Een bekend gezegde is ‘een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken.’ Daarmee wordt bedoeld dat het karakter van een mens meestal niet verandert bij het ouder worden. Toch is het mogelijk om te veranderen want elk mens beschikt over de vaardigheid om bepaalde veranderingen in zijn of haar persoonlijkheid aan te brengen en jezelf in een beter mens te transformeren. De persoonlijkheid van een mens is niet in steen gegoten, je kunt bepaalde eigenschappen in je karakter veranderen, maar dat kost tijd en de wil je ervoor in te zetten.
Vanaf het moment dat je geboren bent, begin je met het ontwikkelen van gewoonten, ervaringen die je karakter vormen, maar dat karakter is continu aan veranderingen onderhevig. Karakter en persoonlijkheid worden ontwikkeld door overtuigingen. Overtuigingen vormen het fundament van een karakter en persoonlijkheid. Een overtuiging is namelijk sturend in alles wat je doet of laat. Iemand kan er bijvoorbeeld van overtuigd zijn dat hij alles kan bereiken als hij studeert, dat studie hem geld en ontwikkeling kan brengen. Een ander denkt dat hij ook zonder studie rijk kan worden als hij maar veel geld heeft. Zo iemand zal er alles aan doen om aan dat vele geld te komen. Hij zal stelen, omkopen, frauderen, bankovervallen plegen, handelen in drugs, zich de inkomstenbronnen (goud en hout) van een land toe eigenen enz. Zijn karakter geeft aan dat het nooit genoeg is, daarom zal hij blijven proberen om steeds rijker te worden en niet aarzelen om over lijken te gaan. Geld geeft macht. Hij wordt gewetenloos, hebzuchtig en egoïstisch.
Als het zo iemand lukt om zonder studie een hoge positie te bemachtigen, wordt zijn overtuiging sterker dat hij alles en iedereen naar zijn hand kan zetten als hij maar veel geld heeft. Vele mensen maken de fout om te denken dat als zo iemand rijk is en deftig in het pak rondloopt, dat hij automatisch een beter karakter krijgt. Verkeerd gedacht, geld en een goede functie houden niet automatisch in een goed karakter, vooral als zo iemand niet op een eerlijke manier aan dat geld en die functie is gekomen. Vele Afrikaanse landen hebben te lijden onder zulke leiders.
In het verleden stond Suriname bekend als het land waar de verkiezing altijd eerlijk en transparant verloopt. Maar de laatste jaren treedt daar een verandering in op. Ook hier worden we geconfronteerd met figuren die weinig scholing hebben gehad, toch rijk zijn geworden door drugs, corruptie, fraude, omkoperij kortom gewetenloze figuren die een greep naar de macht doen. En eenmaal in het zadel, eigenen ze zich vele hectaren grond van het land toe, maar vooral de belangrijkste inkomstenbronnen van het land om zich te kunnen blijven verrijken. Of ze plaatsen familie en vrienden op strategische posten om gemakkelijker te kunnen stelen. Een vos verliest namelijk zijn haren maar zijn streken niet. Zelfs in de hoge functie en het deftige pak, zal zijn ware aard zich laten gelden. Zo’n man zal blijven stelen, frauderen, omkopen, kortom naar mogelijkheden blijven zoeken om zich nog meer te verrijken omdat het de aard van het beestje is. Een ander voorbeeld konden we recentelijk nog zien tijdens de protestacties. Een bepaalde politieke partij heeft het volk opgevoed om zijn handje op te houden en afhankelijk te blijven. Ondanks de schatkist leeg is, blijven ze in dit gedrag volharden. En daar men niet aan hun behoefte kan tegemoetkomen, gaan ze protesteren, schelden en eisen. De mensen hebben er nooit bij stilgestaan dat alles dat ze in het verleden in de schoot geworpen hebben gekregen, was betaald van geleend geld. Er is ze al zo vaak verteld voor de verkiezing, tijdens de verkiezing en ook erna dat ze op de pof hebben geleefd van geleend geld en later zelf de rekening met rente zullen moeten betalen. Het dringt echter niet door tot een naïef volk. Het karakter is gevormd op basis van hebben en krijgen en dat sla je er niet meer uit. Bij de protestactie bleek weer dat de vos zijn streken niet had verloren. Precies zoals er in het verleden bussen werden gemobiliseerd om de mensen gratis naar actieplekken te vervoeren, gebeurde dit weer. De mensen vervielen voor een kort moment weer in ‘er wordt voor ons gezorgd.’ Er werd notabene misbruik gemaakt van de actie van de politie die alleen een petitie aan de president wilde aanbieden. De oproerkraaiers voegden zich bij de politie groep, een goede strategische zet. Het doel was om de indruk te wekken dat het volk massaal protesteerde. Een sluwe poging om de macht nog even te proeven. Men had het busgeld beter kunnen besteden om arme mensen te voeden. De les die de agenten en anderen hieruit moeten leren is dat ze hun klachten niet moeten voorleggen door middel van een protestactie. Ze kunnen een petitie indienen of een gesprek aanvragen. Dat staat veel fatsoenlijker en kan vruchtbaarder zijn.
De zucht naar macht zit in iemands karakter. Zo iemand zal alles aangrijpen om de greep op die macht te behouden. Hij zal liegen, bedriegen, zelfs een naïef volk aanzetten tot een domme protestactie. Het naïeve volk ziet niet in dat ze worden misbruikt, dat ze bijten in de hand die ze wil helpen en dat ze met hun actie juist degene die ze in deze misère heeft gestort, ondersteunen. De eerlijkheid gebiedt, dat ik niet alle landgenoten over een kam moet scheren. Er zijn mensen in Suriname die ondanks de ellende, niet lopen te klagen en schelden. Ze weten dat we deze toestand te danken hebben aan het beleid van de vorige regering en dat de huidige regering probeert om het land weer op de rails te krijgen. Deze mensen zijn bereid om offers te brengen. Onze overtuigingen zijn voortdurend in ontwikkeling door wat we meemaken en daarvan leren en begrijpen. Soms worden overtuigingen sterker en een andere keer wordt de overtuiging juist afgezwakt. Daarmee verandert dus ook ons gedrag. Mensen zijn geen machines. Mensen die eerst zo geloofden in de handel en wandel van een bepaalde politieke partij, hebben, door wat ze hebben meegemaakt, die partij de rug toegekeerd. Hun overtuiging is afgezwakt. Het omgekeerde gebeurt ook. Mensen die niet zo’n hoge pet op hadden van een bepaalde politieke partij, zijn nu overtuigd van hun goede bedoelingen. Beste mensen, blijf alert, want als de vos de passie preekt, moet je op je kippen passen.
“The truest test of civilization, culture and dignity is character and not fancy clothing” (Mahatma Gandhi)
Josta Vaseur
