Keti Koti 1863-2022
Suriname kan het niet stellen zonder structuren en organisaties wil hij zijn doelstellingen, idealen en ontwikkeling verwezenlijken
“Op 1 juli 1863, dag van de emancipatie van de slavernij, was de Grote Stadskerk het middelpunt van de viering, volledig versierd met bloemen, kerkklokken luidden. Het moet de meest emotionele gebed- en dankdienst zijn geweest in de geschiedenis van Suriname wij vieren deze dag als de overwinning van het goede op het kwade”, mijmert een gelovige.
Ongenuanceerde kritiek
“Achteraf verbaast het nageslacht zich over veel kortzichtigheid in het verleden, meestal zonder te beseffen dat het zich aan diezelfde kwaal bezondigt. Vernieuwers en maatschappij hervormers wekken dikwijls door hun agressieve en ongenuanceerde kritiek, verzet bij de gevestigde orde op.”
Emoties
“De emotionele betrokkenheid bij het onverwerkt slavenverleden en spijt om de gemiste kansen, brengt bittere kritiek en klakkeloze veroordeling van wat de Surinamers uit de negentiende eeuw, als kinderen van hun tijd, naar eer en geweten als juist beschouwden. Dat zij dachten als mensen uit die tijd.”
De keerzijde
“Vernieuwers en maatschappijhervormers wekken dikwijls door hun agressieve en ongenuanceerde kritiek veel verzet op bij de aanhangers van de gevestigde orde. Uit afkeer voor het slavernijverleden hebben zij, alleen oor en oog voor de keerzijde van de medaille.”
Bewustzijn
“De Evangelische Broeder Gemeente Suriname (EBGS) heeft het bewustzijn van de bevolking verruimd. Tegen alle verdrukkingen in, stonden vooral na de afschaffing van de slavernij mensen op, die zich bewust waren van hun eigen waarde.”
Geen verwijt
“In de begindagen wilde de gemeente ‘Wilden en Mooren’ voor de Heiland winnen. De Hernhutters hadden ook slaven. Daarin schuilt geen verwijt achter, zij waren mensen uit die tijd. Ik veroordeel ze niet.”
Armenkerk
“Dienaren van de EBGS waren ook arme mensen. Zij kwamen platzak naar Suriname en begonnen de Armenkerk. Het werk begon onder de Inheemsen en de slaven. Het ondervond tegenwerking en moeilijkheden.”
Op eigen benen staan
“Uit Europa werd heel weinig steun ontvangen van de moederorganisatie. De EBGS stond op eigen benen. De kerk meende, dat de oorzaken van de armoede van geestelijke aard waren en dat de prediking van het Evangelie en de bekering van de zondaars de kwaal van het pauperisme konden verhelpen. Armoede als maatschappelijk verschijnsel kregen geen aandacht.”
De procedure
“De procedure waaraan de gekerstende werden onderworpen was: voor wat hoort wat. Wilden de arme gelovigen worden opgenomen in de gemeente en zegeningen ontvangen, dienden zij te helpen met giften, het verspreiden van christelijke lectuur en geestelijke verzorging van de groep. Op deze manier werd de gemeente in stand gehouden.”
Onaangepast
“De geestelijke vorming was niet aangepast aan het intellectuele peil van de slaven waarvoor zij bedoeld was. De armen hadden geen mogelijkheid om uiting te geven aan hun eigen omstandigheden, leefpatroon, denkwijze en aan hun religieus leven, die heel anders waren dan dat van de kerk.”
Innerlijke beleving
“Het gevolg daarvan was, dat de onbedeelden zich wel braaf conformeerden aan wat van hen verwacht wordt om voor bedeling in aanmerking te komen, maar innerlijk sprak God en zijn geboden minder tot hen. De bedeelden dienden dankbaar en onderdanig te zijn. Onmondigheid en afhankelijkheid waren voorwaarden om zich aan te sluiten bij de gemeente.”
Zendingsfirma Kersten
“De gedurende de slaventijd opgerichte Firma C. Kersten & CO. N.V. zal op 29 juni aanstaande haar 254-jarig bestaan herdenken. Kersten kan niet los worden gezien van Ket-Koti en de ontwikkeling van Suriname hierna. Zij maakte het mogelijk, dat creoolse jongeren konden studeren en opklimmen.”
250 jaar Kersten
“De onderneming heeft Keti Koti waargemaakt door ervoor te zorgen, dat de creool werd onderwezen, geschoold, aan banen geholpen en klaargestoomd voor de maatschappij. De plaats van de firma C Kersten & Co binnen de Evangelische Broedergemeente Suriname en de geschiedenis van Suriname is onuitwisbaar.”
Godsdienst en zakendoen
“Binnen de EBGS zijn zending en godsdienst hecht verbonden met zaken doen, want een kerkgenootschap moet zichzelf financieel kunnen redden. Er wordt uitgegaan van, dat materiële en geestelijke arbeid samen moeten gaan, zodat de geestelijke arbeid via het zakelijke kan draaien. Kersten is De oudste handelsmaatschappij op het westelijk halfrond. De vennootschap heeft alle wereldcrises doorstaan en dat is een grote verdienste.”
Moravian Church Foundation
“Tegenwoordig is Kersten een holdingmaatschappij met meerdere werkmaatschappijen. De Moravian Church Foundation, een non-profit organisatie, heeft veel in de melk te brokkelen.”
Met bloed, zweet en tranen
“Het zit Suriname dwars, dat de MCF, die jarenlang profiteerde van de winsten van Kersten, en die winsten in andere EBG-kerken over de hele wereld investeert, het gebouw (symbool) van de firma C. Kersten & Co, heeft verkocht.”
Historisch erfgoed
“Het pand van de firma Kersten is historisch erfgoed van de EBGS. Het heeft religieuze, emotionele en culturele waarde. Alles wat de creolen met bloed zweet en tranen hebben opgebouwd, wordt of vernietigd of vervreemd”
HD
