Ruim 60 hectare domeingrond bij de proeftuin Oryza in Saramacca is verkaveld en uitgegeven in 2010, dit stelt VHP-parlementariër Rajindre Debie tegenover Dagblad Suriname. De parlementariër zegt, dat politici, industriëlen, speculanten en mensen die reeds in het bezit zijn van land- en tuinbouwpercelen op dubieuze wijze land hebben verkregen in Saramacca.
Onderzoek OW bij Bestek 049/2021LB/OW
‘De zaak kwam naar voren na een openbare aanbesteding van het ministerie van Openbare Werken’, zegt Debie. Hij stelt ‘het ging omtrent het reconditioneren van 75 kilometer zandweg, alsook het maken van waterovergangen binnen Uitkijkpolder, ten oosten van de Mr. P. Chandishawweg, in het district Saramacca. Het betreffend gebied te Leiding 4 en 4A, bekend als Proeftuin Oryza, wordt aangeduid als te zijn een overheidsverkavelingsproject. Echter blijkt uit onderzoek van Openbare Werken dat het gebied verdeeld is in ongeveer 168 kavels van 5.000m2 elk. Het zijn kavels die in grondhuur ter uitoefening van de tuinbouw zijn afgegeven aan burgers, na verkregen positief advies in 2010 van het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV).
Een nadere bestudering van de relevante documenten heeft thans nieuwe inzichten teweeg gebracht. Zo blijkt dat zijdens het toenmalig ministerie van Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer in 2010 een bereidverklaring is afgegeven doch de uiteindelijke uitgifte in grondhuur niet geschiedde, en de belanghebbenden middels een rechterlijk vonnis hebben afgedwongen dat het ministerie is veroordeeld om tot uitgifte in grondhuur over te gaan hetgeen ook is geschied. Dit betekent dus dat het gebied een particulier karakter heeft.’
Proeftuin LVV
Verder blijkt dat LVV een ander beleidsinzicht heeft en de proeftuin wenst te gebruiken als proefstation voor zaaizaad, voor het in het district Saramacca onlangs geopende Agrarisch Praktijk Centrum. Inmiddels is duidelijk geworden, dat het gebied, Proeftuin Oryza, in grondhuur is uitgegeven. In de brief die Debie heeft ontvangen van Openbare Werken staat verder dat ‘vermeldenswaard is dat in de betreffende grondhuur voorwaarden neerkomen; dat de houder van het recht van grondhuur met betrekking tot de aanleg van wegen, lozingen, bruggen, deze alleen met toestemming en begeleiding van LVV mag doen. Deze voorwaarde impliceert dat niet de overheid, maar de belanghebbende verantwoordelijk is. Dit betekent dus ook dat OW niet gehouden is om over te gaan tot de aanleg van dergelijke voorzieningen en derhalve de aanbesteding niet hoeft te houden.
Een voor partijen werkbare oplossing kan door overleg te doen plaatsvinden tussen OW, GBB en LVV om eventueel in overleg met de grondhuurders een besluit te nemen voor een andere bestemming van het terrein. Verder bestaat ook de optie dat GBB de uitgegeven grondhuur beschikkingen kan intrekken aangezien niet voldaan is aan de als voorwaarde gestelde cultuurplicht. Immers zijn de belanghebbenden verantwoordelijk voor de aanleg van de infrastructurele voorzieningen’, aldus de brief van OW aan Debie.
Verkapte vorm van corruptie
Debie geeft verder tegenover Dagblad Suriname te kennen. dat dit gekwalificeerd kan worden als te zijn een verkapte vorm van corruptie. Het is opmerkelijk, dat sommigen zoveel lawaai maken omtrent de situatie in Saramacca. Het is niet goed te spreken. Politici, industriëlen, speculanten en mensen die reeds in het bezit zijn van land- en tuinbouwpercelen moeten zelf opdraaien voor de verkavelingskosten. Immers dat staat in de voorwaarden. We moeten stoppen met het misleiden van mensen’, stelt Debie.