Zijn de rijstvelden in Nickerie belangrijker dan de gezondheid van bewoners en het milieu in het binnenland?
Vorige week verraste de plaatsvervangend bevelhebber van het Nationaal Leger van Suriname, Werner Kioe A Sen (zie foto top), de samenleving en vooral de bewoners in het binnenland, met een oproep aan de gemeenschap om zijn leger te ondersteunen bij operatie Kuyake.
De hoge militair zei tijdens een persconferentie dat illegaal goud wordt gewonnen in het westen van het land. Dit kan volgens de bevelhebber zelfs een nationale dreiging vormen, vanwege mogelijke kwikvervuiling van het water, waardoor de rijstsector in gevaar kan worden gebracht.
“Onze nationale veiligheid is in gevaar”
“De vervuiling kan desastreuze gevolgen hebben voor onze voedselvoorziening, onze gezondheid en de werkgelegenheid van de boeren”, benadrukte Kioe A Sen. “Omdat ook het Nationaal Leger de preservering van onze natuur hoog in het vaandel houdt is operatie Kuyake in het leven geroepen om het behoud van onder andere het gebied Kabalebo te bevorderen.”
“Indien deze illegale goudwinning zich werkelijk voordoet, roepen wij de gemeenschap op ons te ondersteunen door te melden en te rapporteren zodat de juiste instanties ingeroepen kunnen worden om zich over dit probleem te buigen”, sprak Kioe A Sen en ging zover, door te beweren, dat “onze nationale veiligheid in gevaar” is en dat “zeer ernstig” is.
Waarom worden het oosten en zuidoosten ‘vergeten’?
Veel mensen wisten niet wat ze hoorden. Is plotseling onze nationale veiligheid in gevaar, omdat personen illegaal aan het goudzoeken zijn, daarbij kwik gebruiken en daardoor een gevaar zijn voor de Nickeriaanse rijstvelden? Maar, heer Kioe A Sen, komt u nu in actie om kwikgebruik onder goudzoekers zogenaamd aan te pakken, slechts ter bescherming van een voor het land belangrijke factor van belang, de rijstsector? Waarom nu pas in actie komen? En waarom worden kennelijk het oosten en zuidoosten van het land vergeten? Vooral daar wordt al jaren aan ongebreidelde en ongecontroleerde goudwinning gedaan en daar worden al jaren kreken en rivieren ernstig vervuild door kwik. Diverse onderzoeken de afgelopen jaren hebben aangetoond dat marrons en inheemsen gevaarlijke hoeveelheden kwik in het lichaam hebben. Vissen, die gevangen en gegeten worden, zwemmen rond met ongekende hoeveelheden kwik in hun lichaam. Maar, neen, het leger in casu de regering lijkt met operatie Kuyake de rijstsector belangrijker te vinden om te beschermen, dan de marrons en inheemsen in het binnenland.
Anti-kwikbeleid rammelt al vele jaren aan alle kanten
Overigens, het hele anti-kwikbeleid van de overheid rammelt aan alle kanten. Al vele jaren draagt de overheid kennis van de inhoud van vele onderzoeksrapporten en hun niet mis te verstane conclusies. Maar, de overheid lijkt doof en blind wat betreft de aanpak van kwikgebruik voor – illegale – goudzoekers. Al in 2012 beweerde Gerold Dompig, voorzitter van het toenmalig Managementteam van de Commissie Ordening Goudsector, dat vanaf januari 2013 kwik Suriname zou zijn uitgebannen. Ondertussen leven we al in 2022 en nog steeds wordt kwik het land in gesmokkeld voor de goudvelden.
Onaangekondigde acties politie en leger nodig in binnenland
Een structurele controle op de goudvelden zelf – laat agenten van het Korps Politie Suriname en militairen uit het Nationaal Leger onaangekondigd van tijd tot tijd goudkampen bezoeken – en daar ter plekke kwik in beslag nemen en kwik gebruikende goudzoekers beboeten. Dergelijke acties zouden een ontmoedigende werking kunnen hebben op de goudzoekers. Dàt zou tot gevolg kunnen hebben dat langzamerhand kwik verdwijnt uit de goudvelden, door het voeren van een ontmoedigingsbeleid. Laat de goudzoekers het voelen in hun portemonnee en uiteindelijk zien ze wellicht in dat het voordeliger is om een keer te investeren in milieuvriendelijke winningsmethoden, zoals ‘shaking tables’.
Maar, dan zou de regering wel een fonds moeten opzetten waar goudzoekers een beroep op kunnen doen om de aanschaf van milieuvriendelijke goudwinningsapparatuur financieel mogelijk te maken.
Daadkracht ontbreekt volledig
Tot de dag van vandaag heeft de overheid echter nimmer welke daadkracht dan ook getoond om het gebruik en de import van kwik krachtig aan te pakken, zelfs niet na ondertekening van het wereldwijde Minamata Verdrag, dat ondertekenaars feitelijk verplicht werk te maken van het uitbannen van kwik.
Met het niet daadkrachtig optreden tegen kwikgebruik door goudzoekers maakt de regering zich direct verantwoordelijk voor de vernietiging van de unieke Surinaamse biodiversiteit in het dichte regenwoud en voor de gezondheidsproblemen onder de bewoners, de inheemsen en marrons in het binnenland.
Vele onderzoeken sinds 1997 tonen te hoge concentraties kwik aan
Sinds de jaren jaren 1997-1998 zijn vele onderzoeken uitgevoerd naar de aanwezigheid van kwik in wateren en lichamen van binnenlandbewoners. Zo wordt in 1997/98 onderzoek verricht in de Lawa- en Surinamerivier en in het haar van goudzoekers en lokale bewoners te Brokopondo, Langatabiki, Lawarivier/Benzdorp, Tapanahonirivier/Selakreek en Nyun Jacobkondre/Pompu Kampu. In 1998 bleken uit onderzoek kinderen in de dorpen Drietabiki/Drietabbetje en Kwakoegron, maar ook zwangere vrouwen in Kwakoegron, hoge kwikpercentages in het lichaam (haren) te hebben.
In 2005 vond onderzoek plaats in de Nickerierivier ter hoogte van de Blanche Marievallen, de Falawatrakreek, de Adampadakreek en de Coppenamerivier beneden de Sidon Krutu-soela.
Een van de meest in het oog springende, onthullende en in de publiciteit gekomen onderzoeken werd tussen 18 juni 2007 en 30 december 2010 uitgevoerd door de Amerikanen Daniel Peplow en Sarah Augustine van het Suriname Indigenous Health Fund (SIH Fund) en het College of the Environment van de University of Washington. Zij onderzochten ruim driehonderd Wayana’s van het dorp Apetina, in het zuiden van Suriname. Alle onderzochte personen hadden een veel te grote hoeveelheid kwik in het lichaam. Het jongste kind dat kwikvergiftiging bleek te hebben opgelopen was nog maar één jaar.
Peplow en Augustine waren niet te spreken over de geheimzinnigheid rond eerdere onderzoeken en het niet openbaar maken ervan. De onderzoeksrapporten lijken te zijn verdwenen, goed verborgen, in laden ergens in een van de regerings-burelen. Of ze ooit goed zijn gelezen door verantwoordelijke beleidsambtenaren, laat staan bewindslieden, valt ook te betwijfelen.
De afgelopen jaren zijn overigens veel meer onderzoeken uitgevoerd naar kwik dan de in dit artikel genoemde hetgeen slechts een zeer kleine selectie. Uit alle onderzoeksresultaten bleek een te hoge kwikconcentratie aanwezig te zijn in wateren in mensen. Maar, na publicatie van de onderzoeken is enige vorm van actie vanuit de regering achterwege gebleven.
Kwik richt onder binnenlandbewoners meer schade aan dan in welk rijstveld in Nickerie dan ook
Dat het leger nu tot actie wil overgaan in het westen van het land is natuurlijk op zich goed en toe te juichen, ondanks dat het slechts gaat om de bescherming van rijstvelden en niet om de bescherming van mensen. Maar, laat dat wel een eerste stap zijn naar het landelijk uitvoeren van operatie Kuyake. Laat militairen, aangevuld met manschappen van het Korps Politie Suriname, ook in actie komen in het oosten en zuidoosten van het land. Pak eindelijk eens het gebruik van kwik door goudzoekers daadkrachtig en effectief aan. Immers, kwik richt in die gebieden meer schade aan dan in welk rijstveld in Nickerie dan ook.
Dagblad Suriname heeft minister Krishna Mathoera van Defensie benaderd, met de vraag of operatie Kuyake ook uitgevoerd gaat worden in het oosten en zuiden van het land. Vooralsnog heeft de bewindsvrouwe niet gereageerd.
PK