Enige dagen terug is de Republiek Barbados uitgeroepen. Een analyse in The Guardian geeft aan dat het advies om het staatshoofd te vervangen, meer dan 20 jaar geleden door een staatscommissie was afgeraden. Wat de staatscommissie en de politici interessant genoeg hebben weerhouden om een republiek uit te roepen: naar verluidt het misgelopen experiment in 2 landen in de regio: Suriname en Guyana. Dat zijn twee landen waar jonge republieken afgleden naar autoritaire regimes met militaire dictatuur of met onderdrukking en terreur door gewapende machten onder het staatshoofd. Precies zo heeft de manier waarop het Suriname sociaal en economisch vergaat na complete soevereiniteit in 1975, Nederlandstalige Caribische eilanden weerhouden om dezelfde weg op te gaan.
Het experiment van de ‘Republiek Suriname’, wellicht een domme hang naar irrationele soevereiniteit, heeft niet alleen de gelederen hier en in Nederland bezig gehouden, maar ongemerkt ook in de landen om ons heen. Suriname is dus een voorbeeld geweest hoe het niet moet. De beweging ‘Baas in eigen huis’ heeft in wezen haar oorsprong in de slavernij en het Staatstoezicht die in 1863 en 1873 tot een einde kwamen. Maar niet de gehele bevolking van Suriname heeft een geschiedenis van slavernij, een deel heeft een oorsprong van lichtere arbeidsuitbuiting via het ‘indentured labour system’.
Analyses geven aan dat de stap die Barbados nu heeft genomen, ook terug te leiden is naar de slavernij op het eiland en de rol die Engeland en het Britsche Koningshuis daarin speelde. Barbados was het eiland waar de Britten het slavernijmodel in de suikerproductie op plantages ontwikkelden. Het verschil tussen Suriname en Barbados is, dat het eiland van 295.000 inwoners een homogenere bevolking heeft en een verwaarloosbare proportie van bewoners die van immigratie afstammen. De koningin van Engeland is in elk geval niet meer het staatshoofd van Barbados maar hun eerste president Sandra Mason.
Barbados is officieel een republiek geworden. Het Caribische eiland heeft afscheid genomen van de Britse koningin Elizabeth II als staatshoofd. Interessant is dat het eiland als republiek onderdeel blijft van het Britse Gemenebest. Het Gemenebest van Naties (Commonwealth of Nations), voorheen het Brits Gemenebest, is een vrijwillig samenwerkingsverband (een confederatie) van 53 onafhankelijke soevereine staten, met de Britse koningin Elizabeth II als symbolisch hoofd (niet synoniem aan staatshoofd). Landen kunnen onderdeel zijn van het Gemenebest zonder dat de koningin het staatshoofd is; dat is ze wel in 15 van de lidlanden. Het Gemenebest bestaat uit het Verenigd Koninkrijk en de meeste van zijn voormalige koloniën en mandaatgebieden.
Opmerkelijk is dat Mozambique in 1995 toetrad tot het Britse Gemenebest. Het was voor het eerst, dat een land dat geen Britse kolonie was geweest, lid werd van het Gemenebest. De reden was dat Mozambique omringd wordt door Engelstalige Gemenebestlanden, waarmee het nauwer wilde samenwerken. Op 2 oktober 2013 kondigde Gambia aan met onmiddellijke ingang uit het Gemenebest te stappen, omdat het een “neokoloniale instelling” zou zijn. Op 18 februari 2018 is Gambia opnieuw toegetreden tot het Gemenebest. Guyana en Trinidad zitten met eigen staatshoofden in het Gemenebest, Jamaica zit er ook in maar de koningin Elizabeth is nog staatshoofd. Landen hebben in het Gemenebest niet zozeer economische voordeel of hulp, maar de samenwerking is meer op diplomatiek gebied.
Aan de stap die Barbados heeft gemaakt is in het internationale nieuws veel aandacht besteed. Interviews van bewoners van het eiland geven aan dat er zowel enthousiasme als ontevredenheid heerst. Zo is men van oordeel dat in het besluit dat genomen is, de bevolking niet is gekend. In elk geval werd een al lang geldende avondklok vanwege de coronapandemie opgeschort zodat inwoners van Barbados bij de festiviteiten konden zijn.
Met een toespraak onderstreepte de Britse troonopvolger nog eens de voortdurende vriendschap tussen de twee landen, ondanks de centrale rol die Groot-Brittannië speelde tijdens de trans-Atlantische slavenhandel. Elizabeth heeft zich altijd op het standpunt gesteld dat de verschillende landen zelf bepalen welke staatsvorm ze wensen. Behalve van het Verenigd Koninkrijk is Elizabeth onder meer koningin van Australië, Canada en Nieuw-Zeeland en een hele trits voormalige Britse koloniën in het Caribisch gebied. Onder de vorige regering is er een verhoogd contact geweest tussen Barbados en Suriname. Barbadianen zouden in de landbouw in Suriname investeren en Suriname zou water en andere landbouwproducten naar het eiland exporteren. Barbados heeft ca 295.000 inwoners, op slechts een oppervlakte van 430 km².
Het eiland is overbevolkt, en de bevolking neemt nog steeds toe, met een groeipercentage van een half procent per jaar. De meerderheid van de bevolking stamt af van slaven uit Afrika. De minderheid wordt gevormd door Hindoestanen, Britten, Chinezen, Syriërs, Libanezen en Joden. Barbados is een parlementair democratische republiek met een president aan het hoofd. De uitvoerende macht ligt in de handen van de president en het kabinet. De premier is meestal de leider van de grootste partij. Het parlement bestaat uit twee kamers. Het lagerhuis, de Assemblée, bestaat uit dertig leden. Zij worden via algemeen kiesrecht gekozen. Het hogerhuis, de Senaat, bestaat uit 21 leden. Zij worden door de president aangewezen.
De vlag van Barbados is aangenomen toen het land onafhankelijk werd op 30 november 1966. Het toerisme en de banken zijn momenteel de belangrijkste bron van inkomsten. De industrie bestaat grotendeels uit de raffinage van suikerriet, het belangrijkste exportproduct, hoewel ook rum en melasse worden geproduceerd, alsmede textiel. Het eiland heeft een der hoogste inkomens in de Latijns Amerika en Caribische regio.
