De Vereniging van de Economisten in Suriname (VES) roept de regering op om haar verkiezingsprogramma 2020-2025 door te schuiven en zich hoofdzakelijk te richten op wat noodzakelijk is in de samenleving, met name de echte armoedebestrijding en daadwerkelijke productiviteitsverbetering. In 2022 moet er concreet gewerkt worden aan de verbetering van het investeringsklimaat en het land moet af van de 162e plaats op de “Ease of Doing Business” index.
VES-voorzitter Steven Debipersad vraagt zich af waarom al de mooie woorden van stimulering van investeringen en het binnenhalen van buitenlandse directe investeringen niet vertaald zijn geworden in waarneembare verbeteringen van productie en productiviteit. Hij pleit voor een moderne investeringswet en het in leven roepen van een instituut dat op transparante wijze investeerders moet begeleiden. Debipersad sprak maandagavond tijdens de nieuwjaarsreceptie van de VES in het Assuria Event Center.
President Chandrikapersad Santokhi was er als hoogste autoriteit in het land te gast en verzorgde ook een inleiding. De VES-voorzitter liet in zijn nieuwjaarsrede zich kritisch uit over niet alleen belangrijke economische vraagstukken, maar ook vraagstukken die te maken hebben met politieke- en bestuurlijke zaken. Zo vroeg hij de regering wat zo moeilijk is om de Anti-Corruptiewet te laten werken. Hij doelde onder meer op het registreren door politieke ambtsdragers van hun vermogens. De wijziging van de wet op politieke partijen ziet de VES voorzitter ook als noodzakelijk. Politieke partijen zouden voor de verkiezingen een registratie moeten doen van al hun sponsoren, zodat na de verkiezingen bij verkrijging van regeermacht beoordeeld kan worden of er sprake is van bevoordeling. Wijziging van de Kieswet, met name het kiesstelsel, is voor de VES ook een issue welke de nodige aandacht verdient
Verhoging valuta verdiencapaciteit
Debipersad wilde van de regering weten wanneer de beloofde productie stimuleringsfondsen zullen komen, zoals het Nationaal Ontwikkeling Financiering Agrarische sector (NOFA) en het MKB fonds. Alleen met gerichte investeringen zal de valuta verdiencapaciteit van het land structureel verbeteren. De VES-voorzitter vraagt zich af wanneer de overheid zal beginnen met het privatiseren van verlieslatende staatsbedrijven, “waarvan sommigen door de politiek verwaarloosd, leeggeroofd, uitgemolken en zelfs gekannibaliseerd zijn”. Hij noemde enkele voorbeelden uit de landbouw zoals Patamacca, Victoria, Alliance, Baboenhol en zelfs FAI. Veel van deze bedrijven zijn van grote waarde voor het land en kunnen relatief snel en met lage kosten een doorstart maken, maar dan alleen via een transparant proces waarbij de private sector en investeerders kunnen meedoen om deze bedrijven over te nemen.
Begroting en schulden
Debipersad zegt, dat de nota van wijziging van de begroting over 2022 nog op zich laat wachten. De VES heeft eerder erop gewezen, dat de SRD 7.8 miljard die meer zal worden uitgegeven dan de inkomsten economisch onverantwoord is. Dit is 40 procent van de totaal geraamde zuivere inkomsten van de overheid. De VES is bereid op de regering en de Nationale Assemblee te begeleiden om tot een begroting te komen die past bij de huidige economische omstandigheden.
De totale staatsschuld is een strop om de nek van de economie. Met IMF ondersteuning op zak kunnen de onderhandelingen met de buitenlandse investeerders hervat worden, een jaar nadat er sprake was van een “stand still”. Suriname moet afkomen van de “restricted default” positie. De 70 procent korting die de regering vorig jaar heeft gevraagd op de buitenlandse lening vindt de VES-voorzitter een “indescent” voorstel.
Hij roept de regering op met realistische voorstellen te komen om tot een goede herstructurering te komen van de buitenlandse verplichtingen. “We moeten weer geloofwaardige partners worden, nationaal en internationaal. De leningen die de regering vanaf haar aantreden heeft gesloten zullen de schulden alleen maar groter maken. Alleen door meer te gaan verdienen zullen wij als land in staat zijn deze hoge schulden kunnen afbetalen. Anders blijven deze schulden tot 2035 staan.” Alle nieuw aan te sluiten leningen moeten zichzelf terug kunnen betalen. Lenen om elke andere reden is volgens de VES-voorzitter onverantwoord. Het sociaal programma dient derhalve uit eigen besparingen moeten worden betaald.
SS