In het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is donderdag 24 maart een tentoonstelling geopend over de in Anton de Kom (1898 – 1945), activist en schrijver. De Koms 95-jarige dochter Judith las bij de opening een gedicht van haar vader voorlezen. De Surinaams-Nederlandse zanger Kenny B verzorgdde de muzikale omlijsting.
Het boek ‘Wij slaven van Suriname’ van Anton de Kom, uit 1934, is een zeer belangrijke aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. In de Tweede Wereldoorlog verzette De Kom zich in Nederland tegen de nazi’s.
De Kom en zijn werk waren in Nederland lang voor velen onbekend, maar sinds twee jaar is hij opgenomen in de Canon van Nederland en hoort hij dus bij mensen en feiten die je als Nederlander hoort te kennen. In het Openluchtmuseum wordt de canon permanent in beeld gebracht, zo bericht de regionale krant De Gelderlander.
De Koms vader, Adolf, was nog net in slavernij geboren. Anton, die aanvankelijk leerde voor boekhouder, kon in Suriname geen baan krijgen en vertrok in 1921 naar Nederland, waar hij werkte hij als vertegenwoordiger in koffie, thee en tabak. Hij werd lid van een aantal linkse organisaties en verzorgde lezingen over onder meer slavernij. Terug in Suriname (1933) werd hem verboden om dergelijke lezingen te geven en werd hij opgepakt wegens ‘communistische agitatie’, hetgeen een bloedig neergeslagen oproer veroorzaakte.
De Kom werd verbannen en ging terug naar Nederland. Na de Duitse inval ging hij bij het communistisch deel van het Nederlandse verzet. Hij werd opgepakt en stierf in april 1945 aan tuberculose in een deel van het Duitse concentratiekamp Neuengamme.
Het Nederlands Openluchtmuseum belicht De Kom aan de hand van verschillende thema’s: de verbinder, de leraar, de aanklager, de strijder, de wegbereider en een speciaal gemaakt kunstwerk. Er zijn citaten te beluisteren, originele manuscripten te lezen, touchscreens en luisterstations met een hoop andere informatie over De Kom. Er zijn ook een wand met filmbeelden van toen en nu (Black Lives Matter) en een maquette van zijn ouderlijk huis, waar De Kom zijn verboden lezingen hield.
Het kunstwerk van de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson, gemaakt met studenten van onder meer de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo, bestaat uit 280 koppen, die samen een holografisch portret van De Kom dragen. De klei voor de koppen, die de mensen symboliseren die in Suriname naar De Koms lezingen kwamen, komt uit dat land.
De expo opent zaterdag voor publiek.
