Het Javaans nieuwjaar valt dit jaar op 30 juli. Het Javaans nieuwjaar is de eerste dag van de heilige maand Sura, volgens de Javaanse kalender. Dit zegt Harold Positiko, voorzitter van de Federatie Javanisme in Suriname (FJS – zie foto).
Het Javanisme is de godsdienst die haar oorsprong heeft op het eiland Java, Indonesië. Het wordt door miljoenen mensen beleden. Inherent aan de godsdienst is de algemeen Javaanse leer met als belangrijkste pijlers de cultuur en tradities.
In Suriname wordt de Javaanisme godsdienst door meer dan 15.000 mensen beleden. Er zijn over het land ruim 31 gebedshuizen ofwel “sangars”. Ongeveer 13% van de Surinaamse bevolking is van Javaanse afkomst. Hoewel het overgroot deel de islam en het christelijk geloof belijden zijn de invloeden van de Javaanse cultuur en de Javaanse normen en waarden min of meer blijvend merkbaar in het dagelijks leven van de Surinamers van Javaanse komaf. De Javaanse identiteit is onderdeel van- en draagt bij aan de Surinaamse identiteit.
De Federatie van Javanisme (FJS) in Suriname vindt daarom mede in het kader van natievorming, het gerechtvaardigd om de belangrijkste dag onder de Javanisten in Suriname, namelijk het Javaans nieuwjaar, tot een nationale vrije dag te verklaren. FJS voorzitter, Harold Posetiko, schaart zich derhalve achter het streven van Pertjajah Luhur (PL), met name haar voorzitter Paul Somohardjo, om het Javaans nieuwjaar oftewel “Sasi Sura” tot een nationale vrije dag door de regering erkend te krijgen. In 2014 werd het Javaans nieuwjaar door de toenmalige regering éénmalig tot een nationale vrije dag uitgeroepen.
Agama Jawa
“De rol en de betekenis van de Javaan in de ontwikkeling van Suriname is niet onopgemerkt. Zo ook die van alle bevolkingsgroepen, elk met hun eigen identiteit om welvaart en voorspoed voor de volgende generatie te bestendigen”, zo schreef PL niet lang geleden in een persbericht. Paul Somohardjo zou zijn voornemens reeds met vicepresident Ronnie Brunswijk hebben besproken, die het verder binnen de regering en politieke top zal bespreken.
“Agama Jawa” (Javaanse geloof) of ook wel het Javanisme, is het oorspronkelijk geloof van de Javanen dat gebaseerd is op de Javaanse “Adat”, de Javaanse Cultuuruitingen en de Javaanse rituelen. Bij het Javanisme staat de “Adat” centraal. Dat is het religieus stoelend recht van normen, waarden, tradities en gewoonten. Het Javanisme heeft een eigen schrift dat eeuwen oud is, en een eigen kalender. De Javaanse kalender wordt in combinatie gebruikt met de Gregoriaanse oftewel de westerse kalender. De Javaanse kalenderweek bestaat uit 5 dagen. Het maanjaar is verdeeld over 12 maanden, “sasi”. De Javaanse maanmaanden bestaan uit 30 en 29 dagen. “Sura” is de naam van de eerste maand (“Sasi”) in het maanjaar. Het is de heilige maand in het Javaans geloof. In deze maand verdiepen de gelovigen zich extra in de leer van het Javanisme. Men neemt geestelijke voeding tot zich. Dagelijks worden er in de gebedshuizen gebedsdiensten gehouden. Het is ook de maand waarin “nieuwelingen” in het geloof worden ingewijd.
Gedurende de maand “Sura” trekt men zich terug voor bezinning en meditatie. Er wordt gebeden voor harmonie, vrede, welvaart en welzijn van de gemeenschap. Het Javaans nieuwjaar is dus de eerste dag van de maand Sura, de eerste maand in het nieuwe jaar volgens het Javaanse kalender. De viering gaat gepaard met een “slametan”, oftewel een gemeenschappelijke heilsmaaltijd.
SS
