In gesprek met Dagblad Suriname zegt Raoul Swedo, voorzitter van stichting Apache, dat de Dag der Inheemsen vóór de Covid-pandemie echt een feestelijke dag was. Het was een dag waarop familieleden bij elkaar komen, vrienden bij elkaar komen, maar ook de verschillende inheemse stammen in palmentuin bij elkaar konden komen.
“Je had toen verschillende activiteiten, vanuit de verschillende inheemse stammen. Je kon elkaar daar ontmoeten, je kon altijd een biertje drinken, casiri drinken, een pepre watra eten. Het was echt een moment waarbij velen bij elkaar kwamen, elkaar de handen gingen toereiken, we konden elkaar warme brasa’s geven. En je kon genieten van verschillende culturele optredens en natuurlijk ook de muziek formaties. Vandaag de dag is het helemaal anders, iedereen is ver uit elkaar. Je moet op afstand elkaar een prettige inheemse dag toewensen. De artiesten die hun performence konden doen moeten het de dag van vandaag middels een live streaming doen, want als dat niet gedaan wordt, wordt er ook niets gedaan op deze dag.”
Maar, gezien de Covid-pandemie moet men op dit moment afstand van elkaar houden, geeft Swedo aan. Deze dag kan nu alleen binnenshuis gevierd worden met familie en vrienden. “Ik zou zeggen dat men dit moment moet zien als een moment van bezinning, een moment van denken aan waar inheemsen nu staan en waar ze in de toekomst willen zijn.”
Swedo zegt ook, dat een totale lockdown zeker niet prettig is, maar dat het ook niet verstandig zou zijn om alles open te gooien. “Omdat je niet weet waar het virus allemaal zit en bij wie. Zal minder prettig zijn, maar als je denk aan je eigen gezondheid doe je zeker water in je wijn.”
Swedo stelt dat het wel belangrijk is, dat er tenminste wat entertainment is voor de mensen, anders zou dat tot stress kunnen leiden. Terwijl mensen vechten tegen Covid kunnen er ook andere ziektes optreden zoals hogebloeddruk door stress. “Alleen maar uit benauwdheid, alleen uit het feit dat men zich niet kan bewegen.” Voorheen was het zo, dat ondernemers op die dag wat naar binnen konden troggelen. Mensen gingen zich voorheen voorbereiden op ontspanning in hun mooie klederdrachten, maar dat is immers komen weg te vallen.
“Uiteindelijk kan je je inheemse kleding thuis aantrekken, leuke foto’s maken en op facebook posten.” Swedo geeft aan, dat ze wel ervoor openstaan dat artiesten tenminste de gelegenheid krijgen om vanuit een afstand de mensen te entertainen, natuurlijk met de Covid-regels inachtnemend.
De boodschap vanuit stichting Apache Suriname richting de inheemse gemeenschappen is: “Laat men gaan bezinnen en beseffen, als je zegt dat je de eerste bewoner van het land bent moet je ook de persoon zijn met de beste ontwikkeling, je moet dan ook een voorbeeld zijn voor de totale gemeenschap. Laten onze inheemse broeders en zusters elkaar hoger optrekken, elkaar verder ontwikkelen. Maar, op de eerste plaats veel respect voor elkaar opbrengen, elkaar ondersteunen waar nodig is. We gaan nooit allemaal op een lijn zijn, maar met respect naar elkaar toe gaan we elkaar wel beter begrijpen. En het moment dat er begrip is naar elkaar toe, dan kan je naar elkaar gaan om de handen te reiken, om samen voor meer ontwikkeling te gaan.”
SK