De Stichting Alternatieve Geneeswijze Grantangi Kondre Mama (SAGK) zegt in een open brief aan president Chandrikapersad Santokhi, dat het met enorm grote verontwaardiging via de diverse nationale media heeft kennisgenomen van de installatie van de stuurgroep ontwikkelingen traditionele medische systemen. “Die als eerste taak heeft meegekregen de wettelijke erkenning van de Surinaamse traditionele geneeskunde voor te bereiden.”
Hierover laat de SAGK weten dat het “bij het lezen van het mediabericht niet ontkomt aan de indruk, dat het vaststellen van de primaire taak is geschied zonder een degelijke inhoudelijke voorbereiding”. Het kan er bij SAGK niet in, dat deze specifieke primaire taak wordt meegegeven aan de stuurgroep. De organisatie wijst op de constante mediaoptredens omtrent het wetsvoorstel (kaderwet complementaire en alternatieve geneeskunde) welke zij heeft aangeboden aan het ministerie van Volksgezondheid in februari 2020 en september 2020. En daarnaast aan De Nationale Assemblée (DNA) van Suriname in februari 2020 en maart 2021.
De SAGK noemt de voorbereidingsfase van een wet over erkenning van de traditionele geneeswijzen is “een reeds gepasseerd station”. Zij wijst erop, dat ruim een jaar terug, op 14 maart 2021, de DNA-voorzitter in een bijzondere bijeenkomst officieel de conceptwet uit handen van de SAGK-voorzitter in ontvangst heeft genomen. Hierover laat de SAGK weten “dat daarbij hij de mededeling gedaan heeft, dat de conceptwet formeel is overgenomen door DNA, om vervolgens het traject van de initiatiefwet in te zetten. Van deze plechtige gebeurtenis is zowel door de DNA-mediadienst als SAGK-mededeling gedaan aan de totale samenleving via afzonderlijke persberichten.”
De recent geïnstalleerde stuurgroep met als primaire opdracht om de wettelijke erkenning van de Surinaamse traditionele geneeskunde voor te bereiden komt daarom allesbehalve serieus over, meldt de SAGK. “Het getuigt ervan, dat het de regering niet menens is om daadwerkelijk en met voortvarendheid de wettelijke erkenning van de Surinaamse traditionele genezers in orde te maken en de sector te reguleren in het belang van de traditionele genezers. In de officiële berichtgeving rond de installatie van de stuurgroep, worden u en enkele leden geparafraseerd.”
De mens centraal
De SAGK merkt op dat in alle statements centraal de verdiencapaciteit van de groene apotheek van Suriname wordt vermeld. In het schrijven aan de president wijst de organisatie er echter op, dat bij de benadering van de traditionele geneeskunst de mens van de genezer en diens traditionele kennis centraal dient te staan.
“Om exact die reden omvat het wetsvoorstel van het SAGK de thema’s erkenning, regulering en bescherming van cultuur en intellectuele eigendomsrechten.” Gewezen wordt ook op het feit, dat het wetsvoorstel voldoende wettelijke kaders biedt om te komen tot de gewenste ordening van álle vormen van traditionele geneeswijzen die in Suriname worden beoefend.
“Het wetsvoorstel is in lijn met de Grondwet en de toepasselijke internationaalrechtelijke instrumenten zoals de ‘American Declaration on the Rights of Indigenous peoples’, ‘Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage’, ‘United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples’, FAO Policy on Indigenous and Tribal Peoples’, ‘United Nations Development Group’s Guidelines on Indigenous Peoples Issues’, ‘World Health Assembly Resolution on Traditional Medicine (WHA62.13)’, WHO Traditional Medicine Strategy 2014-2023’ en ‘WIPO Documenting Traditional Medical Knowledge’.”
Identiteit
Voorts haalt de organisatie aan: “SAGK behartigt de belangen van de traditionele genezers en hun cliënten en wijst u erop, dat in 2001, 19 landen van de WHO-Amerika’s regio traditionele geneeswijzen officieel erkend en geïntegreerd hadden in hun formele nationale gezondheidszorgsysteem. In 2012 hadden 119 van de 193 VN-lidstaten beleid op het gebied van traditionele geneeswijzen en 69 regelgeving op kruidenmedicijnen. In 2018 hadden 170 WHO-lidstaten het toepassen van traditionele en complementaire geneeswijzen erkend.”
Suriname, dat zichzelf met vaste regelmaat presenteert als de meest diverse samenleving, behoort tot op heden niet tot deze groep van landen. “Nog steeds zijn de traditionele geneeswijzen en behandelaren niet bij wet en/of beleid erkend en geïntegreerd in het formele systeem van de Surinaamse nationale gezondheidszorg. SAGK benadrukt dat de traditionele geneeswijzen deel uitmaken van de Surinaamse cultuur en dus ook van de Surinaamse identiteit.”
Tot slot merkt SAGK op, dat zij het verplicht is aan haar doelstellingen en doelgroep “om een beroep op u (lees: president Santokhi) te doen om het werk dat zij reeds verzet heeft samen met ervaren en kundige traditionele genezers en internationaal erkende wetenschappers en academici niet zonder meer te negeren. SAGK spreekt daarbij de hoop uit dat u het daarheen leidt dat uw regering als medewetgever tezamen met DNA het door SAGK reeds ingediende wetsvoorstel (kaderwet complementaire en alternatieve geneeskunde) zo spoedig mogelijk in behandeling neemt in De Nationale Assemblée van de Republiek Suriname”.
RB