In een kamergrote kunstinstallatie op de eerste verdieping van Readytex Art Gallery in Paramaribo, brengt kunstenaar Kurt Nahar ode aan de slachtoffers van de bewogen geschiedenis van slavernij. Daarvoor grijpt Nahar in zijn installatie getiteld The Nene Rituals, terug naar een zeer tragische en ingrijpende gebeurtenis uit de Surinaamse slavernijgeschiedenis.
De installatie werd vrijdag 9 april middels een eervolle en aangrijpende culturele voordracht van woordkunstenaar Obed Kanapé, symbolisch opengesteld voor het publiek. Op uitnodiging van de kunstenaar waren ook schrijfster Cynthia McLeod en de Onderdirecteur van Cultuur de Clifton Braam aanwezig. Beiden leverden in een korte toespraak ook hun bijdrage aan de openingsceremonie.
Kurt Nahar heeft voor deze installatie gebruik gemaakt van de fondsen van de 2021 DVCAI Catalyst Award die hij eind vorig jaar toegewezen kreeg van Diaspora Vibe Cultural Arts Incubator (DVCAI), in Miami, Florida (VS). Nahar was toen één van de vijf winnaars die de award ontvingen vanwege hun grote toewijding aan hun praktijk en hun voortdurende engagement met en betrokkenheid bij de diverse projecten van DVCAI.
Met kalebassen en andere traditionele en symbolische objecten gedenkt hij de slachtoffers van de ramp van het slavenschip Leusden dat in 1738 langzaam zonk voor de monding van de Marowijnerivier in Suriname. Het schip was volgeladen met gevangen genomen Afrikanen, waarvan er 664 verdronken nadat zij bewust in het ruim werden opgesloten voordat het schip zonk. Naast de bemanningsleden, overleefden 16 Afrikaanse gevangenen die zich nog bovendeks bevonden, de tragedie. Zij werden later alsnog in Suriname verkocht en tot slaaf gemaakt.
Met de titel The Nene Rituals verwijst Nahar naar de Nene, zoals de slavin die voor de kleine kinderen van de plantageslaven zorgde, werd genoemd. In deze installatie van Kurt Nahar, symbolisch ook voor hen in het hiernamaals: de overleden tot slaaf gemaakten en hun ook verloren nageslacht, aldus de kunstenaar. Hij brengt met het kunstwerk ode aan de 664 slachtoffers van het slavenschip Leusden, maar ook aan alle andere slachtoffers van de slavernij. En bij het brengen van een ode aan de voorouders horen diverse Afrikaanse en daarvan afgeleide Surinaamse Winti tradities, waar Nahar in de installatie ook gebruik van maakt.
Hij vestigt met het kunstwerk aandacht op het grote onrecht dat al onze tot slaaf gemaakte voorouders is aangedaan. Ook bredere, maar wel gerelateerde visuele bevragingen over Caribische afkomst, identiteit, huidskleur, taal en religie – onderwerpen die hem de laatste jaren steeds vaker bezighouden – komen in het werk aan bod. Om aan het onrecht van de daad en de vergetelheid uitdrukking te geven, nodigt de kunstenaar alle bezoekers uit om op beschikbare papiertjes een speciale boodschap of ode aan de voorouders te schrijven. Deze mogen zij dan in een kalebas naar keuze plaatsen.
De installatie The Nene Rituals is te bezichtigen op de eerste verdieping van Readytex Art Gallery tot en met 29 mei, tijdens de reguliere openingstijden van de galerie: maandag t/m vrijdag van 8:00 – 16:30 uur en op zaterdag van 8:30 – 13:30 uur. Voor de veiligheid van eenieder neemt Readytex Art Gallery de geldende Covid-19 protocollen in acht.
