Het loslaten van de koers hoeft niet tot koersverhoging te leiden. Winston Ramautarsing, voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), zegt dat we uit het verleden harde lessen hebben geleerd. Die kennis moeten we inzetten. “In de SAP-periode onder Venetiaan I wisten we ons met de koers geen raad. Het heeft 7 jaar geduurd (van 1987-1994) voordat we de op hol geslagen koers konden stabiliseren. In die periode wisten we niet hoe het moest en er werd allerlei expertise ingehuurd (Coopers en Lybrand, Warwick Institute, red.). Er is van alles geprobeerd, (devaluatie, multipele koersen, deviezenretentie, valutaveilingen) en niks werkte. Pas toen we de vaste koers hebben losgelaten, stabiliseerde de koers zich op Sf 406. Met die ervaring kon Regering Venetiaan II, na het debacle van de regering Wijdenbosch in 2000/2001, binnen een jaar stabiliteit realiseren.” Door de koers vrij te laten, zagen we die eerst oplopen naar Sf 3600 om langzaam terug te gaan naar zijn evenwichtsniveau van Sf 2750. De econoom verwijst naar het herstelplan dat toen in 2001 is doorgevoerd.
De Surinaamse economen weten dat het kan als men ervoor zorgt dat de begroting sluitend is, merkt de voorzitter van de VES op. “De mensen die daar ervaring mee hebben, zijn grotendeels nog in leven en wonen nog in het land.” Dit zeggen de IMF-economen ook en die hebben ervaring in 190 landen. “De ervaring is dat de politiek de koers niet kan bepalen, het ligt aan de verhouding tussen vraag en aanbod aan valuta. Indien je de koers vrijlaat, zal deze na enige tijd stabiliseren naar een evenwichtsprijs, die ligt onder de buitenkoers.” De absolute voorwaarde daarbij is het stoppen van de monetaire financiering. De veelgehoorde stelling dat niet de markt maar cambiohouders de koers bepalen, is voor de voorzitter van de VES een drogreden. “Als je als overheid geld blijft pompen in de economie dan zal de koers inderdaad omhooggaan, ook bij een zwevende koers, omdat men met die extra SRD, dollars gaat zoeken. Je stopt de koersstijging alleen door een sluitende overheidsbegroting te realiseren. De vraag wat onze echte koers is, vraagt kennis en ervaring”, aldus Ramautarsing. “Het zal zeker geen 14,29 en ook geen 16.30 zijn, maar het kan ook niet boven de buitenkoers uit hoeven te komen. Als je maar een totaal evenwichtig beleid uitvoert en geen losse populair klinkende maatregelen. Feit is dat we geen tijd te verliezen hebben. Elke maand uitstel leidt tot ca. 5% verarming”, besluit Ramautarsing.
RB
