Carlo Jadnanansing
Aanbieding op maandag 8 november 2021 van het eerste exemplaar van “Een jager verdween”
door auteur Stanley Betterson aan de voorzitter DNA, mr. Marinus Bee, geflankeerd door Carlo Jadnanansing (links) en Robby Parabirsing (rechts) van de Stichting Don Walther Fonds.
Een jager verdween is het winnende verhaal van de tweede Donner/Self Reliance Schrijfwedstrijd 2020. Stanley Betterson heeft met dit verhaal beslag weten te leggen op de eerste prijs. Hij heeft reeds bekendheid verworven met zijn debuutroman: Haar drie werelden.
De titel: Een jager verdween roept direct het vermoeden op dat het hier gaat om een misdaadroman. Dit is gedeeltelijk juist, maar het verhaal is veel meer. De rode draad is de zoektocht van de hoofdpersoon Jane naar Cyriel, haar vader. Die verdween op mysterieuze wijze tijdens een jachtpartij in de buurt van het dorpje Tamarin aan de Cotticarivier. Jane was toen 4 jaar oud. Nadat jaren niets van Cyriel vernomen was, en er ook geen stoffelijk overschot werd gevonden, is hij bij rechterlijke uitspraak dood verklaard. Maar het enigma rondom zijn heengaan was nooit ontrafeld!
Jane, een rechtenstudente, besluit met twee vriendinnen in de vakantie op zoektocht te gaan naar de ware toedracht van het verdwijnen van haar vader. Er rijzen echter meer vragen dan antwoorden. Op één van haar missies waarvan het spoor leidt naar Saint-Laurent, neemt zij haar moeder mee en belandt in handen van drugscriminelen die haar op wrede wijze duidelijk maken dat zij moet stoppen met het wroeten in het verleden. Dit wordt op bloedstollende wijze beschreven door Betterson!
De auteur slaagt erin de lezer van het begin tot het einde in de spanning te houden. Het bijzondere is dat het verhaal meer diepgang heeft dan een doorsnee misdaadroman.
De hoofdfiguur wordt innerlijk gedreven haar zoektocht voort te zetten. Ze voelt zich niet compleet. Haar ontbreekt iets en het zoeken naar antwoorden rond de verdwijning van haar vader is tevens gericht op het opvullen van een leemte in haar leven. Dit gegeven verschaft het verhaal tevens een spirituele dimensie. De schrijver heeft diverse motieven in het boek verwerkt die typerend zijn voor de Surinaamse samenleving. Zo komen de hechte familierelaties aan de orde, evenals de liefde voor de natuur, maar ook buitenechtelijke relaties. Daar is de vader van Jane geen uitzondering op. Het blijkt dat hij niet alleen belangstelling had voor het jagen op wild, maar ook wild was op vrouwen!
De auteur weet op kundige wijze de couleur locale (de typische sfeer van de omgeving) van de plaatsen die een rol spelen in het verhaal te beschrijven. Het beeld dat bijvoorbeeld van de plantage Tamarin en het zwampgebied waar de vader van Jane op mysterieuze wijze is verdwenen, wordt op schitterende wijze weergegeven.
Het werk bevat verder verschillende verhaallijnen die van de lezer enige concentratie vereisen. Maar deze zijn op knappe wijze uitgewerkt en vloeien uiteindelijk als één geheel in elkaar.
Het meest verrassende is wellicht de vernuftige en bewonderingswaardige wijze waarop het de auteur gelukt is om als man te kruipen in de huid van een jonge vrouw en haar emoties op treffende wijze uit te beelden.
Opvallend is ook de taal waarin het boek is geschreven. Het is duidelijk dat Betterson gekozen heeft voor een taalvariant, die bekend staat als het Surinaams-Nederlands (SN).
De gangbare taal voor het geschreven Nederlands in ons land is nog steeds het Algemeen Nederlands (AN), zodat het niet altijd eenvoudig is te beoordelen of bepaalde zinsconstructies of zegswijzen al dan niet geoorloofd zijn.
Naar mijn mening heeft de auteur een authentiek SN werk geschreven dat zeker bij de jongere, maar ook bij de oudere lezers zal aanslaan, omdat het de eigen Surinaamse sfeer weergeeft.
Dat de auteur een juridische opleiding genoten heeft, blijkt uit vele passages, tot zelfs aan het eind waar de hoofdpersoon als gevolg van de spannende ontknoping geïnspireerd raakt voor de titel van haar afstudeerthesis: “Schatvinding als wijze van eigendomsverkrijging”! .
Mijn typering voor het boek is dan ook: Een authentieke Surinaamse thriller, geschreven in het SN vol motieven die uit het hart van onze samenleving gegrepen zijn.
Chapeau, monsieur Betterson!
Stanley Betterson, Een jager verdween, 230pagina’s.
Uitgeverij: Stichting Don Walther Fonds/Ralicon.
Paramaribo, 2021. ISBN 978-99914-57-43-7
Prijs SRD 195,=.
