Met groot genoegen heeft de gemeenschap kennis genomen dat de in september 2019 gesloten koopovereenkomst tussen enerzijds de heren Armand Achaibersing en Mario Merhai als directie van Panaso Vastgoed N.V. en anderzijds de heer Robert van Trikt als Governor van de Centrale Bank inzake de koop van Blauwmeer is teruggedraaid. Hiermee is ons land behoed voor een verlies van U$ 20 miljoen Amerikaanse dollar.
Het is genoegzaam bekend dat onroerend goed transacties, waarbij de koop plaatsvindt boven de feitelijke waarde, een veel beproefde bron van corruptie vormt. Wat is zo fout aan deze transactie geweest en waarom is het terugdraaien hiervan zo belangrijk?
Het Blauwmeer betreft een terrein van circa 550 hectare welke door Panaso Vastgoed N.V. is verkocht aan de Centrale Bank als zijnde ‘eigendomsgrond’. Panaso had dit terrein jaren geleden verworven door een ruilovereenkomst met de toenmalige minister van ROGB, de heer Martosatiman. Aangezien deze echter verzuimd had de vereiste goedkeuring van de regering te verwerven, was deze ruil nietig. Immers, er was geen missive van de Raad van Ministers, waaruit de noodzakelijke goedkeuring van de regering bleek. Panaso was reeds door terzake deskundigen gewezen op het gebrek dat hierdoor aan haar titel, dus haar eigendomsrecht kleefde. Eigenlijk was het terrein, door het gebrek aan de titel, nog in de boezem van de Staat.
In september 2019 gooien de heren Achaibersing en Merhai het op een akkoordje met toenmalig governor Van Trikt om het terrein dat feitelijk dus als staatsbezit beschouwd moet worden, te verkopen aan de Centrale Bank. Dus de heren verkopen iets van de Staat aan de Centrale Bank, dat tot dezelfde Staat behoort en ontvangen daarvoor dus twintig miljoen Amerikaanse dollar. En dat zogenaamd om de DSB (De Surinaamsche Bank) te redden. Dit is de meest grove vorm van corruptie en oplichting die je je kunt voorstellen. Het is overigens niet de eerste keer dat Achaibersing de Centrale Bank oplicht. En het terugdraaien van de transactie heft de strafbaarheid niet op. Gezien de grofheid en de omvang van deze corruptie is ambtshalve vervolging door het Openbaar Ministerie alleszins te verwachten.
Nadat in september 2019 de koopovereenkomst was gesloten, moest de notariële overdracht van het terrein aan de Centrale Bank geschieden. Vanwege het titelgebrek kon de notaris deze overdracht niet plegen, waarmee Panaso formeel het terrein dat zij verkocht had, niet kon leveren.
De aankoop was ook in strijd met de Bankwet, waardoor de toenmalige Raad van Commissarissen van de Centrale Bank weigerde haar goedkeuring te verlenen. De Bankwet schrijft voor dat de Centrale Bank alleen onroerend goed mag verwerven dat zij in het kader van haar bedrijfsvoering zal gebruiken. Aangezien het terrein van 550 hectare niet in het kader van de bedrijfsvoering van de Centrale Bank gebruikt zou worden, was de aankoop in strijd met de Bankwet en derhalve nietig. Van personen die hoge functies in de financiële sector bekleden mag verwacht worden dat zij de Bankwet kennen en deze ook naleven. Bewuste overtreding diskwalificeert hen niet alleen van het bekleden van hun functie, maar de bewuste benadeling van de Centrale Bank en daarmee de Staat Suriname, is ook in strijd met de anti corruptie wet. De toenmalige governor en minister van Financiën zijn hiervoor veroordeeld. Maar, het takes two to tango, immers, naast een ontvangende partij is er een betalende partij. Wordt het geen tijd, dat ook de partners in crime onder de loupe genomen worden? Hoe kan overigens verwacht worden dat dezelfde Achaibersing, na eerst de Centrale Bank en de Staat met deze transactie opgelicht te hebben, nu wel integer en prudent het beheer van de staatsfinanciën zal voeren. Hoe zal hij erop toezien dat de Centrale Bank haar taak op een correcte wijze uitvoert, nadat hij zelf dezelfde Centrale Bank met zijn handelen in samenspanning met toenmalig Governor van Trikt heeft gecriminaliseerd?
Aangezien Panaso het terrein niet kon leveren en de strijdigheid met de Bankwet heeft de nieuwe Governor van de Centrale Bank geëist dat de koopovereenkomst wordt teruggedraaid, ofwel nietig wordt verklaard en de Centrale Bank de in wezen onverschuldigd betaalde koopsom en gemaakte kosten en rente terug ontvangt. En recentelijk is dat, na twee jaren, dus gebeurd. Complimenten aan de Governor en de President, maar foei toch Assuria, Achaibersing en Merhai. Shame on you!
Zoals aangegeven hadden Achaibersing en Merhai aangegeven, dat de transactie met de Centrale Bank bedoeld was om de DSB te redden. Immers Panaso was een joint venture tussen Assuria dat 51% van de aandelen bezit en DSB dat 49% van de aandelen bezit. Maar ,toen de huidige governor erop stond dat de transactie terug gedraaid werd, en Assuria wist dat het verlies niet meer afgewenteld zou kunnen worden op de Centrale Bank, is niet zoals op basis van haar participatie in het aandelenbezit 49%, maar de volle 100% van het verlies afgewenteld op de DSB. Dus ook het 51% deel dat Assuria zou moeten dragen op basis van haar aandelenbezit is afgewenteld op de DSB. Hoe in hemelsnaam is dit mogelijk?
Ten eerste dat een grote financiële instelling als Assuria en haar directie zich aan dergelijke ‘oplichtings’ praktijken schuldig maakt en ten tweede, ook hier it takes two to tango. Om de Centrale Bank te benadelen was de medewerking van toenmalig governor Van Trikt noodzakelijk en om de DSB te benadelen was de medewerking van de toenmalige CEO Steven Coutinho nodig. Naar verluidt was de medewerking van de toenmalige CEO niet moeilijk te verkrijgen, nadat bleek dat hij zichzelf bevoordeeld had ten koste van de DSB. Medewerking verlenen om Assuria te bevoordelen ten koste van de DSB was dan geen grote stap. Andere aandeelhouders van de DSB die hiertegen protesteerden werden sterk onder druk gezet.
Naar verluidt houden de aantijgingen tegen de CEO Hakrinbank ook hiermee verband. Assuria is immers ook een grote aandeelhouder van de Hakrinbank en met de ondersteuning van de minister van Financiën werd de bankdirecteur op behoorlijk oneigenlijke wijze onder druk gezet om medewerking te verlenen aan zaken die hij niet correct vond. Gelukkig heeft hij, ondanks alle druk, zijn rug recht gehouden. Het is van het allergrootste belang dat deze repeterende ‘corruptieve’ handelingen van Assuria, Achaibersing, Merhai en Coutinho ophouden. Ten gunste van een kleine groep worden de Staat, onze banken en de samenleving bestolen. Genoeg is genoeg.
