Evaluatiedag brengt pijnpunten verkiezingen 2020 naar voren
Afgelopen weekend is de evaluatiesessie van de verkiezingen op 25 mei 2020 gehouden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken (Biza) heeft samen met het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB), het Centraal Hoofdstembureau (CHS), districtscommissarissen en de verschillende politieke partijen breedvoerig gediscussieerd over hoe de organisatie van de verkiezingen beter kan.
Belangrijk moment
In gesprek met Dagblad Suriname zegt minister Bronto Somohardjo van Binnenlandse Zaken dat Suriname bekend staat om goede, vredige verkiezingen. Maar jammer genoeg is tijdens de evaluatiedag naar voren gekomen dat er veel gebreken waren bij de afgelopen verkiezingen. “Die zullen wij meenemen en de nodige oplossingen in de aanstaande periode doorvoeren. Ons doel is duidelijk: de volgende verkiezingen moeten weer de beste worden”, aldus minister Somohardjo. Samseerali Sheikh Alibaks, voorzitter van het OKB, geeft in gesprek met Dagblad Suriname te kennen dat dergelijke momenten zeer belangrijk zijn voor het OKB. Het OKB heeft haar bevindingen gepresenteerd bij de evaluatie en ook haar aanbevelingen gedaan. Volgens Sheikh-Alibaks is het organiseren van goede verkiezingen een proces, dat direct na de ene verkiezingen van start gaat. Er zijn belangrijke punten naar voren gekomen en die zullen verder uitgewerkt worden, aldus Sheikh-Alibaks.
OKB: slechte verkiezingen in 2020
De verkiezingsactoren hebben allereerst presentaties gehouden. Onder andere het CHS, Biza en OKB hebben presentaties gehouden. In de presentatie stelt het OKB het volgende: “Helaas moet het OKB concluderen dat Biza de afgelopen verkiezingen niet goed heeft georganiseerd. Enkele voorbeelden die dit illustreren, zijn als volgt. De hele partij handboeken voor het trainen van stembureau personeel is opnieuw gedrukt vanwege het enorm aantal fouten in de tekst. 500.000 DNA-stembiljetten moesten worden vernietigd en opnieuw worden gedrukt door fouten die zijn gemaakt in de aanlevering daarvan. Verder zijn stembiljetten op de verkeerde stembureaus afgeleverd. Er zijn verkeerde instructies gegeven. Een voorbeeld is de instructie dat men tegen de wet in, met een vervallen ID mocht stemmen. Volgens het OKB was het geselecteerde stembureaupersoneel niet goed voorbereid, men wist niet te turven. Men kon niet optellen. Men kende de wet niet. Verder kon men geen correct proces-verbaal opmaken. Het OKB concludeert dat het covid-19 pandemie haar invloed in volle omvang heeft doen gelden. Daarnaast zijn deze verkiezingen getekend door een groot gebrek aan professionaliteit en onbekwaamheid bij een aantal verkiezingsactoren. Partijpolitiek heeft helaas een belangrijke rol gespeeld in de organisatie van en de beleving van de verkiezingen”, aldus het OKB.
Discussie
Na de presentaties zijn de aanwezigen in groepen verdeeld voor de evaluatie en het bediscussiëren van de bevindingen. Er is onder andere gesproken over de trainingen in aanloop naar de verkiezingen. Verschillende verkiezingsactoren worden getraind door het ministerie van Biza. Bij de screening van personen is geen rekening gehouden met de afgesproken profielschets voor het stembureaupersoneel. De geselecteerde personen zijn gedeeltelijk fysiek en later vanwege covid-19 ook online getraind door trainers. Toch zijn er in mei 2020 klachten geweest over de werkzaamheden op de stembureaus. Verder is gesproken over communicatie, kiezerseducatie, voorlichtingscampagnes, onderlinge communicatie. Ook is er gediscussieerd over de kiezerslijsten en oproepingskaarten. De eerste activiteit op de verkiezingskalender is de wettelijke terinzagelegging van de kiezerslijsten. Bij de afgelopen verkiezingen waren tot en met 23 mei 78.783 oproepingskaarten niet verstrekt. Ook was de informele uitslag van de verkiezingen een discussiepunt. Ten slotte is er gesproken over de financiering van politieke partijen. In Suriname worden politieke organisaties niet gefinancierd door de overheid. De financiering is niet gestandaardiseerd noch transparant.
Aan het einde van de discussie is er een nota van aanbevelingen samengesteld. Deze zullen door Algemeen Secretariaat Verkiezingen van Biza verder bestudeerd worden. Nadat alle actoren de nota hebben geaccordeerd, zullen de volgende stappen ondernomen worden, gaf minister Somohardjo te kennen.
Asad Mushtaq
