De voortgezette openbare vergadering van de Nationale Assemblee inzake de behandeling van de zogeheten Wet Grondconversie is gisteren na het agendapunt ingekomen stukken weer verdaagd. Assembleevoorzitter Marinus Bee zei, dat er nog nadere werkafspraken gemaakt moeten worden met de regering. De vergadering wordt donderdag voortgezet.
Het betreft de voortzetting van de vergadering van 24 augustus vorig jaar. De in behandeling zijnde ontwerpwet heet officieel “Ontwerpwet houdende nadere wijziging van het Decreet Uitgifte Domeingrond”. De wijziging van dit decreet voorziet in de mogelijkheid om percelen die in grondhuur zijn uitgegeven te converteren in eigendom. De wetswijziging is een initiatiefvoorstel van Asiskumar Gajadien (VHP) en Dinotha Vorswijk (ABOP). Laatstgenoemde maakt thans deel uit van de regering en vervult het ambt van minister van Grond- en Bosbeheer. Dit ministerie gaat over grondzaken waartoe grondconversie behoort. Tijdens de debatten in eerste ronde vorig jaar rond het wetsvoorstel ging het er nogal heftig aan toe. De VHP-fractie maakte zich toen duidelijk op voor goedkeuring van de wetswijziging, maar gaande de debatten bleek dat de coalitiefracties ABOP en de NPS evenals de oppositiefracties van de NDP en BEP toch liever de zaak nader bekeken wilden hebben. Assembleevoorzitter Marinus Bee verdaagde toen de vergadering met het verzoek aan de initiatiefnemers om met een gewijzigd voorstel te komen dat meer draagvlak heeft zowel van de samenleving als het parlement.
Kritieken
De kritiek tijdens de debatten toen concentreerden zich rond de grootte van grondhuurpercelen, waaronder landbouwgrond, die met de wetswijziging in eigendom zullen komen van enkele grootgrondbezitters. Men wilde de grootte van om te zetten percelen beperkt houden, vooral als het om bebouwing gaat. In de Memorie van Toelichting van het wetsontwerp wordt aangevoerd, dat de wetswijziging voornamelijk bedoeld is om de problematiek van grondverdeling en grondoverdracht binnen de familie te faciliteren. De overdrachtskosten daarbij zouden aanzienlijk lager zijn.
In het wetsontwerp zou ook niet voldoende rekening zijn gehouden met bepalingen in de Stedenbouwkundige Wet en de Wet Ruimtelijke Ordening. Individuen zouden grote lappen grond in eigendom kunnen krijgen en tot verkaveling over gaan, zonder er rekening mee te houden dat de grond oorspronkelijk is uitgeven op grond van een bestemmingsplan, bijvoorbeeld voor de landbouw. Schaarse landbouwgronden zouden hierdoor verloren gaan. Ondertussen ligt er een gewijzigd wetsvoorstel op tafel waarover gisteren gedebatteerd zou worden.
Complex geworden
De zaak rond grondconversie blijkt nu echter complexer te zijn geworden dan op het eerste gezicht leek. De inheemsen, vertegenwoordigd door de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), hebben zich ondertussen geroerd en tot tweemaal toe de Assembleevoorzitter dringend gevraagd de behandeling van de Wet Grondconversie aan te houden totdat de kwestie van grondenrechten van de inheemsen goed is geregeld. Het grondenrechten vraagstuk van inheemsen en tribale volken is een jarenlang slepend vraagstuk. Vonnissen van het Inter-Amerikaans Hof voor Mensenrechten komen ook om de hoek kijken.
Thans ligt er een wetsontwerp klaar voor behandeling in de Nationale Assemblee. Dit wetsontwerp handelt over de collectieve rechten van inheemsen en tribale volken. Het betreft een gewijzigd wetsontwerp van een eerder door de vorige regering ingediend wetsvoorstel, waarover jarenlange consultaties zijn geweest met belanghebbenden, met name de inheemsen en in stamverband levende gemeenschappen. Onder deze groep heerst wantrouwen over het nu gewijzigde wetsontwerp. Men wil de zaak eerst rustig bestuderen en nagaan welke de gevolgen zijn voor hun respectieve gemeenschappen van de wijzigingen. Men vraagt naar meer tijd daarvoor.
De VIDS is helder en duidelijk in haar positie. Ze wil de grondenkwestie eerst goed geregeld hebben, alvorens de Nationale Assemblee tot de behandeling overgaat van het wetsvoorstel inzake grondconversie. Donderdag, bij de eventuele voortzetting van de verdaagde vergadering van gisteren, dinsdag 8 februari, zal blijken hoe de regering en de Nationale Assemblee deze complex geworden vraagstukken van grondconversie en grondenrechten willen aanpakken.
SS
