Kamerbrede ondersteuning DNA hiervoor
Het Assembleelid Ronny Asabina, fractieleider van de BEP in De Nationale Assemblee (DNA), dringt opnieuw aan op een grondige evaluatie van de overeenkomsten die de staat gesloten heeft met de twee grote goudmijnmultinationals IAmGold/Rosebel Gold Mines en Newmont.
Het doel hiervan zou moeten zijn dat niet alleen gekeken moet worden of de multinationals zich aan de gemaakte afspraken houden, maar meer nog te kijken naar mogelijkheden hoe de staat via belastingen meer inkomsten kan halen uit de bedrijfsactiviteiten van de goudmijnmultinationals. Ook het nakomen van gemaakte afspraken met de lokale gemeenschappen waar de goudmijnmultinationals hun goudwinningsactiviteiten hebben, is een zaak die het Assembleelid hoog zit, en zeker bespreekbaar wil maken bij de regering. “Het nakomen van afspraken met de lokale gemeenschappen door de goudmijnmultinationals is niet om over naar huis te schrijven”, zegt het Assembleelid in gesprek met Dagblad Suriname. Asabina komt zelf uit het distrikt Brokopondo waar IAmGold actief is.
Kamerbrede ondersteuning
Vorige week tijdens de behandeling van de wijzigingen van de Wet op Loonbelasting en de Wet Inkomstenbelasting, welke voorzien in de verhoging van de belastingvrije grens voor loontrekkers, heeft Asabina opnieuw de regering opgeroepen om de goudovereenkomsten aan een grondige evaluatie te onderwerpen. Deze keer benadrukte hij, dat het parlement niet langer op de regering moet wachten, maar het initiatief moet nemen om een parlementaire commissie in het leven te roepen, die vervolgens dan “in conclaaf” moet treden met de regering over te ondernemen stappen voor een grondige evaluatie van de goudovereenkomsten.
De oproep van Asabina vond bijval bij zowel de coalitie als van de zijde van de oppositie. Mahinder Jogi (VHP) ondersteunt de oproep van zijn collega van de oppositie, doch trok de lijn verder, door te stellen dat de regering meer duidelijkheid moet verschaffen over de stand van zaken met betrekking tot de ordening van de kleinschalige goudsector. Naar schattingen moet via effectieve belastinginning volgens hem jaarlijks nog US$ 500 miljoen extra te halen vallen uit de kleinschalige goudwinningsactiviteiten. Jogi vindt dat de regering meer openheid van zaken moet geven inzake de stand van zaken met betrekking tot de ordening van de goudsector. De meer-inkomsten die voortvloeien uit de ordening moeten de staat ten goede komen, en niet zoals in het verleden, dat het in de zakken verdwijnen van enkelingen, merkte Jogi op.
Rabin Parmessar, fractieleider van de grootste oppositiepartij NDP, vindt dat het parlement inderdaad niet langer op de regering moet wachten om een grondige evaluatie van de goudovereenkomsten tot stand te brengen. Parmessar vroeg zich af hoe het met de controle zit van de boeken van de multinationals, daarmee suggererend of die de juiste en werkelijke cijfers weergegeven waardoor de multinationals ook niet de juiste belastingafdrachten doen. Hij stelde zelfs voor om een onafhankelijke deskundig team in het leven te roepen die de boeken van de multinationals nagaat en of zaken conform de goudovereenkomsten geschieden. Parmessar voerde aan dat de regering met alle lastenverhogende maatregelen de samenleving steeds uitknijpt, “maar het grote geld bij de goudmaatschappijen laat liggen”.
De goudovereenkomsten dateren van 2012, en moesten toen eerst de wettelijke goedkeuring wegdragen van de Nationale Assemblee. Tegen die achtergrond vindt het parlement kamerbreed dat thans onder gewijzigde omstandigheden het gerechtvaardigd is de goudovereenkomsten aan een grondige evaluatie te onderwerpen.
Waarom nog geen stappen ondernomen?
Asabina zegt, dat de indertijd gesloten goudovereenkomsten in vele belastingvoordelen voorzien voor de goudmijnmultinationals. Hij noemt onder meer het belastingvoordeel met betrekking tot het zogeheten grondstoffenbesluit en de vrijwaring van de tot voor kort geldende zogeheten 10% solidariteitsheffing. Dit, omdat in de goudovereenkomsten een bepaling is opgenomen waarin staat, dat de multinationals niet meer dan een bepaald percentage aan belastingen moeten betalen.
Ook met de zogenaamde unificatie van de wisselkoers van SRD 7,50 voor de Amerikaanse dollar naar SRD 21 verkeren de goudmijnmultinationals in een hoerastemming. Hierdoor hoeven ze volgens Asabina ook minder in valuta aan de staat af te dragen aan belastingen en aan lokale loonkosten.
Evenals Rabin Parmessar vraagt Asabina zich af door wie en hoe de boeken van de goudmijnmultinationals worden gecontroleerd. Volgens hem is het in de wereld bekend, dat multinationals doorgewinterd zijn in het wegsluizen van winsten buiten de regels om. Asabina vraagt zich af waarom opeenvolgende regeringen, ondanks dat zij daartoe de tools in handen hebben, de goudmijnmultinationals steeds met fluwelen handschoenen behandelen. Het lijkt volgens hem er bijna op dat opeenvolgende regeringen onder één hoedje spelen met de multinationals. De staat Suriname is voor 25% aandeelhouder in Newmont, voor 5% in IAmGold/Rosebel Gold Mines en via Staatsolie voor 30% in de goudmijn van iAmGold in het gebied Pikin Saramacca. Hij vraagt zich af of de vertegenwoordigers van de staat in de Raden van Commissarissen bij deze goudbedrijven wel berekend zijn voor hun taken. Asabina wijst erop, dat 85% van Suriname’s exportopbrengsten komen uit de goudsector en dat daarmee de bijdrage van de sector in het BNP erg groot is. Het treffen van maatregelen voor verhoogde inkomsten uit de goudsector is dus van vitaal belang, aldus Asabina.
In het Herstelplan (HP) van de regering staat verhoging van de inkomsten uit de goudsector als een van de belangrijke actiepunten. Ook in het onlangs getekend Sociaal Akkoord tussen de overheid, de vakbeweging en het bedrijfsleven is afgesproken, dat er maatregelen genomen moeten worden voor verhoging van de overheidsinkomsten uit de goudsector. De geest die deze afspraak uitademt is, dat de overheid haar extra inkomsten niet langer moet halen uit de samenleving, met name van de werkende klasse, maar daar waar het onder andere gehaald moet worden: de goudsector!
SS
