Helmut Gezius, de voorzitter van het Korps Suriname Verkeersvrijwilligers (KSV) en richtingscoördinator sociologie aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname, vraagt aandacht voor het gedrag waarbij na een ongeval wordt doorgereden. Rijden door rood licht is ook een veelvoorkomende gedraging. Er zijn twee formele momenten waar geleerd wordt over het gedrag in het verkeer, op de lagere school, een jaar voor het examen en wanneer er rijles wordt gevolgd.
“Deze twee momenten om ons gedrag op de openbare weg te reguleren zijn blijkbaar te weinig. Daarnaast moeten we als samenleving het begrip veiligheid leren waarborgen. Veiligheid is namelijk geen natuurlijk proces. Wat wij instinctief doen is onvoldoende om ons staande te houden in de maatschappij. Het aanleren van regels en deze toepassen zijn van groot belang. Er lijkt een wijdverbreide mentaliteit te zijn ontstaan om regels niet na te leven. Een regel naleven kost inspanning. Allereerst moet men bekend zijn met de regel, dit geldt ook voor de gevolgen van het niet naleven van de regel. Zolang die consequenties uitblijven gaan wij die regels blijven overtreden of negeren”, verduidelijkt Gezius.
Hoe wij staan tegenover waarden en normen is belangrijk. Wie altijd de neiging had om regels naar eigen hand te zetten, zal dat ook doen op de openbare weg. De handhaving is belangrijk. Niet alleen rijden door rood ook het doorrijden na een ongeval valt onder dezelfde noemer, merkt Gezius op. “Waarom we moeten aannemen dat iemand die gewend is om door rood te rijden braaf zal wachten op de politie als deze iemand heeft aangereden?”, vraagt Gezius. Hij wijst op het consequent overtreden van regels terwijl wanneer aan de andere kant sancties uitblijven dit gedrag zal blijven voorkomen.
“Zware sancties zouden een oplossing kunnen zijn om binnen de perken te blijven, maar straffen alleen brengt mensen niet tot het besef, daarvoor is ook educatie nodig om het verantwoordingsbesef te doen laten groeien.” Voldoende besef over de waarde van het leven en het besef om het voor elkaar veilig te maken, zijn belangrijke factoren. In de begin jaren ‘80 stopten verkeersdeelnemers nog voor een hond wanneer deze was aangereden. Gezius wijst op de verschuiving van deze norm en neemt daarbij ook mee hoe het land zich zowel politiek als maatschappelijk heeft ontwikkeld. Van belang is het om na te gaan of zaken als gerechtigheid, de waarde van ons leven en het moreel ethisch gedrag beter zijn geworden in de afgelopen jaren.
“Of hebben wij situaties meegemaakt die ons als samenleving juist in ernstige vertwijfeling hebben gebracht?”, vraagt Gezius. Meer inspanning is nodig als samenleving om het rijgedrag positief te beïnvloeden. Dit verbeterpunt geldt ook voor het moreel ethisch gedrag.
Juridisch
Doorrijden na een ongeval is strafbaar volgens de Rijwet, zegt advocaat Kris Bhoendie. “Na een aanrijding moet een persoon wachten op de politie om zijn of haar identiteit te laten vaststellen. Ook iemand in hulpeloze toestand achterlaten levert een strafbaar feit op. Hiervoor kan men in verzekering worden gesteld. Wanneer iemand zich binnen de in wet genoemde termijn van 4 uren aanmeldt, kan de aanhouding achterwege blijven, maar het strafbaar feit blijft overeind.” Bhoendie is duidelijk wanneer hij stelt dat bij doorrijden zonder zich daarna aan te melden, na een ongeval, inverzekeringstelling volgt.
Advocaat Maureen Nibte vult aan dat iemand in bezit van een geldig rijbewijs in principe niet in verzekering wordt gesteld. “Wanneer een rijbewijs is vervallen of wanneer bestuurders bang zijn om door buurtbewoners te worden mishandeld komt het voor dat mensen doorrijden.” Over het laatste geval merkt de advocaat op, dat de bestuurder dan wel naar de volgende politiepost moet doorrijden en zich aanmelden. Recentelijk heeft zij een cliënt die in verzekering was gesteld vrij gekregen. Deze maakte een aanrijding zonder dit te weten waarop hij doorreed. De man werd in verzekering gesteld, maar de advocaat heeft een procedure opgestart, omdat haar cliënt in het bezit was van een geldig rijbewijs, ook in samenhang met enkele andere feiten en omstandigheden is de bestuurder in vrijheid gesteld, laat de advocaat weten.
Advocaat Chandra Algoe geeft aan, dat op doorrijden na een aanrijding en het in hulpeloze toestand achterlaten van een slachtoffer inverzekeringstelling staat. “Het betreffen hier twee separate aanhoudingsgronden. Doorrijden na een aanrijding, ook al is er alleen blikschade, wordt als bijzonder ernstig gekwalificeerd en levert een aanhoudingsgrond op. Ingeval er geen lichamelijk letsel of de dood te betreuren is, kan op korte termijn een invrijheidstelling volgen. Indien de bestuurder onder invloed heeft verkeerd of geen rijbewijs heeft, zal de rechter-commissaris de aanhouding rechtmatig beoordelen.” Belangrijk is dat niemand wegrijdt na een aanrijding.
RB
