De Centrale Bank van Suriname, CBvS, zal de wekelijkse Termijn Deposito (TD) veilingen ook openstellen voor andere partijen in de samenleving. Dit deelde president Chandrikapersad Santokhi vorige week in het parlement mee naar aanleiding van kritische vragen van leden van zowel de coalitie als de oppositie over de wekelijkse TD veilingen. Ook velen in de samenleving fronsen hun wenkbrauwen bij de enorme rentebedragen die de banken met de TD beleggingen opstrijken.
Sedert de TD veilingen in juli vorig jaar zijn geïntroduceerd mogen alleen bankinstellingen meedoen. Het gaat om TD’s met korte looptijden variërend van 1 week tot 3 maanden tegen een zeer lucratieve rente, waarvan de hoogste notering 92,3% was op 31 december 2021. De cumulatieve renteopbrengsten van de banken bedragen thans rond de SRD 549 miljoen. Woensdag vindt weer de wekelijkse TD veiling plaats, en de verwachting is dat de renteopbrengsten weer met tientallen miljoen verder zullen stijgen. De voornaamste kritiek rond de TD veilingen is. dat slechts de banken ervan profiteren, en andere partijen in de samenleving van deelname zijn uitgesloten.
Praten met IMF
President Santokhi legde uit meermalen met de governor van de CBvS te hebben gesproken over dit vraagstuk. Uit een recente werkontmoeting zou de CBvS governor hem hebben toegezegd de TD veilingen te zullen evalueren en deze open te stellen voor ook andere partijen in de samenleving. Evenwel zou de governor hem erop hebben gewezen, dat de TD veilingen zoals die tot nu zijn gehouden, één van de actiepunten zijn zoals met het IMF (Internationaal Monetair Fonds) “hard” is afgesproken. Volgens Santokhi moet dan met het IMF worden gesproken om de zaak te evalueren.
Bezien tegen de achtergrond van de hoofddoelstelling van de TD veilingen, met name om overliquiditeiten uit het bankensysteem te halen, merkte president Santokhi op dat er meer overliquiditeiten (overtollig geldhoeveelheden) in de samenleving zitten dan bij de banken. Hiermee sprak hij indirect ook zijn twijfels uit over de effectiviteit van de TD veilingen als monetair instrument om de inflatie bedwingen. Volgens de CBvS zijn de TD veilingen bedoeld om overtollige geldhoeveelheden uit het bankensysteem te halen, zodat deze geen vraag kunnen uitoefenen op de vraag naar vreemde valuta. Hoe groter de vraag naar vreemde valuta, hoe hoger de opwaartse druk is op de wisselkoers met inflatie tot gevolg.
Weinig effect
Hoewel de wisselkoers sedert de unificatie steeds stabiel is gebleven rond de SRD 21,50 beweren critici dat dit niet vanwege de TD veilingen is. Het zijn niet de banken die voornamelijk op de valutamarkt zitten. Dus het geld bij de banken oefent geen vraag als zodanig op de valutamarkt. Bovendien zit er veel meer geld buiten het bankensysteem in de samenleving. Dus indien er “afgeroomd” moet worden, zou men ook daar naar moeten kijken. Vandaar dat vanuit het parlement alsook in de samenleving steeds geroepen wordt om de TD veilingen ook open te stellen voor andere partijen in de samenleving, waaronder de gewone burgers. Dan kunnen die tenminste ook profiteren van de lucratieve renteopbrengsten. Bovendien blijkt uit analyses van de veilingresultaten dat elke week wanneer voorgaande TD’s verlopen, en dus het belegde geld met rente vrij komt, deze direct weer in nieuwe TD worden belegd. Deze cyclus herhaalt zich bij elke veiling, met dien verstande dat de banken het geld waarmee ze ooit is begonnen in de TD’s te beleggen, wekelijks steeds ziet groeien. Zonder enige risico’s daarvoor te hoeven nemen.
Volgens de critici lijkt het erop dat de TD veilingen zodanig is ontworpen om de grote bankinstellingen te bevoordelen en zo hun solvabiliteitspositie te versterken. Het is algemeen bekend dat de grootste bankinstellingen in Suriname in zwaar weer verkeren.
De renteopbrengsten van rond de SRD 550 miljoen die de banken tot nog toe met de TD veilingen verdienen en in de boeken van de CBvS als verliezen zullen worden geboekt, had evengoed ook in het Nationaal Ontwikkelingsfonds voor Agribusiness (NOFA) of een andere productiefonds geïnvesteerd kunnen worden. Dan zouden daarmee de samenleving en de productiesector een grote dienst zijn bewezen.
SS
