Een dienstreis die ondernomen wordt door de minister van GGB, maar vooral de voorzitter van DNA en een DNA-lid van zijn partij, hebben de oppositie in het parlement de wenkbrauwen doen fronzen. De dienstreis is naar Gabon, een land aan de westkust van Afrika. Een punt van de oppositie is waarom geen leden van de oppositie in de delegatie zijn opgenomen. Uit de berichtgeving blijkt dat de vertegenwoordigers van de regering en de DNA onderdeel zijn van een dienstreis van Conservation International Suriname (CSI). De onkosten, althans een deel, zouden zijn gedekt door CSI. Ook zou de uitnodiging aan DNA, voor de leden geheim zijn gehouden. De DNA-voorzitter zei in een huishoudelijke vergadering, dat hij persoonlijk is uitgenodigd.
Over deze dienstreis moeten we een aantal zaken opmerken, voor deze keer wensen wij dat wel te doen, maar het geldt voor elke willekeurige dienstreis. Ten eerste wensen wij het te hebben over de samenstelling van de delegatie. Er worden in delegaties die uitsluitend of voornamelijk bestaan uit vertegenwoordigers van de VHP, steevast opmerkingen gemaakt over de zogenaamde Surinaamse ‘bromki djari’. De vraag rijst waarom nu deze opmerkingen niet worden gemaakt. Op dit vlak zien wij dat er sprake is van eenzijdigheid en een dubbele moraal. De bromki djari wordt alleen verwacht wanneer toevallig functionarissen uit een bepaalde groep dominant aanwezig zijn in een delegatie. Zo zijn er recent in DNA ook vreemd genoeg opmerkingen gemaakt over beurzen of oriëntatiemissies die door bepaalde landen worden geboden aan slechts bepaalde burgers van Suriname. Men doelde daarbij op de beurzen en bezoeken die India op eigen kosten aanbiedt aan ‘people of indian origin’ (pio’s). De manier waarop de vraag is gesteld in DNA, dan lijkt het erop dat er hierbij sprake was van discriminatie, maar dat is helemaal niet zo. Alle landen hebben de vrijheid om personen die van het land afkomstig zijn, bepaalde privileges aan te bieden. Deze privileges kunnen geboden worden aan personen die in het land geboren zijn en/of de nationaliteit hebben gehad en hun kunnen kinderen en kleinkinderen en zelfs latere generaties. De faciliteiten kunnen variëren van een (dubbele) nationaliteit, rechten die een nationaliteit benaderen en dan andere lichtere rechten zoals toegang, ontheffing van visumplicht of projecten om de banden te onderhouden zoals betaalde onderwijsbeurzen en excursies. Suriname heeft ook een zodanig beleid naar ‘personen van Surinaamse origine’. Deze personen komen in aanmerking voor een dubbele nationaliteit waarvan sporters al gebruik maken. Daarbij gaan wij uit dat een paspoort niet uitgegeven kan worden als de nationaliteit van een persoon niet is vastgesteld. Verder is de visumplicht voor Nederlanders van Surinaamse origine afgeschaft. Aan buitenlanders van Surinaamse origine wordt de PSA-kaart uitgegeven. Die kaart geeft te allen tijde toegang tot het Surinaams grondgebied en tot de Surinaamse arbeidsmarkt. Dus we zien in Suriname afgunst in de samenleving en eenzijdigheid. Dit alles blokkeert de ratio in het hoofd van de Surinamers.
Dus om de lijn door te trekken, de missie naar Gabon vertegenwoordigt niet de bromki djari …of we moeten de zaak anders benaderen. Dan gaat het om pure toeval. Maar als een soortgelijke missie naar India, Indonesië of China wordt ondernomen, is het niet handig om een diversiteit na te streven? En als een missie naar een Afrikaans land wordt ondernomen, dan moet dat ook worden nagestreefd.
Verder moeten we bij de missie opmerken dat de regels die gelden in DNA ook moeten worden nageleefd. Er dient in DNA een stuk transparantie te zijn en politieke balans in delegaties. Maar, bovenal dient duidelijk te zijn wat het doel van de missie is. Omdat het een en ander in verband met Conservation International is, dan dachten we eerder dat prof Naipal hier iets meer te vertellen zou hebben. Of de minister van Ruimtelijke Ordening en Milieu.
We zien dat de internationale missies van Suriname niet het gewenste resultaat opleveren. De manier waarop Suriname haar missies invult dan zal dat nooit ertoe leiden dat er uit de internationale betrekkingen, goede resultaten en investeringen voortvloeit. Dat zal alleen gebeuren als vanuit Bibis specifiek getrokken wordt aan bepaalde projecten. Dus een zwakke invulling van de diplomatieke posten zal ertoe leiden dat het diplomatieke werk aangestuurd zal moeten worden vanuit de kantoren van BIBIS. Ambtenaren zullen dan het werk van ambassadeurs en diplomatiek personeel moeten doen. Daarvoor zijn dan zeer gemotiveerde ambtenaren nodig die meer doen dan waarvoor ze worden betaald. In elk geval moeten wij zeggen dat er in het algemeen gevoel er geen eenduidigheid is over de bromki djari wanneer het gaat om Surinaamse vertegenwoordigingen.
De missie van dienstreizen is niet altijd duidelijk en is er ook onduidelijkheid over de samenstelling van de delegaties. Gabon zou een bosbouwmodel gebruiken waarvoor het land wordt gecompenseerd. Op initiatief van toenmalig president Omar Bongo is in 2002 een plan opgesteld om dertien nationale parken op te richten. verdeeld over alle negen provincies. Dit is in verhouding 10% van het territorium. In Suriname hebben exponenten uit de politiek echter juist baat bij vernietiging van het bos. Gabon telt ongeveer 2,2 miljoen inwoners waarvan zo’n 80% woonachtig is in de steden. De olie-industrie is de belangrijkste economische activiteit van het land. Het is de vijfde olieproducent van Afrika en Gabon heeft sterk geprofiteerd van de sterk gestegen olieprijzen tot 2015. De productie van olie is de afgelopen vijf jaren licht gedaald en de overheid heeft een beleid ingezet van economische diversificatie. Voor de toekomst ligt de nadruk op de economische ontwikkeling van mangaan, hout, landbouw en de dienstensector. De Wereldbank is bij een aantal projecten betrokken. Het bedrijfsklimaat is ongunstig. In 2016 stond het land op plaats 162, van 189 landen in totaal, als wordt gekeken naar het gemak waarmee zaken gedaan kunnen worden. Volgens onderzoek van Transparency International stond Gabon in 2015 op nummer 99 van in totaal 167 landen die op de corruptie-lijst zijn opgenomen.
