De kostprijs van energie per kWh kan veel lager dan wat thans door de overheid gehanteerd wordt bij de bepaling van de stroomtarieven. Een ieder is het vrijwel erover eens, dat de stroomtarieven aangepast dienen te worden en dat de subsidie van de overheid aan de EBS op termijn volledig afgeschaft moeten worden. Waar het bij critici vooral om gaat is, dat bij de vaststelling van de stroomtarieven deze dient te gebeuren op basis van de werkelijke kostprijs van de energie per kWh. De nu doorgevoerde stroomtarieven zijn gebaseerd op een kostprijs van US$ 0,14 kWh.
Een recent rapport van de Kamer van Koophandel en Fabrieken (KKF) zegt echter, dat de juiste kostprijs US$ 0,08 moet zijn. Het NDP-Assembleelid Rabin Parmessar, die zelf enige tijd directeur is geweest bij de EBS, zegt ook dat de werkelijke kostprijs per kWh lager ligt. Hij zegt, dat de EBS teveel in rekening wordt gebracht voor energie die ze van de Afobaka hydrocentrale en de Centrale te Tout Lui Faut afneemt. Ook zou het bedrijf teveel betalen voor de olie die ze van Staatsolie betrekt voor de opwekking van stroom in haar centrale aan de Saramaccastraat. Ook inefficiënties bij de EBS worden doorberekend in de energie kostprijs per kWh. De consument betaalt niet voor de juiste prijs, meent hij. Ook de KKF vindt dat.
Te veel in rekening
Het niet durven vaststellen van kostendekkende tarieven volgens de norm door de regeringen vanaf 1985 en de opstelling van de EBS die altijd te veel in rekening brengt van haar klanten, kan nimmer worden afgewenteld in de kostprijs, aldus een passage uit het KKF-rapport.
De huidige energiemix welke NV EBS verkoopt bestaat uit circa 50% hydro energie (Afobaka Power house) en zo’n 50% thermische energie (opwekking EBS Saramaccastraat en opwekking SPCS Tout Lui Fout). De kostprijs van hydro energie is volgens calculaties US$ 0,009 per kWh. De opwekkings-kostprijs van thermische energie bij een HFO-barrelprijs van US$ 62,25 (welke circa 10% lager is dan de WTI Crude Oil prijs) bedraagt ongeveer US$ 0,09 per kWh. De gemiddelde kostprijs van de energiemix bedraagt bij een verhouding van 50%-50% zo’n US$ 0,05.
Derhalve kan volgens de KKF de prijs van energie voor EBS uit de energiemix en de vaste kosten van EBS geschat op US$ 0,03 per kWh ongeveer US$ 0,080 per kWh bedragen.
Economic driven policy
Het KKF-rapport stelt dat Suriname sinds 1964 over een stuwdam beschikt met een opwekcapaciteit van 189 MW en sinds 1 januari 2020 eigendom is van de Staat Suriname. Verder beschikt het land vanaf 1982 over olie, met een ruwe olieproductie van 200 barrels per dag. Vanaf 1997 is er een raffinaderij goed voor 7.500 barrels zware olie en sinds 2014 worden 15.000 barrels diesel en gasoline verwerkt. Met daar bovenop de enorme olievondsten voor de kust zal met een “economic driven policy” de diversificatie van de Surinaamse economie moeten kunnen worden aangejaagd.
“We moeten kunnen concurreren tegen de goedkope energie van onder andere Trinidad. Deze policy moet in staat zijn meer dan ooit te zorgen voor concurrerende tarieven voor elektriciteit voor het bedrijfsleven met flankerend beleid om zodoende duurzame banen te creëren voor de Surinaamse bevolking ter vergroting van welvaart en welzijn voor de totale samenleving. Meer dan ooit zal in tijd van crisis moeten worden getracht om het bedrijfsleven weerbaar te maken, zodat deze kunnen overleven en groeien. De gang naar het IMF, Internationaal Monetair Fonds, mag nooit het doel, maar het middel zijn voor het versterken van de Staat en haar ondernemingen om zodoende economische groei te garanderen”, aldus staat in het rapport.
Contracten onder vergrootglas
De KKF brengt in herinnering de tijd tussen 1999 en 2018 waarin Staatsolie ter facilitering van de productie van de aluinaarde fabriek van Suralco zware olie tegen behoorlijke korting heeft geleverd, terwijl er hydro energie werd geleverd aan de Staat tegen de Internationale Platts HFO olieprijs. Nu levert Staatsolie de eigen brandstof voor de EBS tegen diezelfde Platts notering met een toeslag. “Dit kan zo niet langer en alle contracten tussen Staatsolie, SPGC, en de EBS moeten onder het vergrootglas en worden herzien in belang van de natie, zodat de inkopen en productie van elektriciteit kunnen dalen met vermoedelijk 20%. De contracten moeten openbaar worden gemaakt voor het verdere rekenwerk om de strategie te bepalen”, aldus het KKF-rapport.
SS
