De twee Raden van Commissarissen (RvC’s) bij Canawaima Ferry Service hebben vrijdag 19 november gesproken met president Chandrikapersad Santokhi en minister Albert Jubithana van Transport, Communicatie en Toerisme (TCT). Een nieuw beleidsplan van het veer-bedrijf moet in januari volgend jaar aan de regering gepresenteerd worden.
Het bedrijf ligt wat haar schuldpositie betreft zes boekjaren achter, waardoor er in de komende periode een inhaalslag gepleegd zal moeten worden. Nu er sprake is van good governance is volgens minister Jubithana ook besloten dat er thans gerichte stappen worden ondernomen om zaken goed te belichten en in kaart te brengen. “Canawaima is uiteindelijk een werkarm van de overheid en daaruit moet er rendement voortvloeien,” aldus de TCT-minister.
Hij zei ook, dat de toekomst van Canawaima – tegen de achtergrond van de bouw van de brug over de Corantijnrivier – een langetermijnvisie vereist. Er zal in elk geval naar een alternatief gekeken moeten worden, en de bewindsman denkt daarbij aan toerisme. De veerboot – die sinds eind oktober weer in de vaart is, na meer dan een jaar aan de kant te hebben gelegen voor herstelwerkzaamheden – kan voor toeristen worden ingezet op de Corantijnrivier, zo denkt Jubithana.
Om de haverklap veerboot defect en interne bestuurs- en financiële perikelen
De afgelopen jaren werd Canawaima Ferry Service geteisterd door een om de haverklap defecte veerboot en interne bestuurs- en financiële perikelen. Er zou zelfs sprake zijn geweest van corruptieve handelingen en de procureur-generaal werd rond juli vorig jaar door de toenmalige president-commissaris van Canawaima Management Company NV, Hanisha Jairam, verzocht een onderzoek in te stellen naar zaken die geconstateerd waren bij overname van de leiding op 4 augustus 2018. In een document waaraan acht handelingen met bewijsstukken waren gehecht, stelde de Raad van Commissarissen dat er geknoeid was aan de ferry in de periode november 2016 tot en met juli 2017. Volgens het document zou minimaal SRD 1.079.912 onverantwoord besteed zijn aan de ferry door de gedelegeerd commissaris. De ferry werd ondanks alle investeringen in een deplorabele staat ontvangen door de Raad. Daarenboven waren vanaf 2015 geen jaarrekeningen opgesteld.
Destijds was het toenmalig NDP-Assembleelid Rashied Doekhie al verbaasd over dat aangevraagde verzoek voor een gerechtelijk onderzoek. “Zij heeft de leiding in 2018 overgenomen, met een bedrijf dat operationeel was, met een varende ferry. Zij heeft er een puinhoop van gemaakt en vraagt nu om een onderzoek”, zei Doekhie toen. Al in juni 2019 zei Doekhie dat de gang van zaken rond de veerboot MS Canawaima ‘een nationale schande’ was en dat binnen het Surinaamse bedrijf miljoenen Amerikaanse dollars op onverklaarbare wijze waren verdampt. Aan Guyanese zijde van het bedrijf werd alles beter bedrijfsmatig georganiseerd. Guyana leende Suriname zelfs US$ 40.000.
“De Guyanese zijde verdient evenveel als de Surinaamse zijde en heeft nooit financiële problemen”, sprak Doekhie.
“Canawaima is een groot waterhoofd”
Doekhie zegt nu in gesprek met Dagblad Suriname, dat Canawaima ‘een groot waterhoofd” is. “En het schijnt dat het hele land meewerkt aan corruptieve activiteiten speciaal met betrekking tot Canawaima. Niemand durf wat te doen. Canawaima is vanaf 1999 operationeel. Met veel fanfare werd het geopend, maar wat zie je gebeuren? Niemand, geen enkele regering, niet de vorige, niet daarvoor en deze, durft het volk uit te leggen waar de ongeveer 50 tot 75 miljoen US dollar is gegaan. Ik heb dit als DNA-lid (De Nationale Assemblee) gevraagd toendertijd en niemand heeft gedurfd antwoord te geven. Minister Jubithana, hij is nu in de linker stoel, gaat het volk eerst moeten uitleggen waar dat geld is en wij willen geen andere flauwekul horen over als die brug komt, en dan gaan wij daar die boot nemen om toeristische zaken te doen. Wat gaat-ie doen? Hij kan alleen naar Oreala gaan om een beetje ananas te vervoeren naar Nickerie, niet om toeristen te vervoeren. Waar ga je varen? Door die zoutige golven daar van de Corantijnrivier en waar ga je zoveel mensen vinden? Indien ze nog naar Apoera zouden willen gaan, dan duurt het met die boot vier dagen. Dus, wanneer men daar is, vertellen ze het volk alleen maar rotzooi. Alleen leeghoofdigen kunnen met zulke dingen komen. Die brug moet komen, dat is prachtig, en verkoop die boot aan een zandbedrijf. Laat ze zand ermee gaan vervoeren, anders wordt het net als die Maratakka I, II en III van de SMS (Scheepvaart Maatschappij Suriname). Alles ligt daar te verrotten. Ze zouden ook toerisme doen, toch.”
“Model van management van Canawaima is achterhaald”
“En, wat men ook moet gaan doen, dit model van management van Canawaima is achterhaald. Het is onmogelijk dat je twee boards hebt, een gezamenlijke, een management en een ik weet niet hoe die heet. Mijn God, men is bezig met allerlei fricties, verwevenheden, het geld te vernietigen. Men heeft indertijd, zo heb ik begrepen, ook geld genomen, SMS te subsidiëren, noem maar op, en wanneer het erop aankomt om die boot te repareren, dan heb je geen cent, dan moet je gaan bedelen in Guyana. Destijds heeft Guyana toch geholpen, uit het budget dat zij met diezelfde Canawaima hebben verdiend, hebben ze 40.000 geleend aan Canawaima. Toen had je meneer Gilbert van Dijk daar als president-commissaris. Het geld is nooit betaald. Dus, eigenlijk hebben wij Guyana opgelicht en nu is die man ook nog gedecoreerd, ik wens hem het beste. Mijn God, wij moeten toch een beetje het mes in dat ding doen. Twee managements, die ene is dagelijks bezig het geld bij elkaar te zetten en die andere neemt het geld en ze gaan pierewaaien. Het onderzoek moet komen.”
“Ze kopen oude onderdelen voor 25.000 euro en declareren 400.000 euro”
“Verder moeten wij weten dat wij daar een management hebben gehad. De boot is toen naar de klippen gegaan. Binnen vier maanden nadat ze aanzaten, er is zoveel geld in gestopt, dan wil ik het houden bij die boot. 400.000 euro is door Financiën overgemaakt. Dat geld heeft men gestolen. Men heeft oude inferieure onderdelen gekocht met een offerte van de nieuwe prijzen. Men heeft een offerte gevraagd bij gerenommeerde bedrijven in het buitenland, met name ook Holland, ze hebben de prijzen gehad via een offerte. En, wat doen ze? Ze kopen oude onderdelen voor ongeveer 25.000 euro en ze declareren die hele 400.000 euro, ze maken het op. Dàt moet men gaan onderzoeken en niets anders. Men moet gaan onderzoeken hoe het komt dat man, buitenman, broer, zwager van de vorige manager allemaal daar werkten. Hoe kan dat, terwijl ze ambtenaren waren? Dingen zijn daar gebouwd, zaken die 75.000 moesten kosten voor 350.000, hout aangekocht voor reparatie van die brug nauwelijks 9.000, voor 50-60.000 werd gedeclareerd onder een valse onderneming, die onderneming heeft “Maestro”, maar bestaat alleen op een rubberen stempel. Een spookonderneming. Nooit opgericht, nooit een notarieel stuk, nooit ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken. Maar, hout werd gekocht, de originele bonnen van de bonafide ondernemingen werden verscheurd, vernietigd, en met stempel werd 4, 10, 20, 100-maal de prijs geslagen en het geld werd weggedragen. Laat minister Jubithana eerst deze dingen gaan oplossen. Ze komen naar Nickerie, ze gaan naar Residence Inn, dure kamers, geweldig veel eten, bijna kan ik het vreten noemen, en er gebeurt niets. Wanneer jij dat abces niet weghaalt, die grote vieze bult niet laat onderzoeken, dan kan je allerlei toeristische rotzooi in je hoofd hebben, jij gaat het niet kunnen halen.”
“Er moet een onderzoek komen, Canawaima heeft ons veel geld gekost”
Belangrijk is, dat die brug moet komen, er moet een onderzoek komen in Canawaima, Canawaima heeft ons veel geld gekost. Het mes moet ook gezet worden in het personeel, er is teveel personeel, mensen die daar niets te zoeken hebben, geef ze ander werk ergens. Anders gaat Canawaima net als SLM worden. Wij moeten deze zaken goed houden en geen enkele populistische uitspraken van minister Jubithana. Hij moet terugkeren naar zijn verstand. Hij moet weten wat hij zegt en wat hij moet gaan doen.”
PK
