De huidige chaos in de supply chain in de wereld (toeleveringsketen van goederen) heeft wereldwijd geleid tot prijsstijgingen van alle goederen. De toenemende vraag naar olie heeft sinds enkele maanden ook de wereldmarktprijs per barrel omhoog gestuwd. De prijs van een vat ruwe olie ligt nu rond de US$ 84 en de verwachting is dat met de wintermaanden in aantocht deze verder zullen stijgen. De wereldmarkt olieprijs lag in juli nog rond US$ 72 per barrel. De brandstofprijs aan de pomp in Suriname gebaseerd op de oude wereldmarkt olieprijs ligt thans rond de gemiddelde prijs van SRD 15,95 voor een liter gasoline zonder additieven. De subsidiekorting van de overheid hierin bedraagt SRD 3,50 per liter.
Begin juni 2021 werd de wisselkoers in Suriname losgelaten en overgelaten aan het vrije marktmechanisme van vraag en aanbod. Sedert toen is de wisselkoers vrij stabiel gebleven rond de SRD 21 voor de Amerikaanse dollar. Alle importen worden op basis van de de vrije marktkoers afgehandeld. Met de huidige prijsstijgingen in de wereld, inclusief die van olie, ligt het voor de hand dat de prijzen van alles wat geïmporteerd wordt in het land ook zullen stijgen. In de economie wordt dit verschijnsel importinflatie genoemd. Overheden van landen die van importen afhankelijk zijn, zoals Suriname, hebben geen greep hierop. In het huidige tijdsgewricht waarin de Surinaamse economie zich in zwaar weer bevindt, en waarbij de samenleving reeds enorm gebukt gaat onder vele lastenverzwarende maatregelen, is importinflatie het laatste wat het land nu kan hebben.
Omvang importinflatie
De precieze omvang van de importinflatie is vooralsnog niet duidelijk, maar dat het extra druk zal leggen op de reeds fragiele economie, en daarmee op de samenleving staat als een paal boven water. Een importeur schetst de situatie met betrekking tot gestegen prijzen van goederen in de wereld als volgt: Voorheen kon hij met een bedrag van US$ 5.000 dollar in China gauw een 40 ft. container vullen met allerlei “consumers” producten. Voor dezelfde producten zou hij nu minimaal twee maal meer moeten neertellen. Dat is nog niet alles. De verscheping van de container waarvoor hij vorig jaar nog US$ 3.000 betaalde, kost nu rond de US$ 20.000. Uiteindelijk komt de prijs van het product vele malen hoger te liggen. Komen nog de invoerrechten, omzetbelasting en andere kosten bij kijken.
Met de sterk verminderde koopkracht raakt het product uiteindelijk buiten het bereik van de Surinaamse consument. Vele importeurs hebben daarom ook gekozen minder importbestellingen te plaatsen. Waar een ieder zijn hart over vasthoudt zijn de gevolgen van de stijging van de wereldmarktprijs van olie op de prijs van brandstof aan de pomp. Op een liter gasoline zonder additieven subsidieert de overheid thans SRD 3,50. Een verruiming van de brandstofsubsidie ligt, gelet op de staat van de overheidsfinanciën niet direct voor de hand.
Gevolgen Covid-19 pandemie
Dankzij de coronavirus vaccins begint de wereldeconomie langzaam uit de pandemie te komen. Maar Covid-19 heeft één zeer destructief economisch probleem achtergelaten: verstoring van de wereldwijde toeleveringsketens. De snelle verspreiding van het virus in 2020 leidde tot sluitingen van industrieën over de hele wereld en, terwijl de meeste landen in lockdown zaten, was er een lagere vraag van de consument en verminderde industriële activiteit.
Nu de lockdowns zijn opgeheven, is de vraag enorm gestegen. En toeleveringsketens die tijdens de wereldwijde gezondheidscrisis werden verstoord, staan nog steeds voor enorme uitdagingen en worstelen om terug te komen.
Dit heeft geleid tot chaos voor de fabrikanten en distributeurs van goederen die om verschillende redenen niet zoveel kunnen produceren of leveren als vóór de pandemie, waaronder personeelstekorten en een gebrek aan belangrijke componenten en grondstoffen.
Verschillende delen van de wereld hebben te maken gehad met supply chain-problemen die ook om verschillende redenen zijn verergerd. Zo hebben stroomtekorten in China de afgelopen maanden de productie beïnvloed, terwijl in het Verenigd Koninkrijk de Brexit een grote factor is geweest rond een tekort aan vrachtwagenchauffeurs. De VS kampt ook met een tekort aan vrachtwagenchauffeurs, net als Duitsland, waarbij eerstgenoemde ook grote achterstanden heeft in zijn havens.
SS