De tweede toewijzing van retentiedollars vond dinsdag 11 mei plaats voor de invoer van medicijnen, basisgoederen en brandstof. Voor aanvraag en toewijzing zijn er regels die via de Centrale Bank van Suriname en de Surinaamse Bankiersvereniging zijn bekendgemaakt aan importeurs. De dollars worden beschikbaar gesteld tegen de koers van SRD 16,30 voor de Amerikaanse dollar, zo meldt het ministerie van Financiën en Planning dinsdag.
Het blijkt dat exporteurs van rijst en hout zich nu ook houden aan de afdrachtplicht, hoewel nog niet iedereen meedoet. De goudsector blijft de grootste bijdrage leveren. Dat is niet vreemd, goud is het belangrijkste exportproduct. De regeling wordt continu geëvalueerd en verbeterd, zodat iedere exporteur afdraagt, en de afdracht gemakkelijker wordt. Met name de Deviezencommissie is in continu gesprek met de verschillende exporteurs om op maat gesneden oplossingen te realiseren, waarbij wel het uitgangspunt blijft dat aan de retentieregeling zal worden vastgehouden.
De middelen worden alleen beschikbaar gesteld voor noodzakelijke importen. Ze bieden (nog) geen oplossing voor achterstallige betalingen voor leveringen in het verleden. Lokale ondernemers willen graag in aanmerking komen voor deze dollars voor de import van grondstoffen en hulpmiddelen voor de lokale productie. Hoewel dit een positief voorstel is, zijn de retentie-opbrengsten nog niet voldoende om hierin te voorzien.
Op grond van historische gegevens is maandelijks voor de import van medicijnen ongeveer US$ 1 miljoen nodig, en voor de import van basisgoederen ongeveer US$ 1,5 miljoen. Het blijkt dat er plotseling veel meer aanvragen zijn voor de retentiedollars, en dat importeurs dezelfde aanvragen tegelijk bij verschillende banken neerleggen. In zulke gevallen worden deze aanvragen niet volledig toegewezen.
Toewijzing van de retentiedollars
De tweede toewijzing ziet er als volgt uit: voor de import van medicijnen US$ 0.75 miljoen, voor de import van basisgoederen US$ 1.6 miljoen, voor de import van brandstof US$ 7.5 miljoen en voor de toevoeging aan de internationale reserve van de Centrale Bank van Suriname US$ 2.1 miljoen.
Met de beschikbaarstelling van deze middelen mag er geen schaarste ontstaan aan medicijnen en basisgoederen, terwijl tegelijkertijd de prijzen daarvan onder controle zijn. Het ministerie van Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie en het Kabinet van de President voeren daarom prijscontroles uit op de basisgoederen en medicijnen waarvoor deze retentiedollars beschikbaar worden gesteld. Bij overschrijding van de vastgestelde prijzen, worden maatregelen getroffen.
Bij brandstof is dat anders; door stijging van de prijs van olie op de internationale markt, stijgt ook de brandstofprijs aan de pomp. Om de prijs van brandstof te stabiliseren, is de hele “government take” op brandstof van SRD 120 miljoen per maand aan de gemeenschap teruggegeven. Het betekent een subsidie van SRD 3,00 per liter aan iedereen, rijk en arm. Daarnaast wordt het verschil in wisselkoers – voor zover het gaat om niet retentiedollars – ook gesubsidieerd. De regering subsidieert daarom op dit moment ongeveer 85 miljoen Surinaamse dollar aan brandstof op maandbasis, alleen om de brandstofprijzen niet te veel te laten stijgen. Deze situatie kan echter niet structureel in stand worden gehouden, en er zullen duurzame oplossingen moeten worden gezocht.
Er zijn verdere ondersteunende maatregelen om het geldverkeer te normaliseren en de koers te stabiliseren. De invoer van cash dollars is opgevoerd, zodat de koersen van cash en girale dollars gelijk worden, en banken de beschikbaarheid aan cash dollars langzaam verruimen.
Ministerie van Financiën geen voorstander van hoge kosten voor opname en overmaking bij banken
De Centrale Bank van Suriname is met de banken in bespreking over de hoge opname- en overmakingskosten die aan cliënten gevraagd worden. Het ministerie van Financiën en Planning is geen voorstander van deze kosten.
Het gevoerde financiële en monetaire beleid werpt vruchten af. Dat blijkt ook uit de IMF-schattingen. Hun inflatie-projectie voor 2021 bedroeg 46%, dat is nu, door de resultaten van het gevoerde beleid, bijgesteld naar 26%. Dat betekent concreet dat de prijsverhogingen worden getemperd.
Minister Achaibersing van Financiën en Planning is ervan overtuigd dat de inflatie nog verder omlaag kan. Maar daarvoor hebben de regering, de Centrale Bank van Suriname en ook de Deviezencommissie de steun van allen nodig, niet alleen van banken, exporteurs en importeurs, maar van de hele bevolking. Het is mogelijk om het land snel weer behoorlijk op orde te krijgen richting verdere stabiliteit.
De kortstondige paniek die de afgelopen week ontstond met de koersen, wordt veroorzaakt door speculatie. Er zijn pogingen om de koers omhoog te stuwen, en er is onduidelijkheid en onzekerheid over het loslaten van de koers. Het loslaten van de koers is een beleidsmaatregel die serieus besproken wordt, maar dat zal beheerst moeten gebeuren. De regering en de Centrale Bank zijn hierover in voortdurende dialoog. Er wordt aan gewerkt om de regulerende activiteiten van de Centrale Bank verder te intensiveren, maar ook om de Centrale Bank beter uit te rusten, zodat zij haar rol in de vrije markt effectiever zal vervullen.
De gemeenschap wordt opgeroepen om de berichten van de autoriteiten te blijven volgen, en om de rust op de financiële markten te blijven bewaren. Niemand is bij verdere speculatie of koersopdrijving gebaat.
Hieronder het overzicht van de toewijzing per bedrijf en in bedragen.