Het huidig ministerie van Grond- en Bosbeheer (GBB) heeft in de afgelopen 11 jaren maar liefst 9 ministers gekend. De nieuwste minister, Dinotha Vorswijk, zit nog geen twee weken aan als bewindsvrouwe. Zij stelde onlangs dat zij niet zal zwichten onder druk van partijtoppers. Haar voorgangster, ABOP-topper Diana Pokie, verloor ‘draagvlak’ en diende haar ontslag in. De exacte redenen zijn vooralsnog niet duidelijk. Maar, de geschiedenis leert ons dat het verliezen van draagvlak op GBB niet ongebruikelijk is.
Minister voor 5 jaren
Het ministerie van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer werd een apart ministerie na de regeringsformatie van het Kabinet Venetiaan-III in 2005. Toen werd het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen opgesplitst. Tussen 2005-2010. PL’er Michael Jong Tjien Fa was toen minister van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB). Hij is de laatste minister die het 5 jaren heeft volgehouden. Dat betekent niet ,dat de voormalige minister vrij was van controverse. Het kwam zelf zo ver, dat oud-president Ronald Venetiaan de ex-minister publiekelijk tot de orde heeft geroepen. De oud-president gaf in 2010 minister Michael Jong Tjien Fa een laatste kans om in het gareel te lopen. De minister negeerde de opdracht van de regeringsleider om grondbrieven op zondag uit te reiken aan de boeren van Stichting Machinale Landbouw. “De emmer is vol. De minister moet ervoor zorgen, dat er geen druppel bij komt die de emmer doet overlopen”, benadrukte president Venetiaan. Het grondbeleid was destijds ook een groot probleem. Rond de verkiezingen van 2010 waren toenmalige coalitiepartners het oneens met het beleid. “Het hangt me nu de keel uit”, zei oud-vicepresident tevens oud-voorzitter van de VHP Ram Sardjoe, over deze wijze waarop de Pertjajah Luhur (PL) propaganda voerde met uitgifte van gronden. “Ik ben diep teleurgesteld over het gronduitgiftebeleid”, zei Ruth Wijdenbosch (NPS) eveneens in 2010. Vooral de Nationale Partij Suriname had veel kritiek op het beleid van Front-coalitiepartner PL.
4 ministers tijdens Bouterse-I
In het eerste Kabinet Bouterse waren 4 ministers op RGB. Minister Martinus Sastroredjo was de eerste minister namens de KTPI en diende nog geen half jaar. De functie werd daarna waargenomen door minister Hendrik Setrowidjojo in 2010 – 2011. Namens de KTPI werd toen minister Simon Martosatiman aangesteld tussen 2011 – 2012. Minister Ginmardo Kromosoeto volgde hem op tussen 2012 – 2013. Kromosoeto is later directeur geweest bij de SZF. Minister Sastroredjo heeft in de media aangegeven, dat hij door leugens is ontslagen. Over hem zei toenmalig KTPI-voorzitter Willy Soemita, dat verschillende instanties en personen geprobeerd hadden om de minister te bewegen de eer aan zichzelf te houden. De KTPI-leiding vroeg daarna president Bouterse om de minister te ontslaan.
Ook in het parlement is grondbeleid vaak een heet hangijzer geweest. Oppositie en coalitie vlogen vaak elkaar in de haren. Toenmalig VHP-Assembleelid Mahinder Rathipal zei in 2012 in het parlement, dat verschillende coalitieleden bevoordeeld zouden zijn met grond. Er werd volgens hem selectief informatie hierover verstrekt. André Misiekaba, toen bij de NDP en destijds de fractieleider, wees erop dat Rathipal selectief bezig was. Hij merkte op dat Mahinder Jogi grond had ingepikt in Saramacca. VHP’er Jogi vroeg daarop een persoonlijk feit en legde uit dat hij niks heeft ingepikt, maar via de juiste procedures grond heeft aangevraagd en gekregen. NDP’er Steven Relyveld werd in 2013 minister en bleef tot in het tweede Kabinet van Bouterse minister op RGB.
3 ministers en veel beroering
Minister Relyveld werd tijdens de zoveelste reshuffling van president Bouterse de laan uitgestuurd in 2017. Toen werd districtscommissaris Roline Samsoedien minister op RGB. Oud-president Bouterse stelde bij haar aanstelling, dat het geen makkelijke job zou worden op het ministerie van RGB. Volgens Bouterse was er in de voorafgaande periode ontzettend veel misgegaan. “De situatie noopt ons om zaken anders te bekijken, structuren te herzien.” Hij zei, dat er op sommige ministeries clans zijn en die “clans scherpen hun messen aan.” Hij voegde eraan toe: “Het zal niet gemakkelijk zijn voor u, we gaan u gezamenlijk instructies geven.”
In 2019 ging het weer mis. Minister Roline Samsoedien diende haar ontslag bij president Desi Bouterse. Het staatshoofd accepteerde haar ontslag. Directe aanleiding tot het inleveren van haar portefeuille was onder andere het feit dat haar zoon verdacht werd van ontucht met een tienjarig meisje. Ook was naar verluid gesjoemeld met gronden. Bij de “laatste” reshuffling van president Bouterse werd minister Lekhram Soerdjan aangesteld op RGB. De ex-VHP’er was in april 2018 minister geworden. Hij was eerst op Landbouw, Veeteelt en Visserij. Nog voor de regeringswisseling van 2020 werd Soerdjan ook thuis gezet. NDP-topper Clifton Limburg leverde destijds, als presentator van het radio inbel-programma Bakana Tori bij staatszender SRS, ongezouten kritiek op Soerdjan. Volgens Limburg was Soerdjan een grappenmaker. Hij was naar de studio van SRS geweest en het publiek werd opgeroepen om gronddocumenten in te dienen bij hem. Hij heeft de stukken in ontvangst genomen zonder daarna wat van zich te laten horen.
Recente ontwikkelingen
Het ministerie van RGB werd in 2020 opgeheven. Het kabinet-Santokhi-Brunswijk koos voor een ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu en een ministerie van Grond- en Bosbeheer. Op ROM zit NPS’er Silvano Tjong-Ahin. Op het nieuwe GBB-ministerie werd ABOP’er Diana Pokie als minister beedigd. De politica, die voorheen parlementariër was, begon met goede moed, zoals zij aangaf tegenover lokale media. Echter, het liep in mei van dit jaar mis. De VHP-fractie vroeg in een brief aan president Santokhi om bij een eventuele vervanging van de bewindsvrouwe te kiezen voor een VHP’er. Overigens vermeldenswaard is, dat er tot nu toe geen VHP’er minister is geweest op GBB. De ABOP-fractie reageerde fel op de brief en de zaak kwam aan het rollen. Minister Pokie werd met verlof gestuurd. Er kwamen commissies voor onderzoek, maar de resultaten kwamen niet naar buiten. Uiteindelijk hield minister Pokie de eer aan zichzelf en diende, nog voor een jaar minister zijn, ontslag in. De redenen voor het ter beschikking stellen van haar portefeuille waren volgens haar het belang van land en volk, het belang van haar gezondheid en de politieke onwerkbare situatie, aangezien zij geen draagvlak meer genoot van de leiding van de ABOP om gehandhaafd te worden als minister. Op 3 augustus werd voormalig ABOP-fractieleider Dinotha Vorswijk beëdigd als minister.
SAM
