Het Verenigd Koninkrijk plaatst Zuid-Afrika en vijf andere Afrikaanse landen op de ‘rode lijst’ uit vrees voor een nieuwe coronavirus variant die is opgedoken in Zuid-Afrika. Alle vluchten vanuit die landen naar het VK zijn tijdelijk geschrapt. Nederland heeft zich inmiddels bij het VK gevoegd en verbiedt ook vluchten van en naar Zuid-Afrika.
Naast Zuid-Afrika zijn ook Botswana, Eswatini, Lesotho, Namibië en Zimbabwe op de rode lijst gezet. Vluchten uit die landen worden met ingang van vrijdag 09.00 uur (Surinaamse tijd) geweerd. Britse reizigers die terugkeren uit een van die landen moeten verplicht in quarantaine.
Volgens de Britse minister van Volksgezondheid Sajid Javid is de nieuwe variant besmettelijker dan de delta variant van het virus, die momenteel dominant is in het VK en de rest van Europa. Mogelijk werken ook de coronavaccins minder goed tegen de nieuwe opgedoken variant, zei hij donderdagavond.
WHO: Nieuwe variant B.1.1.529 “zorgelijk”
Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft de variant als “zorgelijk” betitelt. Deskundigen van de WHO zijn al bijeengeroepen om de beschikbare data over de variant, die nu nog B.1.1.529 heet, te bespreken.
De Zuid-Afrikaanse autoriteiten uitten donderdag hun zorgen over de nieuwe variant. “Het gaat om een mutatie die serieus zorgen baart”, zei minister van Volksgezondheid Joe Phaahla op een persconferentie. Uit eerste onderzoeken blijkt dat de variant genetisch flink verschilt van eerdere varianten, wat gevolgen kan hebben voor de effectiviteit van antistoffen die mensen hebben.
Microbioloog Anne van Gottberg, hoofd luchtweginfecties bij het Nationale Instituut voor Besmettelijke Ziektes (NICD) in Zuid-Afrika, zei dat virologen al bijna honderd mensen met de afwijkende variant hebben gedetecteerd. Het veranderde virus, waarvan het spike-eiwit om de cel binnen te komen op 32 plaatsen afwijkt, is ook al opgedoken in Botswana.
“De gegevens zijn nog beperkt, maar onze experts maken overuren om de nieuwe variant te begrijpen en te bepalen wat de mogelijke implicaties kunnen zijn”, zei NICD-directeur Adrian Puren. “De ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op en de mensen kunnen er zeker van zijn dat we hen op de hoogte houden.”
België
Inmiddels is in België zeker één persoon besmet geraakt met de nieuwe, vermoedelijk zeer besmettelijke, variant van het coronavirus. Dat heeft minister Frank Vandenbroucke (Volksgezondheid) vrijdag bekendgemaakt. Het is het eerste bekende geval van de Zuid-Afrikaanse variant in Europa. Het gaat om een dertiger die terugkwam van vakantie uit Egypte. De persoon testte op 22 november positief.
Bij de nieuwe coronavariant B.1.1.529, die wereldwijd al voor onrust zorgt, “gaan alle genetische alarmbellen af”. Dat zegt Chantal Reusken, topexpert virologie bij het Nederlands Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, RIVM. Ook viroloog Marion Koopmans is alert op de ontwikkelingen, maar roept tegelijkertijd op tot kalmte. “Ik denk dat we even moeten afwachten wat de aanvullende analyses opleveren.”
Vrijdagochtend maakte Nederlands demissionair Zorgminister Hugo de Jonge bekend, dat vluchten vanuit zuidelijk Afrika vanaf vrijdag 12.00 uur lokale tijd verboden zijn. De nieuwe coronavariant is “reden voor zorg”, aldus De Jonge, maar nog onduidelijk is hoeveel. De landen Botswana, Eswatini (Swaziland), Lesotho, Namibië, Zimbabwe en Zuid-Afrika zijn toegevoegd aan de lijst van landen met een zeer hoog risico. De Jonge zei vrijdagochtend dat passagiers uit deze landen op Schiphol worden getest en in quarantaine moeten.