1 patiënt op de wachtlijst inmiddels overleden…
President Chandrikapersad Santokhi opende met veel ceremonieel op 4 maart vorig jaar in Paramaribo de nieuwe nefrologiepoli in het Sint Vincentius Ziekenhuis. Hier kunnen patiënten een nieuwe nier krijgen, zodat ze niet meer afhankelijk zijn van dialyse. In samenwerking met het transplantatieteam van Amsterdam UMC zou een duurzaam nierprogramma worden opgezet. De bedoeling is, dat jaarlijks een team van artsen en verpleegkundigen naar Suriname komt om dit nieuwe programma te ondersteunen.
Inmiddels zijn we een jaar verder, en nog geen enkele van de ongeveer tien gescreende patiënten heeft een niertransplantatie ondergaan. Neen, er is zelfs al een patiënt op de wachtlijst overleden, aldus de Nier-Stichting Suriname, NSS, die ook stelt dat het wachten is op de volgende dode.
De directeur van het St. Vincentius Ziekenhuis, Manodj Hindori, zegt geen vragen over dit project te kunnen beantwoorden, omdat hij simpelweg niet de woordvoerder van het project is.
Dr. Pranobe Oemrawsingh, die mede het transplantatieprogramma van het Nederlands Diaspora Medisch Team coördineert benaderd heeft onlangs de NSS laten weten, dat de ministers van Volksgezondheid en Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking “buiten medeweten van het DMT, als donderslag bij heldere hemel, een andere koers gekozen en plan gemaakt zonder het DMT te informeren”. “We wachten nog steeds op een officiële mededeling of brief. Indien de regering nu een beter plan heeft zal het DMT dat steunen. Maar, tot heden hebben we niets gezien.”
De directeur van het ministerie van Volksgezondheid, Rakesh Gajadhar Sukul, is door Dagblad Suriname benaderd met de vraag wat de stand van zaken is rond niertransplantaties, maar een reactie is vooralsnog niet ontvangen.
Aantal nierpatiënten groeit hard
Het aantal nierpatiënten in Suriname groeit hard en steeds meer mensen zijn afhankelijk van nierdialyse. “Mensen met nierfalen moeten drie keer in de week vier uur dialyseren. Ze zijn hun vrijheid min of meer kwijt en daarnaast zijn ze altijd moe”, zei Krishna Khargi, cardio-thoracaal chirurg, voorheen werkzaam in Amsterdam UMC, bij de opening op 4 maart vorig jaar. Samen met dr. Pranobe Oemrawsingh, interventie-cardioloog, coördineert hij dit transplantatieprogramma van het Nederlands Diaspora Medisch Team; waarin Nederlandse en Surinaamse artsen en verpleegkundigen samenwerken.
Het Nederlands Diaspora Medisch Team is onderdeel van het Diaspora Platform Suriname. Het platform wil de samenwerking tussen beide landen herstellen, en de gezondheidszorg in Suriname verbeteren. De aanpak in Suriname moet zijn, dat mensen met nierfalen een donor in de eigen familie vinden. Iemand die gezond is en een nier wil doneren.
Naast Amsterdam UMC zijn ook UMC Groningen, Erasmus MC-Rotterdam en Haaglanden Medisch Centrum-Den Haag betrokken bij deze hernieuwde samenwerking, allemaal met een eigen specialisme. Vanwege de grote groei aan nierpatiënten – schatting loopt uiteen tussen de 800-900 – in Suriname is de nefrologiepoli gekozen als het eerste project. Naast medische missies wil het Nederlands Diaspora Medisch Team in de toekomst over en weer opleidingen en stages voor artsen en verpleegkundigen realiseren.
Nierdialyse patiënten wachten op transplantatie
Elf nierdialyse patiënten hadden de screening voor een niertransplantatie succesvol doorlopen, zo werd in de eerste week van september 2021 bekend. Maar, een maand later bleek dat die patiënten nog steeds wachten op het transplantatieprogramma.
Kostenplaatje zorgverzekeraars
De bedoeling is dat niertransplantaties opgenomen zullen worden in het medisch zorgpakket van de zorgverzekeraars. Voormalig SZF-directeur Amar Randjitsing had dat eerder bevestigd aan Dagblad Suriname. Het SZF werkte met het Diaspora Medisch Team aan een kostenplaatje en daarover overeenstemming te bereiken, alvorens opneming van niertransplantatie in het medisch zorgpakket kan plaatsvinden.
Het DMT heeft een keurig uitgewerkt kostenplaatje aan het SZF gepresenteerd inclusief een maandelijkse afbetalingsregeling over 4 jaar waarbij de besparingen uit de dialyse worden aangewend. Het kostte het SZF 0 (nul) SRD uit haar cashflow, aldus het NSS. De voorfinanciering kwam volledig uit het Diaspora kapitaal in Nederland. Gerenommeerde Surinaamse economen, een bankier en Pensioenfondsen hebben hun “zegen” over de kostenberekening van het DMT gegeven.
Het SZF en de minister van Volksgezondheid hebben uit puur politieke overwegingen dit financieringsmodel getorpedeerd. Nu is de patiënt de dupe, aldus de Nier-Stichting.
SZF stelde elk initiatief ter bevordering en verbetering van het welzijn en de gezondheid van elke Surinamer te ondersteunen, zo ook het niertransplantatie programma van het Diaspora Medisch Team.
Of er al een kostenplaatje is, is ook vandaag de dag onbekend. Het SZF was vooralsnog niet bereikbaar voor een reactie.
AZP en SVZ tekenen overeenkomst in december 2021
De directeur van het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP), Claudia Redan, en de directeur van het SVZ ondertekenden medio december 2021 een overeenkomst tussen deze twee ziekenhuizen in het kader van niertransplantaties. Het SVZ moet een belangrijke rol gaan vervullen bij de pre-screening en nazorg van de patiënten. Maar, hoe nu feitelijk het project functioneert, en waar wat feitelijk moet gebeuren, is nog steeds onduidelijk.
Naar aanleiding van de ondertekening van die overeenkomst liet de Nier-Stichting Suriname, NSS, in een verklaring weten, het te betreuren dat er nog geen transplantaties worden uitgevoerd. “Hoopvol hebben eerste patiënten zich laten screenen en zijn er minimaal 10 door de selectie gekomen. Echter, om moverende redenen, heeft AUMC (Amsterdam Universitair Medisch Centrum) besloten een gewijzigde strategie toe te passen en de activiteiten van de transplantaties te verdelen tussen het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) en het SVZ. Dit heeft als gevolg wederom een vertraging”, aldus de NSS op 17 december vorig jaar.
Inmiddels stelt de NSS zich op het standpunt, dat het AZP “een toneelstuk” opvoert naar de samenleving. Het AZP, die naar de samenleving doet voorkomen dat ze een succesvolle eerste niertransplantatie hebben uitgevoerd in 2019. “Maar, het AZP is vanaf 2007 bezig om de transplantaties uit te voeren en het is ze nooit gelukt. Nu het SVZ succesvol van start dreigde te gaan wordt dit getorpedeerd”, aldus de Nier-Stichting Suriname.
“In de kou”
Het SVZ laat volgens de stichting de 11 gescreende patiënten in de kou laat staan. “Deze patiënten hadden in juli en oktober 2021 in het SVZ kunnen worden geopereerd, waardoor we nu reeds minimaal 10 patiënten hadden geholpen.”
Vanaf augustus 2020 hebben haar medische specialisten prof. dr. Frederike Bemelman en dr. Mirza Idu volledig meegewerkt aan het transplantatieprogramma in het SVZ. Nu gooit een nieuw Amsterdam UMC bestuur een eerder goedgekeurd plan overboord en stort zich in een roekeloos avontuur met het AZP, aldus de NSS. Waarom het AUMC in zee is gegaan met het AZP is voor het NSS volstrekt onduidelijk. “Dit alles speelt zich af onder het oog van de president die weigert in te grijpen en zijn ministers gewoon hun gang laat gaan, ten koste van de patiënten.”
“Patiënt overleden – Het wachten is op de volgende dode op wachtlijst”
Tot slot meldt de Nier-Stichting Suriname, dat inmiddels al een patiënt op de wachtlijst is overleden. Eén patiënt is met toenemende nierschade in het ziekenhuis opgenomen geweest. “Het wachten is op de volgende dode op de wachtlijst!”
PK
