In een interview met presentator Faried Pierkhan van het RBN-programma Kal Aaj Aur Kal gaat orthopedagoog Cindy Lalay-Cederburg in op vragen over het onderwerp ‘stress bij kinderen’. Aan Cederburg werd allereerst gevraagd wat het werk van een orthopedagoog inhoud. “Ik begeleid kinderen en hun ouders en hun systeem, als zij te maken hebben met verschillende ontwikkelingsproblemen, gedragsproblemen en leerproblemen.”
Stress bij kinderen
In de afgelopen periode is gebleken, dat de Covid-pandemie en de economische crisis effect heeft gehad op gezinnen, maar voornamelijk kinderen. Aan Cederburg werd gevraagd welke gevallen bij haar bekend zijn en hoe kinderen daarmee omgaan. Zij geeft hierbij aan, dat er niet echt gevallen bij haar bekend zijn, maar wel kan zij aangeven dat er heel veel stress bij de kinderen te merken was. “De kinderen waren verstoken van hun sociale ontwikkeling, ze konden bijvoorbeeld niet naar feestjes of sportclubs en niet socialiseren met anderen. De sociale ontwikkeling is heel belangrijk bij de ontwikkeling van kinderen.”
Hoe kun je stressklachten opmerken bij een kind?
Op die vraag antwoordt Cederburg, dat tieners bijvoorbeeld kunnen aangeven wat zij voelen, maar dat hoeft ook niet altijd het geval te zijn. Jonge kinderen kunnen echter niet aangeven dat ze zich gestrest voelen en laten dat zien op andere manieren, zoals door gedragsproblemen. Maar, ook zou het kind teruggetrokken gedrag of psychosomatische klachten kunnen vertonen zoals buikpijn, hoofdpijn, slaapproblemen, angstig zijn of huilen.
Wat voor effect heeft stress op de ontwikkeling als het niet behandeld wordt?
Hierop geeft de orthopedagoog aan, dat het best wel verstrekkende gevolgen kan hebben zoals een negatief zelfbeeld of in het ergste geval suïcide.
Stressgedrag kan ook als lastig ervaren worden, zegt Cederburg. “Veel ouders zeggen vaak onbedoeld: Stel je niet zo aan.” De orthopedagoog legt uit, dat stress niet ongezond is per definitie. “Het hoort gewoon bij de ontwikkeling. Elk kind ervaart een bepaalde mate van stress, bijvoorbeeld bij een spreekbeurt of een spannende gebeurtenis. Het is belangrijk dat de stress weer afneemt.”
Wat moeten ouders/begeleiders doen indien ze stressklachten merken bij kinderen?
“Sowieso zijn er voor ouders manieren om met stress om te gaan bij kinderen. Geef je kinderen voldoende slaap. Ik hoor vaak, dat kinderen te laat naar bed gaan. Je hebt rust nodig om te kunnen ontspannen. Als kinderen te laat gaan slapen en niet voldoende rusten, heeft het negatieve gevolgen. Het stresslevel gaat nog meer omhoog.”
De orthopedagoog zegt ook te begrijpen, dat ouders vanwege de economische situatie meerdere banen hebben, maar het blijft volgens haar belangrijk dat ouders tijd met hun kinderen doorbrengen. “Het kunnen kleine momenten zijn zoals samen koken, een gesprekje hebben, samen tuinieren of samen iets lekkers gaan eten. Maar, dat het kind het gevoel heeft dat het veilig is bij jou. Praten en luisteren zijn enkele tips om met stress om te gaan.” Als ouders stressklachten bij kinderen niet kunnen herkennen, maar zich ervan bewust zijn dat het niet goed gaat met het gedrag van het kind, geeft Cederburg aan, dat de ouders naar de huisarts dienen te gaan om dit voorleggen. De huisarts zal op haar beurt verwijzen naar een kinderpsycholoog of orthopedagoog.
Verschil tussen stress- en ondeugend gedrag bij een kind
Cederburg stelt, dat elk kind ondeugend hoort te zijn, maar bij stress is er bijvoorbeeld sprake van gedrag dat niet normaal is, zoals agressief gedrag.
Wordt er voldoende voorlichting gegeven over stress bij kinderen?
Cederburg beaamt, dat tijdens de Covid-pandemie inderdaad de focus is gelegd op stress bij volwassenen. Bij kinderen is er wel voorlichting gegeven over dit onderwerp, maar er is echter geen sprake van bewustwording creëren. In de zin dat er niet voldoende voorlichting op de radio of televisie wordt gegeven hoe om te gaan met stress bij kinderen. Volgens de orthopedagoog wordt dit onderwerp niet genoeg onderkend, men beseft heel weinig dat kinderen ook stress kunnen ervaren.
Wie het hele interview wil zien kan op deze link klikken: https://www.youtube.com/watch?v=Ctqp7HyqJVc.
SK
