Jadnanansing: ‘Het lag onder mijn neus’
De directeur van het Psychiatrisch Centrum Suriname (PCS), Raj Jadnanansing, heeft donderdag het al vele jaren verloren gewaand medisch dossier van Louis Doedel overhandigd aan minister Amar Ramadhin van Volksgezondheid. In gesprek met Dagblad Suriname zegt Jadnanansing: ‘Het is de missing link. Ik was toevallig in mijn werkkamer op zoek naar een stuk en stuitte op een dikke enveloppe in een dossierdoos. In de enveloppe bleek het medisch dossier van Louis Doedel te zitten. Het had dus vlak onder mijn neus gelegen.’
De PCS-directer haalde meteen zijn medisch-directeur Rudi Dwarkasing erbij en al snel werd duidelijk dat het werkelijk het medisch dossier van vakbondsman Doedel is. Jadnanansing: ‘Het dossier is van onschatbare waarde voor Suriname. Hopelijk blijkt eruit of Doedel terecht of onterecht vele jaren als psychiatrisch patiënt is bestempeld. Maar, stel dat er brand was uitgebroken, dan was dit belangrijke dossier verloren gegaan. Ik heb het dan ook meteen veilig opgeborgen.’
‘Familie heeft het recht te weten wat in het dossier staat’
De PCS-directeur vindt dat een zo belangrijk dossier thuishoort in bijvoorbeeld het Nationaal Archief. ‘Het PCS is een dienstonderdeel van het ministerie van Volksgezondheid, vandaar dat ik minister Ramadhin heb benaderd om verder zorg te dragen voor het medisch dossier. Ramadhin kan het dan verder inhoudelijk analyseren. De familie van Louis Doedel heeft uiteraard ook recht erop te weten wat er zoal in het medisch dossier staat.’
Doedel zette zich eind jaren ’20 begin jaren ’30 van de vorige eeuw in voor werklozen en arbeiders en richtte in 1932 de vereniging Surinaamse Arbeiders en Werkers Organisatie op. Vervolgens werd ook nog eens het Surinaamse Arbeidersverbond opgericht. Louis Doedel was geboren als de grondlegger van de Surinaamse vakbond. Gouverneur Johannes Coenraad Kielstra moest niets hebben van de organisaties van Doedel. Toen Doedel een petitie aan de gouverneur wilde aanbieden, werd hij niet toegelaten, maar zag dat blanken wel werden toegelaten tot het kantoor van Kielstra. De volgende dag smeerde Doedel zich in met pemba dotti als protest en om te laten zien: nu ben ik blank. Maar toen hij bij het paleis kwam, werd hij weggestuurd. Uit woede liet hij zijn broek zakken en toonde zijn billen in de richting van het gouverneurskantoor. Hij werd meteen gearresteerd voor het verstoren van de orde.
Vervolgens liet Kielstra Doedel begin 1937 ter observatie opnemen in Lands Psychiatrische Inrichting, het vroegere Wolffenbuttel. Daar was het de gewoonste gang van zaken om agressieve patiënten elektrische schokken toe te brengen. Ook werden patiënten 2 dagen of langer in een ijskoud bad en aan handen en voeten geboeid gelegd. De inrichting zou op 10 januari 1980, na vele jaren ‘observatie’, de dood van Doedel worden. Hij overleed in alle stilte en eenzaamheid een paar dagen na zijn vrijlating, in een huisje op het erf dat van zijn moeder was geweest, op nog geen 100 meter verwijderd – alleen door een kreekje gescheiden – van de plek waar hij 43 jaar was verstopt door de regering.
Een borstbeeld van Doedel, vervaardigd door kunstenaar Erwin de Vries, werd 10 januari 2013 onthuld op het terrein van de Stichting Scholings Instituut voor de Vakbeweging, Sivis. Het was een eerste stap om de eer van Surinames eerste vakbondsleider te herstellen.
PK
