‘Op woensdag 3 maart is in Suriname de ‘Niertransplantatie polikliniek’ officieel geopend in het Sint Vincentius Ziekenhuis. Het innovatieve zorgconcept dat is ontwikkeld door het Diaspora Medisch Team (DMT) maakt het mogelijk om complexe behandelingen zoals niertransplantaties op topklinisch niveau in het Sint Vincentius Ziekenhuis veilig, doelmatig en duurzaam te verrichten.
Nierdialyse versus een niertransplantatie
Wanneer je nieren nauwelijks meer werken wordt er gedialyseerd. Een dialysepatiënt moet hiervoor driemaal per week naar de dialysekliniek. Een zware doorlopende behandeling waarbij de patiënt constant moe is, zich aan een streng dieet moet houden, niet kan werken of op vakantie kan en ook psychisch vaak zeer ernstig lijdt. Een niertransplantatie (NTx) geeft de patiënt zijn leven terug. Doordat de patiënt na een transplantatie niet meer hoeft te dialyseren kan hij of zij alles weer doen wat voorheen niet meer kon. Na de niertransplantatie zijn, weliswaar andere, maar wel nog steeds medicijnen nodig.
Wie is het Diaspora Medisch Team?
Het Diaspora Medisch Team is een netwerk van zeer ervaren specialisten uit Nederland die het principe van ‘roulerend leiderschap’ hanteert. Het NTx project wordt nu getrokken en uitgevoerd door de specialisten van het Amsterdam UMC onder leiding van Prof. Dr. Frederike Bemelman, internist-nefroloog, klinisch immunoloog en medisch directeur Niertransplantatieprogramma Amsterdam UMC. In haar team heeft Dr. Mirza Idu, transplantatie- en vaatchirurg met ruim 20 jaar ervaring op het gebied van niertransplantaties de leiding over het operatieprogramma. De inhoudelijke expertise is geborgd middel een officiële samenwerkingsovereenkomst met het Amsterdam UMC. Het DMT gebruikt moderne zorgconcepten en levert hoogwaardige zorg volgens de meest recente internationale richtlijnen, met scherp omschreven protocollen, checklists en uitgewerkte zorgstraten. Zodoende kan er een zeer hoge kwaliteit van zorg voor een zo laag mogelijke prijs worden gerealiseerd. Het grote verschil met het opbouwen van een transplantatieprogramma vanaf 0 is, dat er direct met een zeer ervaren team topzorg geleverd kan worden in plaats van na vele jaren voorbereiding en zeer hoge kosten slechts de ervaring van 1 transplantatie te hebben zonder continuïteit. Vanuit haar eigen netwerk kan het Diaspora Medisch Team onafhankelijk alle apparatuur, verbruiksmaterialen, personeel en medicatie die benodigd is voor deze zorg garanderen.
De niertransplantatie (NTx)
Na een zeer uitgebreide screening van zowel ontvanger als donor wordt het definitieve besluit genomen tot operatie op basis van ‘HLA-type matching’. Dit in aanvulling op de bekende bloedgroep-matching, om de kans op afstoting van de getransplanteerde nier te minimaliseren. Na een niertransplantatie (NTx) verblijft de patiënt ongeveer 10 dagen in het ziekenhuis. De donor kan al na 5 dagen naar huis. Het DMT is zowel vóór de operatie als tijdens de klinische revalidatie op volle sterkte met gespecialiseerde artsen en verpleegkundigen fysiek aanwezig. Na de klinische revalidatie bestaat de nazorg verder uit 2 weken revalidatie in het zorghotel en 24 polikliniekbezoeken in het eerste jaar, waarbij de medicatie die de patiënt nodig heeft, op de polikliniek aan de patiënten zal worden uitgereikt door de artsen/verpleegkundigen van het DMT. Ook de donor krijgt alle nazorg via het DMT zonder kosten. Het DMT is continu aanwezig met gespecialiseerde artsen. Het DMT plant 6 missies per jaar, waarbij er per keer 5 niertransplantaties (NTx) zullen plaatsvinden. Dit wil zeggen dat er 30 niertransplantaties per jaar zullen worden gedaan.
Inzicht in de kosten van nierdialyse en niertransplantatie
Voor nierdialyse zijn de directe kosten 150.000 SRD per jaar. Daarnaast zijn er indirecte kosten van onder andere bloedcontroles, aanleggen en controle van shunts en shunt complicaties. Gemiddeld leeft een dialysepatiënt nog 15 jaar. Na een niertransplantatie (NTx) bespaart de zorgverzekeraar gemiddeld dus minstens 2.250.000 SRD per patiënt (15 jaar 150.000) op dialysekosten. Doordat de dialysekosten wegvallen zijn de kosten van een niertransplantatie in ongeveer 4 jaar volledig terugverdiend. Vanaf het vierde jaar zijn de bespaarde dialysekosten winst voor de zorgverzekeraar. De kosten van een NTx (zowel de operatie van de donor als ontvanger) zullen 650.000 tot 750.000 SRD bedragen. De patiënt noch donor hoeven helemaal niets van deze kosten te betalen. De voorfinanciering van dit project zal gebeuren vanuit de diaspora door gescreend kapitaal na due diligence onderzoek. De zorgverzekeraar bespaart dialysekosten en betaalt daarvan het voorschot in termijnen in 4 jaar terug, dus hoeft ook niet in 1 keer het gehele bedrag op te hoesten. Er hoeft dus ook geen extra geld vanuit de overheid naar het SZF om deze zorg te financieren en derhalve wordt er geen cent wordt onttrokken aan het reeds beperkte Surinaamse zorgbudget. Door het hanteren van een vast tarief voor de hele operatie inclusief ligdagen en alle complicaties binnen 6 weken is er een volledig transparante financiële situatie. Er wordt reeds door het SZF gewerkt aan een uitgewerkte overeenkomst en ook SURVAM ondersteunt dit zeer gunstige financiële model wat uiteindelijk miljoenen winst oplevert t.o.v. het continueren van dialyse.
De minister van financiën heeft zich eveneens akkoord verklaard en garandeert dat de bespaarde dialyse kosten zullen worden aangewend om het voorschot in termijnen over 4 jaar terug te betalen. Door diasporakapitaal als voorschot te gebruiken kan niertransplantatie plaatsvinden zonder kosten voor de patiënt. Vanwege het in ruim 20 jaar opgebouwde vertrouwen wordt het diasporakapitaal enkel rechtstreeks aan het Diaspora Medisch Team ter beschikking gesteld.
Lokale samenwerking Samenwerking met de lokale specialisten wordt door het DMT als een succes vergrotende factor beschouwd. Daarom zijn lokale specialisten vanaf augustus 2020 betrokken in de huidige plannen en via de door hun afgevaardigde nefroloog van alle details van de planning op de hoogte gehouden door wekelijke communicatie. Door de positionering in het Sint Vincentius Ziekenhuis met de volledige ondersteuning van het DMT, Amsterdam UMC en haar verdere netwerk, zal de zorg in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) op geen enkele wijze hinder hebben van de NTx missies.
Memorandum van Overeenstemming
Op 8 maart heeft het Diaspora Medisch Team een Memorandum van Overeenstemming (MvO) getekend met het AZP en het Ministerie van Volksgezondheid, waarin is afgesproken dat er wordt samengewerkt tussen het DMT en AZP met de mogelijkheid voor AZP-specialisten om in het Sint Vincentius Ziekenhuis mee te werken aan het NTx project. Ook kan eventueel gebruik gemaakt worden van onderdelen van het AZP zoals apotheek en/of laboratorium. Een belangrijke voorwaarde in het MOU is, dat de bijdrage aan het NTx project op geen enkele wijze de zorg in het AZP in gevaar brengt. Lokale specialisten en opleiding Het Diaspora Medisch Team is reeds enkele maanden bezig met het opleiden van lokaal personeel en zal zich inzetten voor het opleiden van nieuwe Surinaamse specialisten die op termijn de werkzaamheden kunnen overnemen met continue back-up en kwaliteitsborging door het DMT. Het DMT verwelkomt alle lokale specialisten om samen te werken. De drie lokale nefrologen zijn via de door hen aangewezen vertegenwoordiger al vanaf augustus 2020 volledig en gedetailleerd op de hoogte van de huidige plannen en hebben hun medewerking toen toegezegd.
Lokale ondersteuning
De bovenstaande toelichting is breed gedeeld in de Surinaamse samenleving en gedetailleerd ook besproken met de patiëntenverenigingen zoals de Surinaamse Nier Stichting Suriname (NSS) en de Patiëntenzorg Raad, die het NTx project volledig ondersteunen. Op 2 maart 2021 is het DMT uitgenodigd door de Commissie Volksgezondheid om in DNA ten overstaan van de volksvertegenwoordiging uitleg te geven over het NTx project. Alle DNA-leden waren hiervoor uitgenodigd en hebben na een uitgebreide voordracht van het DMT hun vragen kunnen stellen die naar tevredenheid zijn beantwoord.
Conclusie
Het Sint Vincentius Ziekenhuis (SVZ), het Diaspora Medisch Team (DMT) en het Amsterdam UMC zijn ervan overtuigd dat de niertransplantaties (NTx) veilig en goed in het SVZ kunnen plaatsvinden en dat met het gehanteerde concept het DMT samen met de partners een duurzame oplossing biedt voor dialysepatiënten met een zeer grote gezondheidswinst.
Het Diaspora Medisch Team-Amsterdam Universitair Medisch Centrum’
