De Feydrasi fu Afrikan Srananman herdacht op zaterdag 23 oktober voor de 13e keer dat in 1743 M’ma Seri, een tot slaafgemaakte vrouw en moeder van 10 kinderen op plantage Sinabo in het district Commewijne, gemarteld en vermoord werd door de directeur van de plantage, Benjamin Pousset.
Volgens de overlevering, maar ook volgens historisch onderbouwd onderzoek, weigerde M’ma Seri een leugenachtige verklaring van de slavenhouder, inzake de oorzaak van de zogenaamde mysterieuze dood van een aantal slaven op de plantage, te bevestigen. Dit resulteerde in eerder genoemde handeling van Pousset.
Seri werd dit jaar voor de 13e keer herdacht op de locatie, het Sondagplein, waar dit alles zich heeft afgespeeld. “M’ma Seri werd samen met twee heldhaftige vrouwelijke vrijheidsstrijders Seri en Flora herdacht. Deze Seri is een andere, die in 1711 werd ontdekt door soldaten nadat zij was weggelopen. Samen met Flora werden zij gedwongen om de locatie van de andere weggelopen slaven prijs te geven, maar dit weigerden de dames, waarna zij gemarteld werden. De herdenking te Sinabo, in het district Commewijne, langs de Oost-Westverbinding is van groot belang zegt Iwan Wijngaarde, de voorzitter van de Feydrasi fu Afrikan Srananman.
Heldendaad
Wijngaarde stelt het bijzonder op prijs dat vicepresident Ronnie Brunswijk aanwezig was bij de herdenking. De vicepresident kreeg een gedicht namens de organisatie. “De vp was onder de indruk van het tastbaar maken van dit stukje geschiedenis”, vertelt Wijngaarde.
Opmerkelijk is de heldendaad van de zoon van M’ma Seri, Sondag, geheten. Het plein te Sinabo is naar hem vernoemd. “Een goede zoon”, zo omschrijft Wijngaarde deze Sondag. Sondag reisde 32.5 kilometer met het hoofd van zijn moeder in een tas om de misdaden van de plantagedirecteur, Benjamin Pousset, in Paramaribo aan de kaak te stellen bij de autoriteiten. Dat was in 1743 een moedig besluit, omdat blanke plantage eigenaren vrijwel onaantastbaar waren wanneer het om handelingen tegen slaven ging. Anders gesteld, het was een unicum dat een slaaf de stad aandeed om aandacht te vragen voor een dergelijke zaak. Echter heeft de daad van Sondag tot afzetting van de plantagedirecteur geleid. Het kwam niet tot een veroordeling, omdat zes maanden voor die tijd de directeur overleed.
Door deze herdenking wil Wijngaarde de aandacht houden op de rijke geschiedenis van Suriname. “Wij moeten het verloren moraal terug doen keren in Suriname. Ook de saamhorigheid is zoek”, zegt hij tot slot.
RB
