Het Javaanse woord Wayang refereert naar schaduwspel. De Surinamer Wongsomenawi Ritchell vertelt in gesprek met Dagblad Suriname meer over wayang. Hij begon in 2013 toen hij een beurs kreeg om naar Indonesië te gaan voor wayang. Na zijn terugkeer heeft hij in 2014 enkele projecten gedaan. Wayang momenteel is nu on hold vanwege de Covid-19 situatie. Zodoende zijn ook enkele projecten afgelast. Er zijn verschillende wayang vormen. Je hebt het wayang kulit (shadow puppet), wayang golek (houten poppen), wayang wong (deze wordt uitgevoerd door mensen). Wayang kulit of wel shadow puppet kent twee verhalen, namelijk ramayana (verhaal over Ram en Sita) en de mahabarata (verhaal over de pendawa en de kurawa). Het is nog heel erg populair in Indonesië en het werd meestal gebruik voor speciale evenementen zoals verjaardagen, trouwerijen, onafhankelijkheid, bersih desa (dorps schoonmaak), ceremonie en vandaag de dag wordt het ook gebruik als attractie voor toeristen. Wayang kulit is een vorm van storytelling door middel van wayang poppen, gamelan orkest, zang, theater. De wayang pop wordt bespeeld door een dalang die dan het verhaal vertelt.
‘De interesse voor jongeren hier in Suriname is er bijna niet. Naar mijn mening werd het wayang toen der tijd verteld in het hoog Javaans dat alleen de ouderen konden verstaan.’ Met pak sapto, de dalang van zijn generatie, doet hij het nu in verschillende talen zodat een ieder het kan volgen. Voor Ritchell doet hij een mix wayang poppen en dans die uitgevoerd wordt door dansers. ‘Zo proberen we de jongeren een beetje te interesseren en te motiveren om hun cultuur niet te vergeten. Momenteel is alles on hold. Er zou een project zijn die te streamen zou zijn in het Caribisch gebied, maar vanwege de Covid-19 maatregelen is die ook afgelast.’
Khoesiaal P.
