‘Eigenlijk zijn het pleidooien, uitspraken, waar je in zekere zin enige mate van begrip voor zou kunnen opbrengen. Er is een grote druk op dit moment op economisch gebied, er is een tekort aan financiële middelen, de armoede neemt toe, er is een ondraaglijke schuldenlast, dus het is nuttig om na te gaan welke staatsactiva je te gelde kunt maken om de acute problemen te kunnen verlichten.’
Zo reageerde oud-Hakrinbank-directeur Jim Bousaid zaterdagochtend 26 juni in het RBN-programma Kal Aaj Aur Kal op de vraag van presentator Faried Pierkhan wat hij vindt van recente uitspraken in de samenleving over het te gelde maken van bijvoorbeeld een oliebron voor de kust van het land om de noden van het volk enigszins te kunnen verlichten.
Bousaid: ‘Privatiseren van staatsbedrijven is zo een optie. Recentelijk horen we ook de ideeën, laten we een oliebron verkopen. Ik denk dat, hoewel goed bedoeld, deze optie op dit moment geen goede optie is. En je kan daar verschillende redenen voor opnoemen. Op dit moment zijn er vier oliebronnen ontdekt in Blok 58. Die bronnen zijn verschillend, hebben allemaal hun eigen kenmerken wat betreft olie omvang, oliekwaliteit, olie dieptes, een heleboel eigen kenmerken en ze liggen natuurlijk niet vlak naast elkaar, tientallen kilometers uit elkaar. Dat betekent, dat je van elke bron gaat moeten vaststellen wat de commerciële haalbaarheid is voor de exploitatie van zo’n bron. En realistisch gesproken mag je er vanuit gaan dat niet elke bron tot exploitatie gaat leiden.’
‘In Guyana zijn er twintig bronnen ontdekt en men onderzoekt nu de productiemogelijkheden van drie bronnen en er wordt al geproduceerd. Maar, wat ik wil aangeven, er wordt niet onderzocht of alle twintig commercieel haalbaar zijn. Sommige zijn klein en waarschijnlijk niet commercieel haalbaar. Uiteindelijk moet je forse investeringen doen in een bron. Je praat over een paar miljard dollar. Dus, er moet voldoende olie zijn die je naar boven kan halen en die je voor een goede marktprijs kunt verkopen.’
‘Er zijn voor de kust van Suriname dus vier oliebronnen ontdekt en op dit moment wordt onderzocht de commerciële haalbaarheid van slechts een bron en dat is de bron die het laatst is ontdekt, de Keskesi East-1. Dat was een grote bron, met olie van goede kwaliteit, dus de meest aantrekkelijke bron om na te gaan of je daar een commerciële exploitatie voor kan realiseren. Men is op dit moment bezig met dat project om vast te stellen hoe groot is het veld, wat zijn de kenmerken van het veld. Het ziet er goed uit en de verwachting is dat ergens begin volgend jaar, tweede kwartaal waarschijnlijk, er een finale investeringsbeslissing kan worden genomen. Tot die tijd is er veel onzekerheid.’
‘Als je nu gaat praten over de verkoop van je participatierecht, dan gaat het 1) niet veel belangstelling hebben en 2) de waarde is erg moeilijk te bepalen door die vele onzekerheden. Dus, als je iemand op dit moment vindt die het gaat kopen, dan gaat die een heel laag bedrag bieden. Het is niet zo dat we vier bronnen hebben, dan verkopen we een of twee. Op dit moment wordt de commerciële haalbaarheid van slechts een bron ingeschat. Ten aanzien van de andere bronnen worden nog meer geologische en andere data verzameld om te kijken of daar ook wel een commerciële exploitatie kan worden toegekend. De waarde van die participatie neemt toe naarmate de onzekerheid verminderd. Ik denk zelf ook, dat de participatie in de productie, dus gebruikmaken van die 20 procent, in alle scenario’s veel meer oplevert op termijn voor Suriname dan op dit moment verkopen. Wij kunnen tientallen miljarden dollars realiseren uit de exploitatie van een oliebron. Dus, het verkopen nu zou in mijn visie niet interessant, niet verstandig zijn.’
PK
