‘Hulpdammen worden regelmatig gecontroleerd en momenteel in goede staat’
De autoriteiten (lees: het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen) zijn zeker al sinds 2013 op de hoogte van goudwinningsactiviteiten in de directe omgeving van hulpdijken- in de volksmond hulpdammen genoemd – rond het Afobakastuwmeer en de daaraan verbonden risico’s. Maar, tot de dag van vandaag is er geen duurzame oplossing. Nu en dan worden goudzoekers verwijderd, maar binnen korte tijd keren ze weer terug, het is immers hun broodwinning.
Maar, door hun zoektocht naar goud lopen dorpen rond het stuwmeer gevaar, immers de waterwerken kunnen instabiel worden. De hulpdammen moeten het water helpen beheersen, maar wanneer goudzoekers maar aan het werk kunnen blijven dan komt er een moment, dat de hulpdammen aan weerszijden van de hoofdstuwdam het water binnen het meer niet meer tegen kunnen houden. Het water ontsnapt dan met immense kracht en een zeer groot gebied komt onder water te staan en de gevolgen daarvan hoeven niet uitgelegd te worden.
De redactie van Dagblad Suriname heeft Staatsolie voor een reactie benaderd, omdat dit staatsbedrijf vanaf 1 januari 2020 de Afobakakrachtcentrale, de dam en hulpdijken in bezit heeft en het bedrijf is daarmee ook verantwoordelijk voor het beheer hiervan. Is de situatie rond de hulpdammen werkelijk een punt van zorg, lopen die dammen of dijken werkelijk het risico om door te breken door de activiteiten van goudzoekers in de omgeving?
‘De veiligheid van de dam en hulpdammen is niet in gevaar’
Over de situatie vandaag de dag zegt Enid Bergval, manager Corporate Communication bij Staatsolie, dat de hulpdijken regelmatig worden gecontroleerd en zijn ze momenteel in goede staat. “Hoe meer activiteiten en hoe intensiever de activiteiten rondom de dam en hulpdijken, hoe groter de kans dat de integriteit hiervan in gevaar komt. Er is sprake van regelmatige inspectie en controle van de dam en de zestien hulpdijken. Zo is er maandelijks visuele en instrumentmonitoring, jaarlijks door een lokaal ingenieursbureau, tweejaarlijkse inspectie door een onafhankelijke damconsultant (buitenlands bedrijf), driejaarlijkse ‘wet inspection’ door een onafhankelijke ‘diving company’ die veel kennis heeft over de dam. Er zijn sinds de bouw van de dam nog geen major findings geweest en is de conclusie, dat de veiligheid van de dam en hulpdijken niet in gevaar is.”
‘Bij een breuk in hulpdam kunnen grote gebieden binnen 2 dagen tot 5 meter onder water komen’
Bergval: ‘Er is een latent risico aanwezig dat de hulpdijken doorbreken. Indien er activiteiten op en/of rondom de hulpdijken plaatsvinden kan de integriteit in gevaar gebracht worden welke kan leiden tot een breuk. Afhankelijk van waar er een breuk plaatsvindt zouden stroomafwaarts gelegen gebieden waaronder (delen van) Brokopondo, Para, Wanica en Paramaribo in een tijdsperiode van 2 dagen tot wel 5 meter onder water kunnen komen te liggen.’
Op de vraag wat feitelijk de functie van een hulpdam is antwoordt Bergval: ‘De hoofddam bestaat uit een betonnen gedeelte geflankeerd met aan de linker- en rechterkant dijken (dammen). Los van de hoofddam zijn er 16 hulpdijken die rondom het meer zijn aangelegd op plaatsen met een lage elevatie. De functie van de dijken is om het water in het meer te behouden en ervoor zorg te dragen dat dit niet wegstroomt naar het achterland. De functie van de hoofddam is om middels een hoge waterstand elektriciteit te genereren en ook via het betonnen gedeelte (Powerhouse) het water te laten stromen benedenstrooms. Als het water te hoog wordt zijn er voorzieningen getroffen om te spillen via de 5 uitlaatkleppen naast de Powerhouse.’
Bergval weet dat er ‘met regelmaat goudzoekers aan het werk zijn rondom de hulpdijken’. “Indien wij op de hoogte zijn van werkzaamheden vragen wij steun van de autoriteiten (politie, de Commissie Ordening Kleinschalige Goudsector Suriname en/of het nationaal leger) voor het verwijderen van de mensen. Er zijn in het verleden vaak (groepen) mensen aangesproken op het uitvoeren van activiteiten rondom de dam en de hulpdijken. Indien het nodig werd geacht is in het verleden aan de autoriteiten assistentie gevraagd welke ook verleend is.”
PK
