Verzetsheld Boni wordt zondag 20 februari herdacht. De Feydrasi Fu Afrikan Srananman wil de sterfdag van de karaktervolle vrijheidsstrijder niet onopgemerkt voorbij laten gaan. De guerrillastrateeg die de kolonie jarenlang te vlug af was en zowel kapitein Stoelman als kolonel Fourgeoud in zijn hemd zette, heeft na vele jaren nog altijd niet de erkenning gekregen die hij verdient.
Dit laat Iwan Wijngaarde, voorzitter van de Feydrasi, duidelijk merken wanneer hij bevlogen praat over de leider van het verzet in 1772. “Wij vragen aandacht voor Boni als meest invloedrijke verzetsstrijder tegen slavernij.” Wijngaarde typeert Boni als een van de, en zoniet, de grootste leider van verzet die meer dan 5 jaar uit een onuitputtelijke bron van wilskracht wist te tappen tegen de koloniale legers. Uiteindelijk werd Boni verjaagd naar de Franse kant, waar tot op heden de Aluku gemeenschap woont. Wijngaarde vergelijkt het verzet van Berbice met die in Suriname. “In Berbice wist men binnen 3 maanden de macht weer te krijgen, dezelfde Fourgeoud had tegen Boni 5 jaar nodig in Suriname.”
Wereldboodschap
“Het belang van Boni is eigenlijk een wereldboodschap”, benadrukt Wijngaarde. “Boni was tegen slavernij. Hij was tegen discriminatie. Boni stuurde militairen terug met de boodschap dat hij geen slavernij wilde hebben. Hij zocht naar manieren om de onderlinge spanningen die de kolonisator probeerde te creëren met de stammen onderling op te heffen”, vertelt Wijngaarde. Toch is dit slechts een beperkte greep uit de vele daden van Boni. De voorzitter van de Feydrasi Fu Afrikan Srananman merkt ook op, dat Boni niet van verraad hield en noemt dat een goede eigenschap.
“Hij was een planner, hij zorgde ervoor dat zijn manschappen voldoende voedsel hadden, en legde daarvoor constant kostgrondjes aan.” Wijngaarde noemt dat deze eigenschappen, die ook nu van groot belang zijn.
Mariniers
In 1772 werd in Nederland een regiment Mariniers van 800 man opgericht dat als versterking naar Suriname werd gezonden. In februari 1773 werden de dorpen en kostgronden zoveel mogelijk opgespoord en vernietigd. Drie jaar later trokken de Boni-marrons over de Marowijne waar zij zich vestigden nabij de grensrivier met Frans-Guyana. Daarna voerde Boni nog 16 jaar lang strijd vanaf zijn nieuwe hoofdkwartier maar hij werd uiteindelijk op 20 februari 1793 verraden.
De herdenking van dit moment vindt zondag plaats bij het Kwaku monument vanaf 16.30 uur
RB
