Minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid heeft onlangs in De Nationale Assemblee tijdens de begrotingsbehandeling onder andere gezegd, dat het niertransplantatie project vlotter verloopt “na Covid-19 golven”. “In juni 2022 zijn de eerste vijf niertransplantaties gepland. Dit in samenwerking met het gerenommeerde Amsterdam UMC (Universitair Medische Centra).”
Maar, ondanks die mededeling is drs. Steven J. Tjang-A-Sjin, vertegenwoordiger van de dialysepatiënten, niet echt optimistisch gestemd. “Concrete informatie en een planmatige aanpak ontbreken”, zo zegt hij tegenover de redactie van Dagblad Suriname. “De overeenkomst met AUMC is verlopen, het zou verlengd moeten worden of verder uitgewerkt worden. We weten niet wat de status is.”
Op vragen aan minister Ramadhin over onder meer de actuele stand van zaken rond niertransplantaties, waar de transplantaties worden uitgevoerd (in St. Vincentius Ziekenhuis of het Academisch Ziekenhuis Paramaribo) de financiering ervan en de wachtlijst met personen die in aanmerking moeten komen voor een transplantatie, is – ondanks herhaald verzoek – geen enkele reactie door Dagblad Suriname ontvangen. – De bewindsman neemt deze dagen (22 tot en met 28 mei) deel aan 75e World Health Assembly in Genève, Zwitserland. –
Medio december 2021 meldde het ministerie van Volksgezondheid, dat het streven erop was gericht om medio februari dit jaar “niertransplantaties op de geïdentificeerde patiënten uit te voeren”. De ondertekening van een Memorandum of Understanding (MoU) tussen de Amsterdam Universitair Medische Centra (Amsterdam UMC), het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) en het Sint Vincentius Ziekenhuis (SVZ) vond vrijdag 17 december 2021 plaats. De ondertekening vond plaats onder coördinatie van minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking. Het document omvat de samenwerking tussen genoemde partners op het gebied van niertransplantaties.
“Er is draagvlak in Suriname voor deze bijzondere samenwerking. De patiënt moet de focus zijn van alle inspanningen. Het belang van de zorg van de patiënt is het belangrijkste”, zei minister Ramdin.
Alle partijen gaven aan verheugd te zijn over het bereiken van deze mijlpaal. Minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid gaf aan verzekerd te zijn van succes mede, omdat er ook sprake is van lokale expertise. Amar Punwasi, internist nefroloog bij het AZP, benadrukte de noodzaak om ook naar preventie te kijken. “Binnen enkele jaren is het aantal van 450 patiënten naar 900 verdubbeld, hetgeen een gigantisch aantal is voor zo een kleine bevolking”, zei hij.
Het is vandaag de dag echter ook niet duidelijk hoe de financiering van niertransplantaties is geregeld en of er al een akkoord ligt met de Stichting Staatsziekenfonds (SZF). Eerder had drs. Tjang-A-Sjin gesteld, dat het SZF en de minister van Volksgezondheid in 2021 geen enkele geloofwaardige oplossing gepresenteerd hebben voor de nierdialyse patiënten. “Sinds de komst van het Diaspora Medical Team (DMT), die op een professionele wijze zijn plannen heeft gepresenteerd, doen het SZF en de minister van Volksgezondheid voorkomen dat er in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo en met Guyana betere alternatieven zijn. De nierpatiënten hebben, echter, geen enkel medisch, logistiek, operationeel en financieel uitgewerkt plan gezien. Het is allemaal gebakken lucht wat verkocht wordt.”, aldus drs. Tjang-A-Sjin in augustus vorig jaar.
Het Diaspora Medisch Team (DMT) is een netwerk van zeer ervaren specialisten uit Nederland. Het niertransplantatie project wordt getrokken en uitgevoerd door de specialisten van het Amsterdam UMC onder leiding van prof. dr. Frederike Bemelman, internist-nefroloog, klinisch immunoloog en medisch directeur Niertransplantatie-programma Amsterdam UMC. In haar team heeft dr. Mirza Idu, transplantatie- en vaatchirurg met ruim 20 jaar ervaring op dit gebied leiding over het operatieprogramma. De inhoudelijke expertise is geborgd middels een samenwerkingsovereenkomst met het Amsterdam UMC. De redactie van Dagblad Suriname heeft voor een reactie op de actuele stand van zaken rond het Surinaamse niertransplantatie-programma met prof.dr. Bemelman contact gezocht, maar bij het ter perse gaan van Dagblad Suriname was nog geen reactie ontvangen.
Na uitgebreide screening wordt besloten tot operatie op basis van ‘HLA-type matching’ om de kans op afstoting van de getransplanteerde nier te minimaliseren. Het DMT is in het gehele traject met gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen aanwezig. Na 10 dagen klinische revalidatie, volgt 2 weken revalidatie in het zorghotel en 24 polikliniekbezoeken in het eerste jaar, waarbij de medicatie die de patiënt nodig heeft, op de polikliniek aan hen zal worden uitgereikt door de artsen/verpleegkundigen van het DMT. Ook de donor krijgt alle nazorg via het DMT zonder kosten. Het DMT plant 6 missies/jaar, met 5 transplantaties/missies.
Samenwerking met de lokale specialisten wordt door het DMT als een succes vergrotende factor beschouwd. Daarom zijn lokale specialisten vanaf augustus 2020 gedetailleerd betrokken in de planning.
Een delegatie van het niertransplantatieteam, bestaande uit specialisten van het AZP en het AUMC, bracht rond 12 april van dit jaar een kennismakingsbezoek aan het ministerie van Volksgezondheid. Het team was op een zogenoemde “screeningsmissie” in Suriname en wilde onder andere de doelstelling van de missie bespreken met minister Ramadhin. Er zou een finale screening plaatsvinden en alle randvoorwaarden die belangrijk zijn in aanloop naar de uitvoering van de operatiemissie in juni werden geïdentificeerd.
Ramdhin zei het wel belangrijk te vinden om geïnformeerd te worden wanneer er zich problemen voordoen in de voorbereiding naar de operatiemissie.
Ondertussen nadert juni op rasse schreden. In de loop van komende maand moet duidelijk worden of er daadwerkelijk vijf niertransplantaties worden uitgevoerd. Ook zal dan duidelijk moeten worden hoe het niertransplantatie-programma voortgezet wordt en hoelang het AMUC actief betrokken blijft. Het ministerie van Volksgezondheid zal de samenleving hieromtrent zo transparant mogelijk – dat is waar de regering voor staat, transparantie – moeten informeren en eventuele onzekerheden en vragen bij nierpatiënten moeten wegnemen.
PK