Keti Koti 1863-2022
Bonding
Uit verzamelde informatie wordt gemeld: “Het heeft er alles van dat Keti Koti 2022 in Nederland, veel en veel grootser dan in Suriname zal worden herdacht en met enthousiasme gevierd. Het valt nu pas echt op, maar deze tendens is al jaren aan de gang. Surinamers in diaspora worden in Nederland opgeroepen om 1 juli Keti Koti-dag vrij te nemen van het werk, om de herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij in vrijheid te beleven.”
Een schepje bovenop
“Er wordt bij de Nederlandse overheid aangedrongen om 1 juli tot een wettelijke nationale gedenkdag te verheffen, tot een vrije dag te verklaren. In Suriname werd hierop tijdens keti koti-gesprekken een schepje bovenop gedaan: Dat deze dag in nederigheid wordt herdacht in Nederland en in alle landen waarmee het Oranjehuis koloniale banden heeft.”
Halfstok
“Dat de Nederlandse vlag en wimpel op 1 juli halfstok gehesen wordt en de Surinaamse vlag hoog in top zegeviert bij alle overheidsgebouwen in binnenlandse- en buitenlandse gebiedsdelen.”
Herinnering
“Nederland mag deze dag geen feestdag noemen zoals het in Suriname en door de Surinamers in diaspora wordt beschouwd. Nederland moet zich op deze dag zijn ontering van en onmenselijke gruweldaden gepleegd tegen de tot slaaf gemaakte, uit het geheugen oproepen, zich diep schamen en boete doen.”
Uitbundigheid
“De herdenking van Keti-Koti 2022 in Nederland heeft uiteraard niet alleen een politieke zijde. Het zijn daar ook feestneuzen. Er zijn tientallen activiteiten verspreid over heel Nederland, met Amsterdam als hoofd feestcentrum, aangekondigd. Gebedsdiensten, seminars, optochten, sport, spel, tentoonstellingen, kunstuiting, voordracht, toneel, privé en publieke feesten, shows, muziek, zang, dans en smullen van Surinaamse gerechten, staan op het programma.”
Autochtoon en allochtoon
“Het uitbundig vieren van de afschaffing van de slavernij in Nederland is een reactie, het heeft te maken met de confrontatie tussen autochtoon en allochtoon. Verwachtingen die niet zijn uitgekomen, frustraties, de ongelijke behandeling zorgt voor beroering.”
Oud zeer
“Surinamers voelen zich daar niet erkend en vreemd. 159 jaar na de afschaffing van de slavernij zijn de wonden nog niet geheeld. Door de in Nederland ontstane bewustwording, zijn die weer aan het bloeden geraakt. Gedurende al de jaren in Nederland hebben Surinamers zich steeds beziggehouden, met het land dat ze verlieten.”
Obsessie
“Steeds weer keren thema’s van geestelijke verminking, de opbouw van een eigen identiteit in een nieuwe wereldorde naar boven. Er zijn Surinamers die naar Europa trokken en daar verdwaalden in de grote wereld. Zij zijn niet goed in staat daar gelukkig te worden, maar ook niet in staat om in eigen land dat zo lang geleden werd losgelaten, de draad weer op te pakken. Herinneringen groeiden uit tot obsessies.”
200 miljoen Euro
“Er bevinden zich op Nederlandse bodem een paar honderdduizend bewoners van Surinaamse origine. Zij gedenken hun familie, geliefden en vrienden in Suriname. De jaarlijkse waarde van deze vorm van hulpverlening ligt volgens schattingen dichtbij de 200 miljoen Euro. Het is een belangrijke vorm van ontwikkelingshulp.”
Remigratie
“Er zijn Surinamers in diaspora die terugkomen uit heimwee, ideologische, klimatologische reden of omdat de grond hun te heet onder de voeten wordt. Er zijn anno 2022 nog steeds meer mensen die weggaan dan terugkomen. Er wordt visa gevraagd voor gezinshereniging, familiebezoek, zakenbezoek, studie, medische behandeling. Het aantal afreizenden is in vergelijking met het verleden, nu niet zo groot, maar het is nog steeds zo, dat Suriname blijft leeglopen.”
Illegaliteit
“Er zijn ook illegale emigranten, die naar Nederland gaan met een retourticket. Zogenaamd met vakantie en daar onderduiken. De mensen zeggen zelden, dat ze naar Nederland gaan om er te blijven. Altijd hoor je dat ze gaan studeren, maar ze gaan vaak naar Nederland om daar een bestaan op te bouwen.”
Bonnefooi
“Er zijn ook personen die zijn geremigreerd naar Suriname die terug willen naar het koude klimaat. Zij hebben het hier moeilijk. Ze kunnen zich hier niet goed meer aanpassen. Er zijn veel mensen op de bonnefooi naar Suriname teruggekeerd, die het hier niet hebben kunnen bolwerken en weer naar Nederland zijn teruggegaan.”
Knechten
“De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens dicteert, dat slavernij verboden is. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Slavernij is niet afgeschaft. De uitbuiting wordt naarmate de tijd voortschrijdt, slechts aangepast aan de omstandigheden. De knechting gaat almaar door.”
Gevangenis
“Menswaardig leven van de vrijgekomen slaven werd beknot door ze hard te laten werken, voor een aalmoes. Net genoeg voor droog brood. De bewegingsvrijheid was beperkt. Alleen met toestemming van het koloniale- en planters gezag mochten zij zich binnen de kolonie verplaatsen. Zij waren aan werkplaats en huis gebonden. Het was leven in een gevangenis.”
Salariëring
“Rond de onafhankelijkheid en daarvoor werden Nederlandse docenten, vreemdelingen zonder kennis over en ervaring met land en volk ingezet in het middelbaar- en hoger onderwijs. Een teer punt was de salariëring naar Europese maatstaven van de buitenlanders. De uitgezonden krachten van Surinaamse afkomst, die onder hetzelfde onderwijs ontwikkelingsprogramma werden aangetrokken ontvingen een veel lager loon, al hadden zij gestudeerd aan dezelfde universiteiten als hun autochtone collega’s.”
Gastarbeiders
“Nederland heeft in de loop van de tijd tientallen duizenden gastarbeiders aangetrokken uit Suriname. In het beloofde land mochten zij ongeacht hun scholing en ervaring opnieuw, aan de onderste tree van de maatschappelijk ladder beginnen.”
Minimumloon
“De molen maalt anno 2022 nog steeds door. Vanaf de slaventijd tot heden ploeteren de onderdrukten. Werknemers in Suriname worden afgedaan met een minimumloon, zonder secundaire voorzieningen of pensioen. Drie baantjes hebben om de eindjes aan elkaar te knopen is een alledaags verschijnsel. Het is pompen of verzuipen.”
Levensvreugde gezonken
“Het Keti Koti-feest in Suriname is een saaie bedoening een dooie boel. De levensvreugde onder het creools bevolkingssegment is gezonken. Het volk gaat gebukt onder zware lasten, het is moderne slavernij. Ik zie het in de toekomst nog gebeuren, dat Surinamers naar Nederland reizen om 1 juli te vieren.”
Herdenkingscomité
“Het Nationaal Comité Herdenking Afschaffing Slavernij in Suriname stimuleert het dragen van nationale klederdrachten tijdens de komende emancipatie ontmoetingen. Alle bevolkingsgroepen worden aanbevolen om in hun respectieve klederdracht mee te doen aan het emancipatie feest.”
Opperbest
Een lala nengre merkte op: “Ik juich het toe dat de bevolking, hoe zij hier ook samen kwam, wordt gepord om van harte mee te doen aan het emancipatiegebeuren. Naar mijn gevoel zouden de overige bevolkingsgroepen voor een hechtere bonding zich op z’n creools moeten versieren. Dat zij lijfelijk ondervinden hoe bijvoorbeeld een koto, zit en aanvoelt.”
Loopse ogen
“Over de koto gesproken, de identiteit van de Afrikaanse werd verdraaid. Maar ook een verdraaide identiteit is een identiteit en wordt op een gegeven ogenblik stabiel en krijgt een eigen waarde. De koto bijvoorbeeld was de verwrongen identiteit van wat een jurk moest zijn in de koloniale tijd. De dracht werd door slavenhouders van het vrouwelijk geslacht ontworpen om de lichaamsvormen van de Afrikaanse schonen te verhullen voor de loopse ogen van hun echtgenoten. Vandaag aan de dag is de koto een algemeen geaccepteerde uiting van cultuur.”
Wordt vervolgd.
Foto: Het slavernijverleden is gedeeld erfgoed van Nederland en Suriname. Het standbeeld van Kwaku in Suriname valt in het niet naast het Nationaal Monument Slavernijverleden in het Oosterpark in Amsterdam.
HD
