“Hij had doorzettingsvermogen en een lange adem. Maar, uiteindelijk blies industrieel ing. Waldo Ramdihal (87) in de nacht van 4 op 5 april uiteindelijk zijn laatste adem uit. Hij heeft de gemiddelde leeftijdsgrens in Suriname ruim overschreden. Waldo heeft bijzonder goede ogenblikken in zijn leven en belangrijke momenten meegemaakt gedurende de recente geschiedenis van Suriname”, wordt hem door nabestaanden bij zijn vertrek uit het leven meegegeven.
Republiek Suriname
“De geschiedenis van Suriname vanaf de onafhankelijkheid is voor een belangrijk deel geschreven door ingenieurs, architecten, mijnbouwkundigen en andere deskundigen die bouwen in hun vingers hebben. Die er vol van waren om de Republiek Suriname tot een hoog niveau te tillen. Maar, het leven brengt soms niet wat de mens zich ervan voorstelt of verwacht.”
De man van staal
“Aan het eind van de jaren zestig werd de Nationale Metaalconstructie Maatschappij NV (Nameco), met als corebusiness staalconstructie opgezet door werktuigbouwkundig ingenieur Waldo Ramdihal, bekend om zijn ijver, kundigheid en slimme tactieken. Binnen vijf jaren groeide zijn onderneming uit tot een maatschappij met een driehonderd koppig personeelsbestand en internationale partners.”
Gouden tijdperk
“Ramdihal ontpopte zich in een politiek geladen periode die zou uitlopen in de staatkundige onafhankelijkheid. Rekenend op de ontwikkelingshulp die door Nederland ter beschikking werd gesteld bruiste het van bouw- en andere economische activiteit. Suriname verkeerde in een gouden tijdperk. Nooit eerder was er zoveel kapitaal beschikbaar om het land op te bouwen.”
NF 3,4 miljard ontwikkelingshulp
“Nederland had voor het oog van de wereld NF 3,4 miljard ontwikkelingshulp gereserveerd. De letter en de geest van de overeenkomst hield in dat Nederlandse deskundigen en het bedrijfsleven betrokken zijn bij de uitvoer van projecten. Op die manier werd de ontwikkelingshulp terug gekanaliseerd naar Nederland. Nederlandse ingenieurs- advies- architectenbureaus, al dan niet geassocieerd met Surinaamse partners verrezen als pad paddenstoelen uit de grond.”
Partnerschappen
“Er heerste een enorme bouwkoorts in het land. Er werd gedokterd aan het West-Suriname- en andere grote projecten. De samenwerking en/of partnerschap tussen Surinaamse bureaus was minder. Er werd meer gekozen voor buitenlandse, vooral Nederlandse, partners. De Surinaamse bureaus waren onvoldoende geïnstitutionaliseerd. Elkeen wilde zijn zelfstandigheid behouden. Individualisme vierde hoogtij. Onderling wantrouwen bemoeilijkte het smeden van een samenwerkingscultuur.”
Natievorming
“Werktuigbouwkundige Ramdihal bezat zakelijk waarnemingsvermogen vermengd met filosofische en politieke opvattingen. Naast zijn zakelijke inborst en commerciële doelen liet hij zich leiden door nationalistische en maatschappelijke gevoelens. Gesuggereerd wordt dat de naamgeving van Nameco op eigen kracht, zelfverwezenlijking en nationalisme uitstraalt. De Nationale Metaalconstructie Maatschappij verwijst naar natie, gezamenlijke-, landelijke inspanning, eenheid.
ASFA
“Als medeoprichter en eerste voorzitter van de in 1980 opgerichte Associatie van Surinaamse Fabrikanten nam Ramdihal geen blad voor de mond, ging discussie niet uit de weg. Hij hamerde op productie, Surinaams fabricaat, kwaliteitsprocessen. Dit in samenwerking tussen het verenigd bedrijfsleven, waaronder ASFA en de overheid. Ramdihal benadrukte steeds, dat de Associatie van Surinaamse Fabrikanten en de overheid voor elkaar geschapen zijn.”
De hel brak los
“De dromen van het ontluikend Suriname werden als donderslag bij heldere hemel wreed verstoord door het wapengeweld van een militaire kliek. De hel brak los. Het gouden tijdperk van Suriname werd kapotgeschoten. ASFA kwijnde weg. Nameco en tientallen andere ondernemingen tuimelden omlaag. Velen zijn de klappen die de revolutie niet te boven gekomen. De Surinaamse productie werd naarmate de dictatuur zich verharde verder gekelderd”
Achteruitgang en verderf
“Het waren geen ziekte of een natuurramp die die Ramdihal kortwiekten. Het kwaad werd gesticht door mensonwaardig optreden. De revolte in het land zorgde voor achteruitgang en verderf. De toekomst van land en volk werden beschoten en kapot gemaakt.”
Man van staal
“Het duurde bijkans 15 jaar voordat Nameco enigszins kon herademen. Dat, waar je niet dood van gaat, maakt je juist sterker, blijkt van toepassing te zijn op Ramdihal. Na loutering was de Man van Staal steeds weer in staat om zichzelf te verlossen van negatieve emoties, slechte ervaringen en herinneringen. Tegenslag maakte hem sterker. Hij beschikte over weerbaarheid die hem in staat stelde om zichzelf bij elkaar te rapen en dóór te gaan, dwars door alle tegenslag heen.”
Lage psychische kwetsbaarheid
“Waldo had niet alleen te maken met zakelijk tegenspoed. Een ondernemer die faalt voelt het niet alleen in zijn zak. Het gevoel gefaald te hebben hakt ook zwaar in. Maar, de problemen hebben hem niet geestelijke verschrompelt. Hij was gezond geboren, een doorzetter met een lage psychische kwetsbaarheid, opgewassen tegen teleurstelling.”
Verscheiden in de dienstverlening
“Waldo was veel minder pompeus dan menig ondernemer. Hij was standvastig, had geloof in eigen kunnen, is nooit van tactiek veranderd. De tijden waren veranderd. Het bedrijf kon niet langer alleen op de oude leest worden voortgezet. Er werd met verscheiden in de dienstverlening gewerkt aan het opkrikken van de onderneming. Handel in staalproducten en machines werden aan de bedrijvigheid toegevoegd. Binnen 10 jaar was Nameco goed op weg om haar oude glorie enigszins te herstellen.”
Ware reus
“Nameco haalde weer noemenswaardige overheids- en particuliere constructie, civieltechnische en infrastructuur opdrachten binnen. Maar, de tegenwerking van de vorige bewindvoerders duurde voort. De perikelen rond de bouw van de Saronbrug getuigen daarvan. Als je maar echt wil, kun je alles bereiken wordt als motivatie meegegeven. Als Ramdihal niet was gebombardeerd door de revolutie zou hij zich hebben opgewerkt tot een ware reus. Hij heeft zich tot het einde van zijn leven strijdbaar getoond.”
HD
