Conservation International Suriname (CI-S) en de Organisatie van Inheemse Volken in Suriname (OIS) organiseerden de “Training of Trainer” (ToT) workshop van 26 april tot en met 11 mei, te Plantage Resort Frederiksdorp aan de Commewijnerivier, voor de Stichting Trijana (samenvoeging van ‘Trio’ en ‘Wayana’) uit acht dorpen in Zuid-Suriname. De training werd geopend door John Goedschalk, directeur van Conservation International Suriname.
Het doel was om de leden van stg. Trijana, de inheemse parapluorganisatie waarin dorpshoofden en gezagsdragers uit Zuid-Suriname verenigd zijn, te versterken in hun onderhandelingstechnieken naar publieke en private organisaties toe. De aanwezige voorzitter van Trijana, Ai Ai Koeronkare, die tevens bestuursopzichter is in het Bestuursressort Coeroeni, leidde de inheemse delegatie.
De Trio- en Wayana-gemeenschappen, nob-gouvernementele organisaties en inheemse organisaties hebben in 2015 een verklaring ondertekend waarin zij aangeven zich in te zetten voor het beschermen en duurzaam gebruik van het waardevolle, ongerepte bos, het water en de natuur in Zuid-Suriname, alsook het zoeken naar duurzame inkomstenbronnen om hun welvaart en welzijn te vergroten. Deze verklaring, ondersteund door Conservation International Suriname en partners, heeft geleid tot een gezamenlijk programma dat TWTIS (Trio Wayana Natuurbescherming in Zuid-Suriname in Ontwikkeling) genoemd wordt.
De aanleiding voor de workshop is de mogelijke aanleg van wegen door derden in hun woongebied en de geplande highway BR-163 die vanuit Brazilië geprojecteerd is door de Braziliaanse overheid en een bedreiging kan zijn voor deze inheemse gemeenschappen. Denk daarbij aan een toename van (illegale) houtkap: ontbossing en bosdegradatie, goudwinning, mogelijke verloedering van hun samenleving, stroperij, handel in bedreigde dieren, ziektes, et cetera.
Op de training waren naast een vertegenwoordiger van Trijana ook twee vertegenwoordigers van elk Trio- en Wayana dorp aanwezig. Met versterkte onderhandelingstechnieken kan de uitdaging met externe belanghebbenden worden aangegaan, wanneer het gaat om economische activiteiten in hun leefgebieden én om de rechten van de Trio- en Wayana-gemeenschappen te beschermen. Deze vaardigheden zijn nodig om een sterke onderhandelingspositie in te nemen tijdens het bespreken van de impact van onder andere (nieuwe) infrastructuur. Concreet ging het nu om de effecten van de reeds aangelegde Apoera-Amotopo-Coeroeni weg (een weg tussen twee dorpen in het Westen van Suriname – zie weg op kaart in omcirkeld gebied onderaan artikel -, die nu al voor ernstige problemen zorgt door de intrede van niet duurzame activiteiten.
Een van de eindresultaten van dit door Europese Unie gefinancierd project genaamd TWICE (Trio Wayana Indigenous Community Empowerment), zal ook zijn de uitgifte van een Handleiding, een Code of Conduct, door de betrokken gemeenschappen zelf geformuleerd. Hierin staan onder andere basisprincipes voor ethisch gedrag met respect voor de leefgewoonten en cultuur van de inheemsen bij het voorbereiden en opzetten van economische activiteiten in inheemse gebieden waarbij ook de FPIC (Free, Prior and Informative Consent) -methode een onvoorwaardelijke vereiste is.
De training werd verzorgd door consultante Gwendolyn Smith van de ‘Perspectives of Freedom Foundation’ (POF), deskundige op het gebied van conflictanalyses en -oplossingen, met de focus op milieu- en internationale ontwikkelingen. Smith heeft jarenlange ervaring in het betrekken van tribale en inheemse gemeenschappen in hun eigen ontwikkeling.
