Wanneer er goede dingen in het land gebeuren, dan moet het ook gezegd worden. We moeten het Directoraat Nationale Veiligheid (DNV) complimenteren met het baanbrekend werk, dat ze nu verricht met het eindelijk instellen van een Meldpunt Informatie Anoniem (MIA), dat maandag 6 juni gelanceerd is.
Het zal evenwel niet gemakkelijk zijn, omdat het wel eens voorkomt dat (nieuwe) leidinggevenden gedreven zijn om vanuit hun nieuw verworven positie of inzichten die voortschrijdend zijn, baanbrekende dingen te willen doen. Dat zijn dan de dingen waarmee een land stappen voorwaarts maakt en waarnaar men dan wel oor heeft in het buitenland. Leiders zijn dan wel doordrongen en overtuigd, maar alleen gaan ze het niet kunnen doen.
Zo’n meldpunt valt en staat met gemotiveerde en tevreden medewerkers. We willen bijna voorspellen dat het meldpunt gedoemd is te mislukken als men uit de bestaande pool van medewerkers gaat rekruteren om het meldpunt te bemensen. Want misschien is men niet ervoor geschikt, misschien wil men het ook niet, maar heeft men niet kunnen weigeren. Aan te raden is om deze soort diensten met nieuwe gemotiveerde en getrainde mensen te bemannen.
Waarom we dit zeggen, is door de ervaring die burgers hebben gehad met de tip- of kliklijn wat betreft Covid-19. Mensen hebben de politie die bezwaard werd met ook dit werk (ze konden niet weigeren) gebeld op het alarmnummer om illegale feesten te melden. Het antwoord dat burgers kregen was, dat men een klacht had ingediend, omdat men zelf niet op het feest was uitgenodigd, dus uit jaloezie. Burgers hebben gemeld dat de politie wel op de adressen is geweest, eten heeft meegenomen, maar de feesten niet heeft gestopt. Burgers hebben het gevoel, dat de politie van de kliklijn onder een hoedje heeft gespeeld met bepaalde overtreders van Covid-regels en de vrees bestaat ook dat de politie de nummers van de aangevers heeft doorgegeven aan de overtreders. Zo moet het bij de overtreders dan duidelijk zijn welke buurtgenoten of burgers de politie hebben gebeld. Op een gegeven moment hebben burgers bij de klachtlijn geen klachten ingediend, omdat men bang was dat de klikkers verraden zouden worden door de politie.
Die vrees zal men ook hebben bij een platform of website waar men alles wat illegaal of verdacht is, mag melden. De burger moet anoniem corruptiezaken of illegale activiteiten moeten melden. Het telefoonnummer en e-mailadressen moeten afgeschermd zijn. Die garantie moet men wel kunnen geven. Ten tweede moet er wat met de klachten worden gedaan. Burgers moeten zien, dat er maatregelen worden getroffen en dat er onderzoek wordt gedaan. Guyana heeft recent zo een commissie gelanceerd die corruptiezaken gaat onderzoeken en ook het vermogen gaat monitoren van hoge publieke functionarissen.
Wij zien zulke meldpunten vooral als een tool om corruptie aan te pakken. Maar, daarvoor moet een hele keten worden opgezet en we weten niet of daarvan sprake is. Zo weten we bijvoorbeeld ook, dat er private initiatieven waren voor corruptie meldingen bij een politieke partij. Er is nooit een rapportage geweest van hoeveel meldingen er zijn geweest e wat er met de meldingen is gedaan.
Het MIA is een website waarop mensen verdachte activiteiten of “iets dat naar hun gevoel niet in orde is” mag melden. Opmerkelijk is, dat het MIA bestuurd wordt door artificial intelligence. Het systeem verwerkt de informatie zelfstandig. Daarna worden klachten doorverwezen naar de politie, NIMOS (Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname) of BOG (Bureau voor Openbare Gezondheidszorg). Maar, is het zo dat het MIA slechts een doorverwijssysteem is? Want als het alleen een doorverwijssysteem is, dan zal er niet veel veranderen, want de klachten zullen binnenkomen in instituten die onproductief zijn, onderbemand zijn en te maken hebben met lage productiviteit, incompetentie en gebrek aan motivatie. De klachten vallen dan in onvruchtbare aarde. Burgers gaan van het systeem gefrustreerd raken, omdat er geen back-office is opgezet. De politie heeft problemen, het NIMOS is een laffe organisatie die alleen politiek correcte dingen zegt, en het BOG is pure ambtenarij met een zeer lage productiviteit en langslepende arbeidsproblemen.
De regering wordt opgeroepen om een gemengde back-office met opsporingsbevoegdheid te koppelen aan het MIA, met een link naar de politie, BOG en NIMOS, maar niet in deze organisaties. Eigenlijk hadden de Belastingdienst en de Arbeidsinspectie ook in dit meldingssysteem moeten worden opgenomen. Het is moeilijk met competentie-issues, maar de back-office valt te doen.
De mensen die iets bij het MIA melden blijven anoniem. Zij die gegevens achterlaten worden automatisch op de hoogte gehouden over de resultaten van hun klacht of aangifte. Gezegd is bij de lancering, dat optreden gegarandeerd is, maar die garantie kunnen derden niet geven, alleen de twee genoemde diensten zelf. Wat kan men aan MIA melden? Gestolen goederen, vermiste kinderen, verdachten die door de politie gezocht worden, mensen die kwik verkopen, mensen die planten met verboden middelen bespuiten, het slecht behandelen van kinderen of dieren, dit alles mag gemeld worden. Zijn de drie diensten wel berekend op meer werk? Ook illegale dumpplaatsen, illegale zandafgravingen, het lozen van gevaarlijke stoffen in de natuur of gevaarlijke chemische stoffen opslaan of andere misstanden in het milieu, kunnen gemeld worden.
Het is een goed begin, maar er zullen aanpassingen gepleegd moeten worden. Na 6 maanden moet men rapporteren wat de stand van zaken is.