‘Het meest absurde, we gaan zaaizaad kopen van Guyana terwijl we hier ADRON hebben’
De afspraken die zijn gemaakt en besluiten die zijn genomen tijdens het recente officiële bezoek van president Chandrikapersad Santokhi en vijf ministers aan Guyana, hebben tot nogal wat negatieve kritiek geleid in de Surinaamse samenleving. Daarbij springen met name twee besluiten in het oog, te weten het besluit om zo’n 150 visvergunningen te verlenen aan Guyanese vissers en het besluit om zaaizaad uit het buurland te gaan importeren.
Het voormalig NDP-Assembleelid Rashied Doekhie windt er geen doekjes om in gesprek met de redactie van Dagblad Suriname, maar hij begint toch met enkele positieve woorden.
“Dat de president is geweest naar Guyana vind ik prachtig, heel goed. Maar wanneer die terug is en zegt dat hij Guyana gaat ondersteunen in een paar projecten, ontwikkeling van Guyana, dan is dat ook een nobele gedachte.”
‘Bijna 200, 300 mensen bij ADRON zitten hun duimen te draaien’
Vervolgens gaat hij door op een meer kritische toon. Hij zegt zich af te vragen wie de adviseurs van de president zijn. ‘Wie zijn zij om de president te adviseren in deze ontwikkelingsvisie? Als eerste, je stimuleert en helpt Guyana niet door onze visbron weg te geven, het land te helpen plunderen. Als tweede, en dit is het meest absurde, we gaan zaaizaad kopen van Guyana, terwijl wij hier een ADRON (Anne van Dijk Rijst Onderzoekscentrum Nickerie) hebben, een instituut dat voor zaaizaad moet zorgen. Wij hebben bijna 200, 300 mensen die daar zitten, hun duimen te draaien, niets doen, alleen maar ‘s lands middelen opmaken, lonen van belastingbetalers opvreten, niets doen, terwijl ze zaaizaad moeten maken, kwalitatief zaaizaad. En dan ga je nu uit Guyana zaaizaad halen. En, wat de president niet weet, want die mensen om hem heen hebben hem niet uitgelegd, is dat al langer dan tien jaren zaaizaad wordt gesmokkeld uit Guyana en dat wordt hier verwerkt. En wanneer men zegt, dat er landbouwers en verwerkers bij de president zijn geweest om te zeggen dat Europa de rijst van ons niet wil, dat heeft niets met zaaizaad te maken. Het heeft te maken met de verwerking. Vies, vuil, men is niet ISO-gecertificeerd. Chemicaliën worden gebruikt. En dan wanneer die rijst naar het buitenland gaat, vol wormen en alles, wordt het afgekeurd en dan ligt het probleem daar.”
‘Je vernietigt je eigen land door ADRON te desavoueren’
“Guyanees zaaizaad is in overvloede in Suriname hoor president, al tien jaren, zelfs de mensen van ADRON, die daar de leiding hebben gehad en hebben, planten ook rijst privé en zij zelfs smokkelen zaaizaad uit Guyana. Denk je nu dat je Guyana helpt? Je vernietigt je eigen land door ADRON te desavoueren. Daar moet het mes in gezet worden. Die hele santekraam wegjagen, deskundigen er zetten en erin investeren, dat moet gebeuren.”
‘Wie gaan die vergunningen nu verkopen, wie gaat die njang maken’
Doekhie is ook niet te spreken over het gaan verstrekken door Suriname van 150 vergunningen aan Guyanese vissers.
“En dan die visserijsector, maar mijn God, minister Sewdien… We gaan ze wel vergunningen geven, maar via een staatsbedrijf in Suriname. Welk bedrijf, van wie is dat bedrijf, wie gaat die vergunningen nu verkopen, wie gaat die njang maken? Het gaat er bij mij om, dat je die Guyanezen geen carte blanche kunt geven om te gaan doen wat ze willen. Als ze willen vissen, mag dat, maar laat dat onder Surinaamse visie zijn, die vis moet hier komen, en laat ze arbeiders zijn. Laat die Guyanezen gewoon in dienst blijven van de Surinaamse vissers. Maar, vergunningen weggeven, dat no kan. Nogmaals, het is niet Guyana helpen.”
‘Je gaat Guyana helpen kip te verkopen in Caribisch gebied’
Tot slot benoemt Doekhie nog een derde heikel punt en dat is, dat in Guyana is afgesproken dat Suriname haar buurland gaat helpen kip te leveren in het Caribisch gebied. Tijdens een persconferentie na terugkeer uit Guyana zei minister Parmanand Sewdien van Landbouw, Veeteelt en Visserij, dat Suriname Guyana gaat helpen met een groots pluimveeproject. De Guyanezen draaien al proefprojecten met het planten van maïs en soja. Sewdien: “De eerste aanplant is al in de grond. Het gaat heel goed. Ze hebben een plan gemaakt dat we binnen drie tot vijf jaren heel Caricom van kippenvlees gaan voorzien. Er zijn afspraken dat Suriname in dat geheel in samenwerking met Guyana meelift. Ons streven is om gezamenlijk het overig deel van de Caricom van pluimvee te voorzien.”
Doekhie: “Dan gaan we nu kip kweken, dat is een groot lachertje. Surinamers kunnen niet eens kip meer eten. 100-120 SRD voor een kilo. Dan ga je nu Guyana helpen kip te leveren in het Caribisch gebied. Dit maak ik wel voor het eerst mee. We moeten orde op zaken hier stellen, zodat het volk hier wat betere eiwitten, goedkope betaalbare kwalitatieve kip krijgt en niet iets anders, En onze prijs ligt bijna driemaal hoger dan in Guyana. Dus alleen maar lellebellie wordt ons verteld.
President, er zijn zoveel andere dingen die je in Guyana zou kunnen doen, ik zeg u eerlijk. En daar dingen gaan tekenen, ontwikkelings- en samenwerkingsdocumenten. Maar, Caricom heeft al alles, ja. Dus ik weet niet wat getekend moet worden. Alles is er al. Laat men de veertarieven van Canawaima terugdringen. Daarover zou gesproken moeten worden.”
Minister Sewdien en zijn collega Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking waren, vooralsnog, niet bereikbaar voor een reactie.
PK
