Dat het Deense bedrijf Hybrid Power System Group (HPSG) 1,2 miljard USD wil investeren in de bouw van een waterstofcentrale in Suriname roept bij econoom Anand Biharie veel vraagtekens op. Voor de kritische econoom is dit bijna te mooi om waar te zijn. Hij spreekt zelfs over ‘kralen en spiegels’ wanneer hem gevraagd wordt naar een reactie op de op handen zijnde mega investering. Biharie zegt de feiten te toetsen. De econoom ziet geen noodzaak voor het neerzetten van een installatie om water te produceren. “We hebben geen watertekort”, zegt hij. Ook voor de productie van zuurstof ziet hij geen noodzaak en waterstofgasproductie ziet Biharie ook niet als noodzakelijk, omdat wij geen energietekort hebben. Op dit moment hebben wij een overcapaciteit aan energie. “Bovendien is de Afobaka waterkrachtcentrale de meest goedkope bron van energie en waterstofgas is niet goedkoper per eenheid kilowattuur.”
Biharie ziet in de investering en de 600 werkplaatsen ook nog geen solide basis voor vooruitgang. “Die 1.2 mld. gaat gepaard met zonnepanelen en Suriname produceert geen zonnepanelen, dus die order gaat niet naar Suriname. We zullen waterstofturbines nodig hebben, maar die kennis is in het buitenland waardoor die 1.2 miljard niet in Suriname komt.” Biharie ziet eerder dat met zo een centrale het land voor voldongen feiten zal zitten. “Bij een groei zal energie nodig zijn en dan zal Suriname moeten beslissen om ons energiebedrijf uit te breiden. Of moeten we het kopen bij deze mensen?”, vraagt hij. “Ook zal het bedrijf wanneer het aan ons levert, in valuta betaald willen worden, wat zal drukken op onze schaarse valuta. Een dergelijk bedrijf kan ook niet binnen 2 jaar tot stand komen. Daarvoor is een milieu- en effectenrapport nodig.”
Burgers hebben recht van inspraak. En dat kost ook tijd. Bovendien kan Biharie geen trackrecord van het bedrijf vinden, waaruit blijkt dat het eerder een centrale heeft neergezet. En wijst hij ook nog op het veiligheidsrisico dat hij als groot bestempelt. “Ook de wetgeving om milieumaatregelen te nemen, ontbreekt.” Met een dergelijk veiligheidsrisico moet serieus rekening gehouden worden. “Ook de hulpdiensten moeten leren hoe om te gaan met calamiteiten met waterstof. Die Awareness ontbreekt nu op dit moment”, schetst Biharie. Ter vergelijking noemt hij Nederland, waar het maar liefst 7 jaren van voorbereiding zal duren voordat een vergelijkbaar project uit de grond wordt gestampt. “Gaan we de zaken anno 2021 goed doen?”, vraagt de econoom kritisch. Hij ziet voor de DNA een bijzondere taak om deze zaak in goede banen te leiden en te werken aan zinvolle wetgeving, zodat de belangen van de burgers beschermd zijn.
RB