Met de Dag van de Arbeid voor de deur werd met tientallen personen gesproken over deze herdenking. Tijdens de gesprekken werden meerdere synoniemen gebruikt voor de begrippen arbeid en arbeider.
Ondergeschikt
“Bij arbeid gaat het om handarbeid. De arbeider, loontrekker, uurloner, dagloner, weekloner, maandloner, contractarbeider, ongeschoold, ondergeschikt, noem maar op, staat onder de eerste trede van de carrièreladder.”
Minderwaardig
“Aangenomen wordt, dat het bedrijfsleven bijdraagt aan productie en duurzame ontwikkeling. Onder bedrijfsleven wordt verstaan bezitters van kapitaal en productiemiddelen. Alhoewel het wordt ontkend door de bazen, wordt binnen deze constellatie menskracht als minderwaardig behandeld. Vergeten wordt, dat de arbeider de producent is en niet de werkgever.”
Onrecht
“Het spoor van de arbeidersbeweging gaat terug tot aan het begin van de jaren 1900. “Anton de Kom en andere strijders kwamen op tegen onrecht. De basis thema’s waren: onmenselijke behandeling van het volk, lage lonen, werkloosheid en armoede.”
Socialistische aanpak
“De Kom heeft de kern van de zaak, de toestand waaronder het volk gebukt gaat op sprekende wijze uitgedrukt: ‘Wij slaven van Suriname’. De problemen waarmee Suriname kampte werden vanuit een socialistische bril bekeken. Naarmate de jaren verstreken werd het verzet tegen de koloniale heerschappij groter. De Unie Suriname die de strijdkreet ‘baas in eigen huis’ voerde kwam tot leven.”
Creoolsblok
“De Unie Suriname was een beweging, geen politieke partij. Vanaf 1946 werden er politieke partijen opgericht. Het politiek firmament bestond onder ander uit partijen die hun oorsprong vonden in het creools blok. Er heerste verdeeldheid onder deze groep. Dat kenmerkte zich door meerdere politieke partijen die uit deze hoek afkomstig waren. Allen zochten de nakomelingen van de Afrikanen, de arbeidersklasse als achterban.”
Socialistische grondslag
“Surinaamse politieke partijen ontlenen hun bestaan aan de arbeidersbeweging. Zij werden opgericht en kregen recht van bestaan als er genoeg personen achter de idealen van de partij stonden. De eerste partijen waren op arbeids leest geschoeid. Zij hadden een socialistische grondslag. De kiesgerechtigden gingen ervan uit, dat de partij en de personen waarop zij hun stem uitbrachten zouden opkomen voor de rechten van arbeiders.”
Culturele grondslag
“De overige bevolkingsgroepen verenigden zich op grond van afkomst en cultuur ook in politieke partijen. Zij hadden weinig te maken met de arbeidersbeweging. De vakbeweging was tot voor staatkundige onafhankelijkheid, een creools-nationalistisch bolwerk dat uitgroeide tot een nationale vertegenwoordiging.”
Santokhi wijkt af
“Politieke partijen hebben in het verleden de vakbeweging of beter gezegd, delen daarvan betrokken in de regering. De regering Santokhi is daarvan afgeweken. Op het ministerie van Arbeid werd een politiek georiënteerde persoon aangesteld. Dat de vakbeweging daarmee niet gelukkig was is zacht uitgedrukt. Het wantrouwen tegen de regering is groot.”
Reshuffelen
“Bij het shuffelen van de regering is Steven Mac Andrew voormalig directeur van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven benoemd tot minister van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken. De vakbeweging stelt, dat een minister met een vakbonds achtergrond goed zou passen op deze regeerpost. Aan Mac Andrew, die zich gedurende zijn loopbaan tot nu toe heeft ingezet voor het arbeids belang, wordt het voordeel van de twijfel gegeven.”
Kenner van vakbondszaken
Meerdere vakbondsleiders getuigden: “Mac Andrew heeft de vakbeweging in belangrijke mate geadviseerd en anderszins bijgestaan. Hij staat nationaal en internationaal bekend als en deskundige op het gebied van arbeidszaken. Hij heeft tal van ILO-toplevel (International Labour Organization) opleidingen en trainingen gevolgd. Wij hebben samen met hem rond de conferentietafel gezeten in Genève en andere plaatsen. Wij kennen hem als kenner van vakbondszaken die de vakbeweging een goed hart toedraagt.”
Politieke kleur
“In zijn hoedanigheid van voorzitter van de VSB hebben wij ontelbare keren tegenover hem gestaan en samengewerkt, dus wij weten waarover wij praten. Hij laat zich leiden door de menselijke kant van zaken. Wij geven hem het voordeel van de twijfel, omdat hij opkomt voor het algemeen belang. Wij hebben er vertrouwen in, dat zijn politieke benoeming hem niet in negatieve zin zal veranderen. Iedereen gist naar zijn politieke kleur, maar hij heeft die nooit bekend gemaakt of gedemonstreerd.”
Tweesnijdend zwaard
“Het is waar, dat hij loyaal is aan het bedrijfsleven. Maar, hij heeft deze positie niet gebruikt om de vakbeweging te kortwieken, maar gehanteerd als een tweesnijdend zwaard, niet om tegenstanders neer te maaien maar om zijn werk pad aan beide kanten te effenen. De vakbeweging gaat ervan uit dat hij de regering op de juiste wijze zal adviseren. Het is aan de regering om daar gebruik van te maken.”
HD
