Bij het speuren naar informatie over bevolkingsvisserij in Commewijne werd Dagblad Suriname aan de hand genomen door een kenner van het district. Ons werd voorgehouden: “Elk district heeft zijn aardig- en eigenaardigheden. Kawna is een sieraad, de mensen zijn beschaafd, gastvrij en goedhartig en trots. Hebben goed contact met landgenoten uit andere streken, met de wereld als geheel. Er is behoefte aan expressie en contact. Er wordt gehunkerd naar verbinding met de medemens maar betuttel ze niet anders klappen ze dicht. Oordeel niet over mijn districtsgenoten, trek geen conclusies uit kleinigheden.”
Bevolkingsvisserij
Er werd een rondgang gemaakt in Nieuw-Amsterdam en omgeving. Er werd binnengestapt bij vissers en visverwerkers. Tijdens gesprekken kwam naar voren: “Surinamers zijn dol op recreatie- en sportvisserij. Onder de beroepsvissers worden weinig Surinamers aangetroffen. Commerciële bevolkingsvisserij staat hun niet aan. Al jaren zijn het vissers uit Guyana die deze bedrijfstak bemensen. De Surinamers zorgen voor de verwerking. Verreweg de meeste vis die in Suriname wordt geconsumeerd komt van Commewijne, waar bevolkingsvisserij reeds generaties lang middel van bestaan is. Een deel wordt als verse vis geleverd aan visverkopers, een deel wordt tot warme en zoute vis verwerkt.”
Zwaar, risicovol en gevaarlijk
“Visserij aan de monding van de rivier en voor de kust is zwaar-, risicovol- en gevaarlijk werk. Dat is volgens mij de reden waarom onze mensen het schuwen. Piraten, zeeschuimers en vissers uit buur- en verderaf gelegen landen, roven en slepen de visgronden leeg. Er blijven slechts todobere’s over voor Suriname.”
Tekort aan mankracht
Guyanese visser Persaud: “Surinamers laten zich afschrikken door de zee, de uitrusting en de omstandigheden waaronder er gewerkt wordt. Surinamers zijn niet eens te vinden om visnetten te maken en/of te herstellen. Wij die al langer aan visserij doen in Suriname en daarmee een goed middel van bestaan hebben gevonden, komen vaak mankracht te kort. Wij kunnen niet anders dan die in Guyana werven. Deze vestigen zich niet, zij komen als gastarbeiders hier, ze zijn geen blijvers. Als ze wat duiten hebben gespaard keren ze terug naar huis. Het zijn meestal mannen, die vrouw en kinderen hebben. Daarom zie je vaak andere gezichten onder de Guyanese vissers in Suriname.”
Remigratie
“Het is mij opgevallen, dat er veel van mijn landgenoten die vele jaren hier hebben gewoond remigreren. Er zijn aan de andere kant steeds minder personen, die zich komen vestigen. Het kooptoerisme, dat tot niet zolang geleden bloeide, is doodgebloed. Aangenomen wordt dat de sociaal- en economische vooruitgang van Guyana hiermee te maken heeft. Dat is niet de enige reden. Zij willen hun oude dag in Guyana doorbrengen. Onder de remigranten zijn ook personen die voor de Surinaamse nationaliteit hebben geopteerd. Ze hebben het hier niet al te slecht gehad, de kinderen zijn hier geboren, hebben onderwijs genoten, zijn volwassen, getrouwd en zelfstandig geworden. De band met Suriname zal vanwege bloedverwantschap ongetwijfeld blijven.”
Suriname is geen vetpot
Op een jaardagsfeest van een seniorenburger zei de vrouw des huizes, dat zij zich in 1976 in Suriname vestigde. “Vond werk als hulp in de huishouding welk beroep zijn tot haar 65e jaar heeft uitgeoefend. Het was beslist geen vetpot. Ik vormde een gezin, mijn man deed timmerwerk. Toen hij het aandurfde om als zelfstandig aannemer werk aan te nemen, ging het stukken beter.”
Benauwde tijden
“Toen de militairen aantraden werden de Guyanezen in een kwaad daglicht gesteld. Er werden razzia’s gehouden. Ik voelde mij in die tijd helemaal niet op mijn gemak. Maar, al bij al ben ik Suriname dankbaar dat ik hier mag wonen en werken. Binnenkort keer ik terug naar Guyana.”
Kwaadsprekerij
“Suriname is een mooi en leefbaar land. De mensen zijn goedhartig en behulpzaam. Wel moet het van mijn hart, dat Surinamers minder kwaad moeten spreken van elkaar. In Guyana is het beslist geen koek en ei, maar heeft u ooit een Guyanees gehoord die afgeeft op zijn land?”
HD