Mede naar aanleiding van de kritieken van de PALU en andere deskundigen en organisaties heeft de Centrale Bank van Suriname (CBvS) een verklaring uitgegeven op haar website over de veilingen van Termijn Deposito’s (TDs). Deze verklaring roept meer vragen op dan dat het vragen beantwoordt. De veilingen van TDs zouden vallen onder hetgeen is overeengekomen met het IMF. Na bestudering van de IMF-overeenkomst blijkt de CBvS een verkeerde interpretatie heeft gegeven aan het begrip “Open Market Operations”. Zoals nu toegepast komen de veilingen van de TDs neer op een verrijking van de banken met publieke gelden zonder dat zij er maar iets voor hoeven te doen. Wordt de staat in deze bewust benadeeld door de Governor van CBvS?
OPEN MARKET OPERATIONS
De CBvS verwijst in haar verklaring naar de overeenkomst met het IMF over de veilingen van TDs die zouden vallen onder de zogenaamde “Open Market Operations”. In een gezonde economie wordt hieronder verstaan activiteiten van de CBvS om de hoeveelheid geld in omloop te verminderen of juist te vermeerderen bij banken. Veelal wordt dit gedaan door handel in schatkistpapieren of andere bezittingen die de overheid heeft. Door bijvoorbeeld schatkistpapieren te verkopen aan of juist op te kopen van de particuliere banken kan de CBvS SRDs meer in omloop brengen of juist afromen. De prijs van de schatkistpapieren wordt dan bepaald door de prijs op de “open markt” waarop ook burgers en particuliere ondernemingen kunnen bieden.
“LIMITED MARKET” OPERATION
Zoals nu de veilingen van de TDs plaatsvinden is er sprake van een “limited market” veiling. Het zijn slechts de banken en verzekeraars die mogen bieden. De Surinaamse burger en ondernemingen krijgen nu slechts 2 tot 3% voor hun SRD-spaargelden bij de banken en voor lange termijn TDs tot iets meer dan 10%. Het platform van de CBvS komt erop neer dat de particuliere banken alleen de rente van TDs mogen bepalen. De CBvS neemt dan een gewogen gemiddelde van de gevraagde rentes waartegen banken hun SRDs kunnen beleggen bij de CBvS voor 1 week, 1 maand en 3 maanden. De CBvS laat daarbij buiten beschouwing de rente die de Surinaamse burger momenteel krijgt voor een TD bij de banken. Er kan dus nooit sprake zijn van een “open market operation”.
VERRIJKING BANKEN
Na de beleggingstermijn betaalt de CBvS aan de banken het basisbedrag uit plus de rente die momenteel boven de 80% is. Aangezien dit niet meer monetair mag plaatsvinden gebeurt dit middels eigen reserves van de CBvS en dus publieke gelden. Een snelle berekening maakt duidelijk dat de particuliere banken “overnight” meer dan SRD250 miljoen aan rente hebben verdiend. Met andere woorden, de CBvS heeft de banken met meer dan SRD250 miljoen verrijkt zonder dat zij er maar iets voor hebben te doen. De vraag is hoe lang de CBvS dit zal volhouden, maar ook vooral, wat zullen de banken doen met deze extra ontvangen rente. Als de banken besluiten om slechts een deel van de SRD-rente om te zetten in de koersvaste US$ en Euro zal deze maatregel dus juist de druk op de valutamarkt vergroten.
ALTERNATIEVEN
De CBvS vraagt in haar verklaring om alternatieven om de inflatie te beteugelen. En die alternatieven zijn er. De grote vraag is waarom maakt de CBvS daar geen gebruik van. SRDs afromen kan eenvoudig door het verhogen van de kasreserves van de banken die nu voor de SRD-reserves 39% bedraagt. Ook kan de overheid andere bezittingen naast schatkistpapieren verkopen via een open markt veiling. De PALU is een voorstander om naar een duurzame oplossingen te gaan waarbij de teveel aan SRDs worden ondersteund door het stimuleren van meer productie. De PALU doet een beroep op beide monetaire autoriteiten, namelijk de governor van CBvS en de minister van Financiën, om meer in afstemming met elkaar de schaarse publieke gelden in zetten ter versterking van de gehele Surinaamse samenleving door meer investeringen te stimuleren in de productie en daarmee meer werkgelegenheid. Voor nu lijkt deze oproep van de PALU aan dovemans oren.
PALU Secretariaat Massa Communicatie en PR
