Het bedrijfsleven maakt zich ernstig zorgen over de huidige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. De huidige trend is, dat arbeidskrachten wegtrekken en de aanwas vanuit de hogescholen niet helemaal aansluit op de behoefte van de markt nu en in de toekomst.
Het aantrekken van gemotiveerd en gekwalificeerd personeel verloopt zeer moeizaam. Arbeidskrachten kiezen voor activiteiten waar snel en makkelijk geld te verdienen valt, zoals bij de vele gokkantoren en in veel ergere gevallen in de illegale sfeer. Velen verruilen hun werk in de particuliere sector voor een baan bij de overheid. Dat men daar minder verdient wordt voor lief aangenomen. Dagblad Suriname heeft in recente artikelen diverse malen melding gemaakt van deze ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
VSB vraagt aandacht
Deze ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zijn ook niet aan de aandacht voorbij gegaan van het georganiseerd bedrijfsleven. De Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) heeft vorige week dinsdag tijdens een onderhoud met minister Rishma Kuldipsingh van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugd, deze zorgwekkende ontwikkeling besproken. “Het was nodig om een aantal punten rechtstreeks onder de aandacht van de minister te brengen”, zo wordt in de VSB nieuwslijn vorige week gemeld. De bedrijfsleven organisatie zegt, dat ze trends en ontwikkelingen zien die haar zorgen baren. “Er moet beleid komen. Beleid zal mogelijk niet alleen vanuit Arbeid kunnen worden gemaakt, maar Arbeid zal mogelijk wel leidend kunnen zijn. Wij merken nu al een krapte op de arbeidsmarkt. Het wegtrekken van kader”, aldus de VSB. Volgens haar is de huidige situatie één waarbij de overheid op de arbeidsmarkt is gaan concurreren met de private sector “om politieke doeleinden”.
Indien nu al in de huidige economische dip dit probleem zich voordoet, wat zal het dan worden met de olieboom? De VSB onderstreept, dat als het om werkgelegenheid gaat men het nog steeds zal moeten hebben van kleine- en middelgrote bedrijven.
Gewezen wordt op drie factoren die van invloed zijn op de vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Ten eerste trekt niet alleen Guyana, maar ook andere landen, aan Surinaamse arbeidskrachten. Ten tweede is er geen controle op bedrijven die sociale lasten niet dragen, waardoor grijs werken vooralsnog aantrekkelijk is. Verder creëert de overheid, ondanks dat, de inkrimping van de economie, arbeidsplaatsen en treedt als concurrent op van de private sector.
De VSB zegt, dat hoewel er een dringende noodzaak is op de arbeidsmarkt, ze er ook van bewust is dat er geen “quick fixes” (snelle oplossingen) zijn. Waar het bij haar om gaat is dat “we herkennen dat we het risico lopen dat er enorme spanningen zullen ontstaan op de arbeidsmarkt”, aldus de VSB.
Feitelijk laat
Enkele individuele ondernemers en deskundigen op het gebied van arbeidsmarktontwikkeling verklaren in afzonderlijke gesprekken tegenover Dagblad Suriname, dat de huidige situatie op de arbeidsmarkt zeer ernstig is. Reeds enige tijd wordt er gesproken over het wegtrekken van arbeidskrachten, maar er lijken geen cijfers hierover beschikbaar te zijn. De trek naar het buitenland van mensen in de zorgsector en het onderwijs is in de praktijk wel evident. Het buitenland lonkt ook naar mensen bij de politie, hoewel minder dan in de zorgverlening en het onderwijs. De negatieve invloed van de vele gokkantoren op de arbeidsmarkt wordt veelal onderschat. Velen trekken ook naar de lucratieve goud- en houtsector. Illegale activiteiten, zoals in de drugswereld, zijn voor velen ook een makkelijke manier om snel veel geld te verdienen en de arbeidsmarkt de rug toe te keren. Niemand kan ontkennen, dat Suriname een drugs doorvoerland is en dat daarbij de vraag naar hand- en spandiensten groot is.
Hoewel niet altijd met exacte data kan worden onderbouwd, blijkt in de praktijk van alledag dat het inderdaad moeilijk is om gekwalificeerde arbeidskrachten aan te trekken. Vanuit onderwijs en andere vaktechnische opleidingsinstituten zijn recentelijke goede initiatieven ondernomen voor het verzorgen van beroepsonderwijs en trainingen welke afgestemd zijn op de behoefte van de arbeidsmarkt. In het onlangs getekend Sociaal Akkoord wordt gesproken over de sectoren toerisme/hospitality, de agrarische productie en verwerking, algemene productie en distributie, de houtsector, bouw- en constructiesector en infrastructuur.
Met het oog op de ontwikkelingen in de olie- en gasindustrie over 4 tot 5 jaar vrezen sommige arbeidsmarktdeskundigen dat Suriname feitelijk daarvoor laat is en dat onze mensen niet voldoende aan bod zullen komen vanwege de speciale skills die nodig zullen zijn om bijvoorbeeld op een boorplatform te gaan werken. In de toelevering van goederen en diensten zal Suriname het meeste profijt moeten trachten te halen. Met de huidige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt loopt Suriname, zoals de VSB dat zegt, het risico dat er enorme spanningen zullen ontstaan. Het gevolg daarvan is, dat de Surinaamse economie niet het maximale uit de olieboom zal kunnen halen.
SS
