De landbouwers die de markoesa of passievrucht verbouwen merken al enige tijd dat hun aanplanten worden aangetast. In het begin stond men voor een raadsel en de agronoom Hemwatie Goeptar, werkend bij HJ Agro, werd benaderd door de Coöperatie Saramacca Fruit & Vegetable Farmers om na te gaan wat er aan de hand was. Een agronoom gaat over zaken als bemesting van gewassen en bestrijding plantenziekten.
“Wij zijn benaderd vanwege het aanbod van verschillende bestrijdingsmiddelen”, zegt Goeptar. Na wat veldbezoeken stelde zij de landbouwers op de hoogte van hetgeen zij had aangetroffen. Het bleek dat een schimmelinfectie verantwoordelijk is voor de aantasting van de aanplanten. De landbouwers hebben het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) benaderd voor een verder onderzoek, om na te gaan om welke schimmelinfectie het gaat. Goeptar kon namelijk zien dat het om een schimmelziekte ging, maar welke dat precies was kon alleen verder onderzoek uitwijzen, verduidelijkt zij. “Verder onderzoek is nodig om de schimmel te kunnen bestrijden.”
De eerste aanwijzingen voor de plantenziekte kwamen uit het district Saramacca, maar nadat Goeptar diverse actoren had gemeld, bleken er soortgelijke klachten afkomstig te zijn uit heel Suriname.
De plantenziekte is herkenbaar, omdat de groeitop wordt aangetast. “De plant blijft leven, maar groeit niet verder en draagt ook geen vrucht. De markoesa is een slingerplant en het is een opvallend signaal wanneer de plant niet slingert.” De gevolgen zijn voelbaar. “Nu is het droge tijd en de vraag naar verkoelende dranken is groot”, vertelt Goeptar.
Andere ondernemers zijn op zoek naar de pulp van de markoesa. Aan de andere kant is de horecasector juist nu weer open waardoor er vraag is naar markoesasap. Aan die vraag kan op dit moment niet voldaan worden. De waarde van een zak markoesa bedraagt momenteel SRD 2.500. “De landbouwers missen dus een groot deel van hun omzet.”
Max Ramautar, voorzitter van de Coöperatie Saramacca Fruit & Vegetable Farmers, bevestigt dat verschillende leden binnen de coöperatie nadeel ondervinden van deze schimmelziekte. De uitslag van het laboratoriumonderzoek van LVV is ondertussen binnen. “We zijn nu aan de hand van monsters bezig om na te gaan welk middel het beste werkt”, laat de voorzitter van de coöperatie weten. Ramautar merkt op dat het niet een nieuwe schimmelsoort betreft, maar dat het om ‘Anthracnose’ gaat.
Wat is Anthracnose?
Anthracnose is een verzamelterm voor verschillende soorten plantenziekten die allemaal ongeveer dezelfde symptomen veroorzaken. Een kenmerk is dat het weefsel van de plant opeens afsterft. Eerst ontstaan er dorre en zwarte plekken op de bladeren, deze worden daarna gaatjes die steeds groter worden met als gevolg, dat het hele blad verdwijnt. Behalve op de bladeren, worden vaak ook de bloemen, vruchten en de stam van een gewas aangetast.
Ramautar wijst op de verschillende vormen waarin Anthracnose voor kan komen. Hij noemt peper waar de schimmel ook kan toeslaan. “Er zijn 3 tot 4 soorten en wij zijn aan het uitzoeken om welke soort het gaat.” Hij stelt, dat niet klakkeloos elk middel gebruikt kan worden voor de bestrijding. Dat de sector met de handen in het haar zit blijkt wanneer de voorzitter zegt, dat zelfs als de huidige productie van markoesa verdrievoudigd wordt er dan nog een markoesa tekort zal zijn. “De vraag naar markoesa is gigantisch”, aldus Ramautar.
RB
