De toetsing van artikel 9 in samenhang met artikel 24 van de Kiesregeling door het Constitutioneel Hof vond vrijdagochtend 5 augustus plaats. Het ging hierbij niet om de manier van kiezen van de verschillende politieke partijen, maar om de wet die voorschrijft hoe deze politieke partijen hun aantal volksvertegenwoordigers zullen krijgen in de verschillende districten.
Het verschil ligt in het feit, dat de Kiesregeling inhoudt de wettelijke voorschriften die aangeven hoe het kiesstelsel tot uiting gebracht moet worden terwijl het kiesstelsel de uitvoering van de Kiesregeling(wet) is.
Er bleken in het Kiesregeling onregelmatigheden voor te komen.
Een stem van een kiezer in het kiesdistrict woog bijvoorbeeld 12 keer zoveel als een stem van een kiezer in het kiesdistrict Wanica. Dit is onevenredig en is ook de reden geweest, dat advocaat Serena Essed een verzoekschrift heeft gericht naar het Constitutioneel Hof om deze kwestie onder het vergrootglas te plaatsen en vooral de toetsing op internationale wettelijke voorschriften. Dit ook vanwege het feit, dat Suriname verschillende internationale verdragen heeft getekend en dat betekent ook dat de naleving van de verdragen terug te vinden moet zijn in wetten en de uitvoering van de wetten.
Het verzoekschrift, dat gericht was aan het Constitutioneel Hof, stelt voor dat artikel 9 in samenhang met artikel 24 getoetst moest worden in geval van strijdigheid met internationale verdragen waar Suriname partij bij is. De verschillende artikelen van de verdragen die aan de orde moesten komen waren artikel 25 sub a, b en c van het Internationale Verdrag inzake Burgerlijke en Politieke Rechten (IVBPR), artikel 1 in samenhang met de artikelen 23 en 34 van het Amerikaans Verdrag voor de Mensenrechten (AVRM) en artikel 7 in samenhang met artikel 21 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM).
Verder werden ook de artikelen 55 jo 8 en 61 van de Grondwet van Suriname meegenomen in de toetsing.
Belangrijk te weten is, is dat het Constitutioneel Hof geen wetten mag veranderen, ze heeft de Kiesregeling slechts getoetst. De Nationale Assemblee zal zelf een wetsverandering moet brengen met de navolgende overwegingen van het Hof.
De overwegingen van het Constitutioneel Hof luiden als volgt:
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 van de kiesregeling is in strijd met het gelijkheidsbeginsel in artikel 8 van het Grondwet
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 is niet in strijd met artikel 6 1 Grondwet
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 is wel in strijd met artikel 55 jo.8 Grondwet
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 is niet in strijd met de artikelen 25 sub a, b en c van het internationale verdrag inzake burgerlijke en politieke rechten
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 is wel in strijd met de artikelen 1 in samenhang met 23 en 24 van het Amerikaans Verdrag voor de Mensenrechten
- Artikel 9 in samenhang met artikel 24 kan niet getoetst worden aan de artikelen 7 in samenhang met 21 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
GW
