De regering van Suriname zal een nieuwe nv oprichten om wat zij noemt ‘fresh capital’ naar binnen te halen voor de economie en de sociaal-maatschappelijke ontwikkeling. Fresh capital blijkt bij een vluchtige ‘googlen’ geen conservatieve aanduiding te zijn van een specifieke categorie van foreign direct investment. Het is een populaire benaming van kapitaal waarschijnlijk uit bronnen die eerder niet zijn of konden worden aangesproken. Met name denken we aan het diasporakapitaal. Het is goed om vast te stellen wat diasporakapitaal precies is. In elk geval moet het geld zijn van individuele mensen en/of hun bedrijven of van stichtingen of verenigingen die enige affiniteit hebben met Suriname.
Ons punt eerder was dat het duidelijk moet zijn dat de ministers handelen namens de regering en dat ze handelen in hun hoedanigheid van minister. Nu blijkt dat dit stuk wel goed in orde zou komen, ook het mandaat van de president dan wel de goedkeuring van de raad van ministers. Voor de rest is het oprichten van de nv een aangelegenheid van het Wetboek van Koophandel dat in 2017 ook nog zou zijn gewijzigd om het doen van business in orde te maken. Belangrijk is dat bij een staats-nv de plaatsing van de aandelen duidelijk moet zijn geregeld. Het moet duidelijk zijn voor welk deel de Staat deelneemt in de nv en waar de andere aandelen naar toegaan. Ook is het zo dat de rvc’s benoemd worden op voordracht van de aandeelhouders, niet op voordracht van de directeur, want anders zou er sprake zijn van de omgekeerde wereld. Ook bij de oude nv is er kritiek geweest over het verstrekken van garanties en het geven van zekerheden voor schulden van rechtspersonen, dat zijn andere rechtspersonen. En dat kan zelfs voor andere vennootschappen of de Staat en ten behoeve van derden. De vraag rijst wie allemaal die rechtspersonen, de nv’s en de derden zullen zijn.
Het komt internationaal in landen waar er corruptie is en roof van staatsgelden dat er allerlei nv’s in binnen- en buitenland worden opgericht die met dit soort nv’s allerhande relaties onderhouden en waarbij er geldstromen zijn, soms zelfs door mensen die niet in het land zijn maar er gezocht zijn. Er komen dan ook een heleboel tussenpersonen in beeld met heel goede connecties. Het internationaal nieuwsnetwerk Al Jazeera heeft het zelfs kunnen organiseren om undercover deze praktijken te filmen. We verwijzen bijvoorbeeld naar corruptie met soortgelijke nv’s op de Malediven, in Bangladesh, Nigeria en Indonesie. In deze zaken merk je dat er vrienden en familieleden in het buitenland zitten en van daaruit de banden onderhouden met hooggeplaatste personen binnen de regering en dat er grote bedragen worden overgemaakt van nv naar nv en dan weer op rekeningen van personen. Voordat men het doorheeft kunnen honderden miljoenen zo verdwijnen.
Er wordt beweerd dat in de vorige regeerperiode miljoenen en zelfs miljarden zouden zijn verdampt. Het is niet uitgesloten dan zogenaamde bedrijven in het buitenland gelden hebben ontvangen en dat op rekeningen van personen hebben geparkeerd. Suriname heeft de financiële recherche infrastructuur niet om de financiele stromen te achterhalen en te ontdekken. De wirwar van nv’s en stichtingen maken soms het volgen van de geldstromen over verschillende landen heel erg onoverzichtelijk. Er zijn grote banken in Aziatische landen en het blijkt dat deze banken wel gelden overmaken. Er zijn in zaken zelfs ontdekt dat grote pallets met geld van de regering ook met vliegtuigjes konden worden verscheept, door bedrijven. Dus het is zaak dat de regering waakt voor de mensen, vooral in het buitenland, en hun agenda’s.
Er zijn ook burgers die aangeven dat het werkgebied en het mandaat van de nv netjes afgebakend moet zijn in een machtigingswet. Dat betekent dat er over de nv dan een openbaar debat volgt in DNA. We hebben in veel staats-nv’s het probleem van de competenties van de raadsleden die door de aandeelhouders worden aangesteld. Er is een behoefte om strenge eisen te stellen aan de kwalificaties van de raadsleden zodat ze een goede job doen. We verwijzen bijvoorbeeld naar de centrale bank en wat er daar in de afgelopen jaren is gebeurd.
Ten slotte merken we op dat er in Suriname ooit behalve de Investsur ook een investeringsmaatschappij Investment and Development Corporation Suriname (IDCS) NV is opgericht. Dat is/was een staats-nv opgericht op 18 april 2012. De IDCS spande zich in voor externe financiering en heeft als doel duurzame ontwikkeling in de Surinaamse economie te bevorderen. Dit doet zij door investeringen aan te trekken met de intentie om de economische diversificatie, het nationaal inkomen, de werkgelegenheid, en de landelijke en regionale ontwikkeling uit te breiden en de betalingsbalans te versterken. Internationaal vervult de IDCS de rol van ‘one-stop loket’ voor buitenlandse investeerders die willen investeren in Suriname. Dit betekent het begeleiden van buitenlandse investeerders in het proces van het omgaan met verschillende overheidsinstanties die belast zijn met de besluitvorming hieromtrent en het creëren van mogelijkheden voor de toegang tot lokale projecten en ondernemers.
Om internationale investeerders te interesseren voor Suriname had de ICDS de taak om promotie – en marketingactiviteiten te ondernemen in het buitenland. Gelet op de scheve productiestructuur van Suriname richt IDCS zich voornamelijk op de ontwikkeling van duurzame productiesectoren zoals landbouw, bosbouw, duurzame mijnbouw, hernieuwbare energie, de constructiesector, diensten (in het bijzonder toerisme) en op import-gebaseerde industrie. Zo te zien prachtige doelstellingen, maar de vraag rijst of deze nv nog bestaat, omdat de vorige regering vond dat Investsur dit werk moest doen. Echter blijkt dat Investsur specifiek gericht was op het verlenen van allerlei faciliteiten aan investeerders (vooral fiscaal), meer niet. Hopelijk worden de ‘lessons learned’ bij deze nu 3de investeringsorganisatie die wij oprichten, wel meegenomen. En nogmaals, oppassen met de wirwar van nv’s die gelden kunnen opzuigen.
