Jaarlijks is het op 28 april wereldwijd de “Werelddag voor veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk” (World Occupational Safety and Health Day). Deze dag is zeer belangrijk voor zowel de werknemers en hun gezinnen als de werkgevers in Suriname, omdat het in het teken staat van preventie van arbeidsongevallen en beroepsziekten. Dit jaar is het centrale thema gericht op het versterken van de sociale dialoog, onder andere tussen de werknemers en hun werkgevers, waardoor in de bedrijven een cultuur van veiligheid, gezondheid en welzijn ontstaat.
Het is bekend, dat jaarlijks ongeveer 2,9 miljoen werknemers overlijden als gevolg van arbeidsongevallen en beroepsziekten en dat ten minste 402 miljoen mensen lijden aan niet-dodelijke arbeidsongevallen. Helaas vallen ook in Suriname slachtoffers. Statistieken van de ILO (International Labour Organization) wijzen uit, dat veel werknemers het gevoel hebben dat ze veiligheidskwesties niet aan hun werkgevers kunnen melden zonder angst voor straf. Deze angst kan leiden tot ernstige maar vermijdbaar letsel. Omgekeerd rapporteerden werkplekken met een hogere werknemersbetrokkenheid minder veiligheidsincidenten en minder ziekenhuisopnames door ongevallen of ziekten.
Ik houd u deze statistieken voor om te benadrukken dat prioriteit moet worden gegeven aan de preventie van bedrijfsongevallen en beroepsziekten. Er dient geïnvesteerd te worden in veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk. Hierbij is het essentieel om een preventieve veiligheids- en gezondheidscultuur te creëren. Dat is een cultuur:
- waarin het recht op een veilige en gezonde werkomgeving op alle niveaus wordt gerespecteerd
- waar overheden, werkgevers en werknemers actief deelnemen aan het veilig en gezond werken milieu door middel van een systeem van gedefinieerde rechten, verantwoordelijkheden en plichten; en
- waar het preventiebeginsel de hoogste prioriteit heeft.
Om een preventieve veiligheids- en gezondheidscultuur te bevorderen, zijn maatregelen nodig op zowel de werkplek als op nationaal niveau. Op nationaal niveau is het van vitaal belang dat de regering als geheel, met het ministerie van AWJ vooraan, zich inzet voor het opbouwen en onderhouden van een dergelijke preventieve cultuur van veiligheid, gezond en welzijn. Er moeten voldoende middelen en middelen worden toegewezen om het algemene bewustzijn van veiligheid, gezondheid en welzijn en de kennis van gevaren en risico’s en het begrip van de preventie en beheersing ervan te vergroten.
Sociale dialoog
Op deze dag wens ik te benadrukken dat zinvolle sociale dialoog en een tripartiete nationale inzet de hoeksteen vormen van een preventieve cultuur van veiligheid, gezond en welzijn. Door middel van sociale dialoog nemen de tripartiete actoren actief deel aan alle fasen van de besluitvormingsprocessen. Deze variëren van het ontwikkelen en herzien van bedrijfsbeleid, van wetgeving en een goede handhaving en controle op de werkplek. Als werkgevers en werknemers samen het veiligheidsbeleid bepalen en helpen monitoren, ontstaat ownership. Dat is van belang voor een snelle en effectievere uitvoering van een bedrijfsbeleid voor veiligheid, gezond en welzijn. Maatregelen op de werkplek zijn essentieel om een preventieve veiligheids- en gezondheidscultuur te bevorderen.
De afgelopen twee jaar heeft de Covid-19-pandemie veel nieuwe uitdagingen voor veiligheid, gezondheid en welzijn met zich meegebracht. Werkgevers en werknemers zijn blootgesteld aan het risico van infectie, evenals aan nieuwe en opkomende risico’s en de nieuwe toegepaste werkprocedures. Sociale dialoog heeft een cruciale rol gespeeld bij het aanpakken van de complexe situatie van de pandemie op alle niveaus. Dat hebben wij als ministerie ook constant vanaf het begin benadrukt.
Grondige evaluatie wetgeving
In Suriname is de wetgeving betreffende veiligheid, gezondheid en welzijn op de werkplek reeds geruime tijd toe aan een grondige evaluatie. De ideologische grondslag en de staatsgedachte zijn sinds het ontstaan van de Veiligheidswet in 1947 fundamenteel herzien. Daarbij heeft de evolutie in de internationale wetgeving van de ILO geen onbelangrijke rol gespeeld. De Surinaamse veiligheidswetgeving dateert voor een deel uit de jaren ’40 van de vorige eeuw. Door de ILO zijn al opmerkingen gemaakt met betrekking tot het niveau van de geregistreerde arbeidsongevallen. Het systeem van beroepsziekten loopt vast.
Er is sinds de aanname van de Veiligheidswet in 1947 een nieuwe kijk op veiligheid, welke niet genoeg zijn weerslag vindt in de Surinaamse wetgeving. Daarom is door de regering aan de Assemblee de Concept-Wet Arbeidsomstandigheden aangeboden. Als minister zal ik mij inzetten om dit wetsvoorstel, dat in het voordeel van de werkgevers en de werknemers en hun gezinnen is, behandeld te krijgen. Dit wetsontwerp is het resultaat van het ILO Decent Work Country Programme Suriname 2014-2016, waarvan evaluatie en herziening van de Veiligheidswet 1947 en de Veiligheidsvoorschriften No. 1 tot en met No. 9 onderdeel was. Bij de formulering van het Decent Work Country Programme Suriname hebben zowel werkgevers als de werknemersorganisaties aangegeven dat ze de huidige veiligheidswetgeving als verouderd ervaren en dat beide een noodzaak ervaren voor herziening daarvan.
Werkgevers, werknemers en overheid hebben een groot en gemeenschappelijk belang bij goede arbeidsomstandigheden. De veranderde opvatting is dat de primaire verantwoordelijkheid voor goede arbeidsomstandigheden ligt binnen de ondernemingen, dus een aangelegenheid is primair van de werkgevers en de werknemers. Dat is in de nieuwe wetsvoorstellen verankerd.
Terwijl wij als regering ons zullen blijven sterk maken voor verbeterde wet- en regelgeving en begeleiding vanuit de Arbeidsinspectie, moedigen wij u aan als wrokomans en als werkgevers om veilig werken als nummer 1 te zetten. Het vereist bewustwording en kennis van risico’s en maatregelen, maar ziet u die training als een investering, want het levert voordelen op.
Aan alle werkgevers en werknemers wens ik namens het ministerie een bezinningsvolle World Occupational Safety and Health Day toe.
Paramaribo 28 april
De Minister van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken,
Drs. Steven Mac Andrew, MSc.
